Parafia św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parafia św. Antoniego z Padwy
Ilustracja
Kościół parafialny w 2013 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Dąbrówka Mała

Adres

al. Niepodległości 4
40-311 Katowice

Data powołania

1911-04-01T00:00:00.001 1 kwietnia 1911(dts)

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

katowicka

Dekanat

Katowice-Bogucice

Kościół

św. Antoniego z Padwy

Proboszcz

ks. Andrzej Noras

Wezwanie

św. Antoniego z Padwy

Wspomnienie liturgiczne

niedziela po 12 czerwca[1]

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Antoniego z Padwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Antoniego z Padwy”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Antoniego z Padwy”
Ziemia50°16′31,7168″N 19°04′05,5564″E/50,275477 19,068210
Strona internetowa
Widok kościoła z alei Walentego Roździeńskiego
Napis nad wejściem głównym do świątyni
Ołtarz główny
Ołtarz główny

Parafia św. Antoniego z Padwyrzymskokatolicka parafia znajdująca się w Katowicach, w dzielnicy Dąbrówka Mała. Parafia należy do archidiecezji katowickiej i dekanatu Katowice-Bogucice.

Powstała 1 kwietnia 1911 r.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Parafia i kościół powstały w dużej mierze dzięki staraniom ks. Ludwika Skowronka[2] z parafii w Bogucicach.

  • 1907−1912 − budowa kościoła według projektu J. F. Klompa z Dortmundu[3]
  • 1 kwietnia 1911 − powołanie parafii w Dąbrówce Małej
  • 17 listopada 1912 − poświęcenie kościoła przez ks. Schmidta[4]
  • 1913 − poświęcenie cmentarza parafialnego przy ul. gen. Henryka Le Ronda
  • 1914 − umieszczenie organów na chórze kościelnym
  • 1916 − założenie przy parafii klasztoru sióstr św. Jadwigi
  • 1925 − wybudowanie Domu Parafialnego
  • 4 listopada 1934 − konsekracja kościoła przez bp Teofila Bromboszcza[3]
  • 10 sierpnia 1948 − zniszczenie podczas wichury części kopuły na wieży kościelnej[5]
  • 1993 − początek wydawania gazetki parafialnej Posłaniec Świętego Antoniego[3]
  • 2002 − 90-lecie kościoła

Budynek kościoła[edytuj | edytuj kod]

Kościół posiada trójnawową konstrukcję o bazylikowym charakterze. Wybudowany został w stylu neobarokowym z elementami modernizmu.

Neoromański ołtarz główny został wykonany przez rzeźbiarza Henryka Mrowca (około 1912 r.) w drewnie dębowym, z alabastrowymi ozdobami, stopami metali i licznymi złoceniami. W dolnej części znajduje się symetryczna względem tabernakulum dekoracja, główną częścią ołtarza jest obraz „Madonna ze Św. Antonim” (wykonany przez malarza Kowalskiego w latach 1910−1912). Całość wieńczy obraz Matki Boskiej Boguckiej z kopułowym baldachimem, usytuowany nad głównym obrazem. Po bokach ustawione są dwie pełnoplastyczne rzeźby: św. Barbary – patronki górników i św. Floriana.

W lewej części prezbiterium znajduje się neobarokowy ołtarz boczny (proj. Hans Schlicht, wykonany przez M. Laua z Wrocławia w 1916 r.). Całość jest udekorowana rokokowym ornamentem z brązowymi arkadami. Na lewym boku mensy wyryty jest napis: Bildhauer/R. LAU/Breslau[6]. W kościele znajdują się także cztery zabytkowe neoromańskie konfesjonały z około 1912 r.[7] Malowidła ścienne wykonał malarz Pawlikowski w latach 1933−1934.

W latach 80. XX w. przebudowano prezbiterium.

30 grudnia 1994 r. budynek kościoła został wpisany do rejestru zabytków (nr A/1558/94[8])[9].

W latach 1998−2002 odbył się szereg remontów kościoła: kapitalny remont dachu, tynków i probostwa, nowa elewacja, wyremontowanie organów, odnowienie ołtarza głównego i ołtarzy bocznych oraz starej ambony. W kościele znajduje się tablica upamiętniająca obywateli Dąbrówki Małej, poległych w czasie I wojny światowej i w czasie walk o niepodległość Polski.

Tablice pamiątkowe[edytuj | edytuj kod]

W kościele św. Antoniego znajdują się następujące tablice pamiątkowe[10]:

  • tablica upamiętniająca obywateli Dąbrówki Małej, poległych w czasie I wojny światowej oraz w czasie walk o niepodległość Polski; jest to lista nazwisk poległych;
  • tablica upamiętniająca księdza Wawrzyńca Puchera, w latach 1912−1924 proboszcza parafii;
  • tablica upamiętniająca księdza Stefana Kwiecińskiego, w latach 1962−1975 proboszcza parafii;
  • tablica upamiętniająca księdza kan. doktora Maksymiliana Wojtasa, w latach 1931−1962 proboszcza parafii;
  • tablica upamiętniająca księdza kan. doktora Maksymiliana Wojtasa, w latach 1931−1962 proboszcza parafii; tablica została ufundowana przez parafian; odsłonięto ją w rocznicę zgonu księdza.

Relikwie[edytuj | edytuj kod]

W kościele znajdują się relikwiarze z relikwiami:

  • patrona parafii – św. Antoniego
  • św. Krzyża

W kaplicy Matki Boskiej Bolesnej:

  • św. Franciszka;
  • św. Klary;
  • św. Stanisława Kostki;
  • św. Kamila;
  • św. Papieża Piusa X;
  • św. Bronisławy.

W ołtarzu:

  • św. Tymoteusza;
  • św. Modestiny.

Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]

  • Ks. Wawrzyniec Pucher (1912–1924) (poświęcono mu tablicę pamiątkową w kościele)
  • Ks. Jan Koziołek (1924–1931)
  • Ks. Kanonik Maksymilian Wojtas (1931–1962) (poświęcono mu tablicę pamiątkową w kościele)
  • Ks. Stefan Kwieciński (1962–1975) (poświęcono mu tablicę pamiątkową w kościele)
  • Ks. Bernard Rottau (1975–2003)
  • Ks. Andrzej Noras (od 2003) (dziekan dekanatu Katowice-Bogucice)

Grupy parafialne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Portal Archidiecezji Katowickiej. www.archidiecezja-katowice.pl. [dostęp 2011-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-18)]. (pol.).
  2. L. Skowronek. www.glucholazy.info. [dostęp 2011-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-12)]. (pol.).
  3. a b c Parafia na przestrzeni lat. www.swantoni.katowice.pl. [dostęp 2011-05-01]. (pol.).
  4. Katowice. W 137. rocznicę uzyskania praw miejskich, red. Antoni Barciak, Instytut Górnośląski, Urząd Miasta Katowice, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2003, ISBN 83-86053-46-1, str. 33.
  5. Dziennik Zachodni – "Wiew huraganu", 12 sierpnia 1948
  6. Gazetka parafialna Posłaniec Świętego Antoniego, wyd. wrzesień 2006, s. 14 (informacje w artykule zaczerpnięte z Kroniki Parafialnej).
  7. Gazetka parafialna Posłaniec Świętego Antoniego, wyd. luty 2007, s. 14 (informacje w artykule zaczerpnięte z Kroniki Parafialnej)
  8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2011-05-01].
  9. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-05-01]. (pol.).
  10. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice (pol.) www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 2011-05-01]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Katowice – Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 81.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]