Planetoidy bliskie Ziemi
inne |
Planetoidy bliskie Ziemi (ang. Near-Earth asteroids, NEA) – planetoidy z klasy obiektów bliskich Ziemi, których peryhelium orbity znajduje się w pobliżu orbity Ziemi i jest mniejsze niż 1,3 au.
Niektóre z tych planetoid poruszają się na tyle blisko ziemskiej orbity, że mogą powodować niebezpieczeństwo zderzenia z Ziemią. Z drugiej strony NEA są łatwo osiągalne dla statków kosmicznych. Jak dotąd trzy planetoidy bliskie Ziemi zostały odwiedzone przez sondy kosmiczne: (433) Eros (Near Earth Asteroid Rendezvous, NASA), (25143) Itokawa (misja Hayabusa, JAXA) i (4179) Toutatis (misja Chang’e 2, CNSA).
Klasyfikacja NEA[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na orbitę, wyróżnia się cztery rodziny planetoid bliskich Ziemi[1]:
- Grupa Atiry – Grupa planetoid o półosi wielkiej a < 1 au, których aphelium znajduje się bliżej niż peryhelium Ziemi: Q < 0,983. Ich orbity leżą w całości wewnątrz orbity ziemskiej (choć niekoniecznie w tej samej płaszczyźnie).
- Grupa Atena – Grupa planetoid o półosi wielkiej a < 1 au, których aphelium leży w przedziale 0,983 < Q ≤ 1,0167. Przeważnie poruszają się wewnątrz ziemskiej orbity.
- Grupa Apolla – Grupa planetoid o półosi wielkiej a ≥ 1 au, natomiast aphelium Q < 1,017 au
- Grupa Amora – Grupa planetoid o półosi wielkiej a > 1 au, peryhelia nieznacznie wykraczają poza orbitę Ziemi (1,017 – 1,3 au). Planetoidy z tej grupy często przecinają orbitę Marsa, nie przecinają jednak orbity Ziemi.
Liczba[edytuj | edytuj kod]
1 stycznia 2023 roku znanych było 31 031 planetoid bliskich Ziemi[2]. Największym z nich jest mający średnicę około 38 km (1036) Ganymed. Łącznie istnieją prawdopodobnie dziesiątki tysięcy NEA, przy czym, jak wynika z obserwacji wykonanych za pomocą satelity WISE, około 980 z nich ma średnicę powyżej 1 kilometra, a około 19,5 tys. – pomiędzy 100 a 1000 metrów[3].
| Występowanie NEA |
Liczba nazwanych |
Liczba ponumerowanych |
Liczba wszystkich w bazie JPL[2] |
|---|---|---|---|
| Grupa Atiry | 2
|
8
|
28
|
| Grupa Atena | 13
|
256
|
2428
|
| Grupa Apolla | 73
|
1571
|
17 402
|
| Grupa Amora | 78
|
1275
|
11 173
|
| Razem cały Układ Słoneczny | 166
|
3110
|
31 031
|
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- skala Torino
- planetoidy przecinające orbitę Marsa
- potencjalnie niebezpieczne asteroidy
- (153591) 2001 SN263 – najbliższa Ziemi planetoida potrójna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ NEO Basics: NEO Groups. [w:] Center for Near Earth Object Studies [on-line]. Jet Propulsion Laboratory. [dostęp 2023-01-03]. (ang.).
- ↑ a b JPL Small-Body Database Search Engine. [dostęp 2023-01-01]. (ang.). – baza danych małych ciał Układu Słonecznego Jet Propulsion Laboratory.
- ↑ NASA Space Telescope Finds Fewer Asteroids Near Earth. NASA.gov – Mission News, 2011-09-29. [dostęp 2011-09-30]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Near Earth Asteroids (ang.) – obszerny zbiór faktów z historii badań nad NEA
| Planety (☾ ∅) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Planety karłowate | |||||||||||||||||
| Małe ciała Układu Słonecznego |
| ||||||||||||||||
- Zobacz też
- powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- ciała niebieskie
- lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na