Senftenberg (Brandenburgia)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Senftenberg
Zły Komorow
Ilustracja
Rynek
Herb
Herb
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

Brandenburgia

Powierzchnia

126,94 km²

Wysokość

102 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2013)
• liczba ludności
• gęstość


24 987[1]
213 os./km²

Nr kierunkowy

03573

Kod pocztowy

01945, 01968, 01996

Tablice rejestracyjne

OSL, CA, SFB

Plan Senftenberga
Położenie na mapie Brandenburgii
Mapa konturowa Brandenburgii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „SenftenbergZły Komorow”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „SenftenbergZły Komorow”
Ziemia51°31′N 14°00′E/51,516667 14,000000
Strona internetowa

Senftenberg (dolnołuż. Zły Komorow, pol. hist. Komorów Zły[2]) – miasto we wschodniej części Niemiec w kraju związkowym Brandenburgia, siedziba powiatu Oberspreewald-Lausitz na terenie Łużyc Dolnych, nad rzeką Czarną Elsterą, Miasto liczy 24 987 mieszkańców, a jego powierzchnia wynosi 126,94 km²[3].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Miasto leży w krainie łużyckich jeziorLausitzer Seeland. Wszystkie jeziora w tym regionie to sztuczne zbiorniki, utworzone w wyniku rekultywacji terenów po odkrywkowych kopalniach węgla.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Zdobienia na polsko-saskim słupie dystansowym króla Augusta II Mocnego w lokalnym muzeum

Najstarsza znana wzmianka o miejscowości pochodzi z 1279. Osada często zmieniała przynależność państwową. Początkowo leżała na terenie Marchii Łużyckiej. W 1319 r. miasto objął piastowski książę Henryk I jaworski, włączając je do księstwa jaworskiego, jednego z polskich księstw dzielnicowych na Dolnym Śląsku[4]. Po jego śmierci w 1346 znalazło się we władaniu Czech, w 1350 przekazane Marchii Brandenburskiej[5] w 1368 przypadło ponownie Czechom[6]. W 1448 znalazło się w granicach Elektoratu Saksonii.

W 1509 r. wybuchł wielki pożar, z którego ocalał jedynie kościół[6], w 1605 żniwo zebrała epidemia, w czasie wojny trzydziestoletniej w 1641 miasto zostało ponownie zniszczone[7]. W trakcie III wojny północnej w 1701 przez miasto maszerowały wojska w kierunku Polski[8]. W 1704 w obawie przed inwazją szwedzką, wzmocniono i podwyższono obwarowania miejskie, a po zwycięstwie szwedzkim w bitwie pod Wschową w 1706 wielu mieszkańców w obawie przed Szwedami zbiegło do Brandenburgii, by powrócić po podpisaniu traktatu pokojowego[9]. W 1731 na rynku stanął polsko-saski słup pocztowy, na którym widnieją herby Rzeczypospolitej i Saksonii. Obecnie oryginał znajduje się w lokalnym muzeum, a na rynku stoi kopia. Podczas wojny siedmioletniej we wrześniu 1758 pruskie wojsko rozbiło obóz pod miastem[10].

Przed inwazją na Rosję w 1812 w okolicznych wsiach kwaterowali Francuzi i ich sojusznicy, m.in. Polacy, Włosi, Bawarczycy[11]. W 1814 wybuchła kolejna epidemia[7]. Po kongresie wiedeńskim w 1815 miasto wraz z północną częścią Saksonii przyłączono do Królestwa Prus, by w 1871 stało się częścią Cesarstwa Niemieckiego. U schyłku XIX wieku miasto zaczęło się rozrastać w związku z wydobyciem węgla brunatnego[7]. Podczas II wojny światowej w Großkoschen (ob. w granicach miasta) mieściła się filia niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen[12].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • Rynek
    • Polsko-saski słup dystansowy z 1730 ozdobiony herbami Polski i Saksonii, monogramem króla Polski Augusta II Mocnego i polską koroną królewską (na rynku stoi kopia, oryginał znajduje się w lokalnym muzeum)
    • Ratusz
  • Kościół śś. Piotra i Pawła (ewangelicki), sięgający XIII wieku, najstarszy kościół w mieście
  • Kościół śś. Piotra i Pawła (katolicki)
  • Kościół „Wendyjski”, użytkowany przez Serbów łużyckich
  • Twierdza
  • Pomnik upamiętniający więźniów filii niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen w Großkoschen
  • Hala Dolnołużycka (Niederlausitzhalle)

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

W mieście rozbudowywana jest także nadal sieć ścieżek rowerowych. Z Senftenbergu blisko jest do Spreewaldu.

Kultura[edytuj | edytuj kod]

Od 1991 r. działa w mieście Wyższa Szkoła Zawodowa Fachhochschule Lausitz – University of Applied Sciences.

Sport[edytuj | edytuj kod]

W Senftenbergu powstała hala narciarska „Snowtropolis”, w której przez 365 dni w roku można jeździć na nartach, snowboardzie, sankach.

Senftenberg znany jest z jednego z największych w Niemczech leżącego nieopodal toru wyścigowego EuroSpeedway Lausitz, gdzie co roku odbywają się zawody serii Formuła 3, oraz liczne wyścigi wewnątrzkrajowe.

Współpraca zagraniczna[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)].
  2. Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1].
  3. Statistisches Amt Berlin-Brandenburg, Potsdam, 2009.
  4. Johann Gottlob Paulitz, Chronik der Stadt Senftenberg und der zum ehemaligen Amte Senftenberg gehörigen Ortschaften, Drezno, 1892-1923, s. 67.
  5. Ibid., s. 69.
  6. a b 14. bis 16. Jahrhundert [online], www.senftenberg.de [dostęp 2019-12-13] (niem.).
  7. a b c 17. bis 19. Jahrhundert [online], www.senftenberg.de [dostęp 2019-12-13] (niem.).
  8. J. G. Paulitz, op. cit., s. 231.
  9. Ibid., s. 232–233, 239.
  10. Ibid., s. 254.
  11. Ibid., s. 268–269.
  12. Groß Rosen | Das Jahr 1945 [online], dasjahr1945.de [dostęp 2019-12-13] (niem.).