Ulica Jana III Sobieskiego w Katowicach
| Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg) ulica Jana III Sobieskiego w kierunku południowym | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
436 m[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Katowic  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||
 50°15′40,9″N 19°00′43,1″E/50,261364 19,011969
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Jana III Sobieskiego w Katowicach − jedna z historycznych[2] ulic w dzielnicy Śródmieście. Rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ulicą Adama Mickiewicza. Następnie krzyżuje się z ulicą Zabrską, ulicą Opolską i ulicą Gliwicką. Przy ulicy Sądowej kończy swój bieg.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1923 w kamienicy pod numerem 11[3] Wojciech Korfanty założył Śląskie Zakłady Graficzne i Wydawnicze "Polonia" S.A. (kapitał spółki wyniósł ponad milion złotych). Przedsiębiorstwo wydawało różne gazety i czasopisma, np.: "Polonia" − dziennik informacyjny, dziennik ilustrowany "Siedem Groszy" oraz "Kurier Wieczorny". Na fasadzie budynku dawnej "Polonii" w 1984 umieszczono pamiątkową tablicę[4]. W czasie II wojny światowej hitlerowcy przenieśli tam siedzibę dziennika "Kattowitzer Zeitung"; jego zarządcą komisarycznym został Theodor Konopka. Na ścianie budynku, w 60 rocznicę wydrukowania pierwszego egzemplarza "Polonii", 27 września 1984 umieszczono pamiątkową tablicę, ufundowaną przez załogę Prasowych Zakładów Graficznych[2].
W dwudziestoleciu międzywojennym przy ulicy znajdowały się różne zakłady i przedsiębiorstwa, m.in.: Katowicki Handel Drzewa − Schiffer i Freund (ul. J. Sobieskiego 3), "Monier" Spółka Akc. (prace budowlane)[2], fabryka urządzeń zdrowotno-technicznych E. Lamla (ul. J. Sobieskiego 13), Górnośląska Fabryka Maszyn Elektrycznych "Union" (ul. J. Sobieskiego 7)[5]. Do 1939 pod numerem 16 mieściły się przedstawicielstwa marek samochodowych Citroën, Peugeot, Chrysler, Dodge, Opel oraz warsztat samochodowy. Pod numerem 26 istniała spółka "Tebel", wykonująca meble i będąca miejscem stolarni oraz heblarni[5]. Dnia 20 sierpnia 1939 ulicą przeszedł kondukt pogrzebowy z ciałem Wojciecha Korfantego[6].
Pod numerem 24 w latach 1945−1953[7] mieszkał Ludomir Różycki − polski kompozytor i wykładowca w Śląskim Konserwatorium Muzycznym. W 1966 na fasadzie budynku umieszczono pamiątkową tablicę, poświęconą kompozytorowi[8].
W okresie Rzeszy Niemieckiej (do 1922) i w latach niemieckiej okupacji Polski (1939−1945) ulica nosiła nazwę Roonstraße[9][10]. W latach międzywojennych 1922−1939 i ponownie od 1945 Jana III Sobieskiego[11].
Obiekty zabytkowe[edytuj | edytuj kod]
Przy ul. Jana III Sobieskiego znajdują się następujące historyczne obiekty:
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 4)[12];
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 5)[12];
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 6)[12];
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 8), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[12];
- sześciokondygnacyjny budynek mieszkalny (ul. J. Sobieskiego 8a, róg z ul. Opolską)[12]; wzniesiony w 1928 w stylu modernizmu;
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 15)[12];
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 17, ul. Gliwicka 7)[12];
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 19, ul. Gliwicka 8)[12];
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 22)[12];
- kamienica mieszczańska (ul. Jana III Sobieskiego 24)[12]; wzniesiona w 1896; w latach 1945−1953 mieszkał w niej Ludomir Różycki;
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 26)[12];
- kamienica mieszkalna − obecnie biura(ul. Jana III Sobieskiego 27), wybudowana na początku XX wieku w stylu modernistycznym[12].
Obiekty przemysłowe, biurowce[edytuj | edytuj kod]
Przy ulicy Jana III Sobieskiego znajdują się następujące obiekty przemysłowe:
- biurowiec (ul. Jana III Sobieskiego 11), budynki byłych Prasowych Zakładów Graficznych przekształcono na powierzchnie biurowe
Opis[edytuj | edytuj kod]
W 2009 przy ulicy przebudowano sieć wodociągową[13]. W 2009 przy ul. Gliwickiej 6 działało Muzeum Hansa Klossa, do którego wejście znajdowało się od strony ul. Jana III Sobieskiego. Przy ulicy swoją siedzibę mają[14]: kancelarie prawnicze, agencje reklamowe, biura nieruchomości, towarzystwa ubezpieczeniowe, przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, wspólnoty mieszkaniowe, Komornik Rejonowy przy Sądzie Rejonowym Katowice - Zachód (ul. Jana III Sobieskiego 13) „COMPU” Wydawnictwo & Redakcja Portal i Dziennik Naukowo-Technologiczno-Przemysłowy “COMPU” Publishing House & Editorial Office, Enterprise Portal and Daily Scientific-Technological-Industrial «COMPU» Maison d’édition & Bureau de la rédaction, Enterprise (ul. Jana III Sobieskiego 11 - parter oznaczenie CD), Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA (ul. Jana III Sobieskiego 11 - pierwsze piętro oznaczenie E) Endorfina Club Katowice (ul. Jana III Sobieskiego 11 - piwnice) Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Katowicach (ul. Jana III Sobieskiego 10), Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego (ul. Jana III Sobieskiego 2), „Konsorcjum Autostrada Śląsk” S.A. (ul. Jana III Sobieskiego 2), Muzeum Nośników Danych w Katowicach oraz również inne firmy i instytucje.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
- ↑ a b c Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 46. ISBN 83-913341-0-4.
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 104. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]. (pol.).
- ↑ a b Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 47. ISBN 83-913341-0-4.
- ↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 47. ISBN 83-85831-35-5.
- ↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 75. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
- ↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 51. ISBN 83-85831-35-5.
- ↑ Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-19)]. (niem.).
- ↑ Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-12)]. (niem.).
- ↑ Plan Katowic z lat 1931/1932. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-06)]. www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-06-27]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Obwieszczenie w sprawie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego dla sieci wodociągowej w ulicy Sobieskiego w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
- ↑ Spis firm na ulicy Jana III Sobieskiego w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-06-27]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
