Władysław Dittmer

Władysław Dittmer

1 zwycięstwo
chorąży pilot
Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1888 Mrzygłódka
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1974 Toruń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1921
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	Carskie Siły Powietrzne Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	4 eskadra wywiadowcza, 4 pułk lotniczy
Stanowiska	szef pilotażu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa
Odznaczenia

Władysław Dittmer (ur. 27 stycznia 1888 w Mrzygłódce, zm. 23 stycznia 1974 w Toruniu) – chorąży pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Wilhelma i Jadwigi z Chudzińskich. W Zawierciu ukończył szkołę ludową, w Porębie szkołę mechaniczną i rozpoczął pracę w zakładach maszynowych. W 1910 roku został powołany do służby w armii carskiej. W 1911 roku otrzymał przydział do jednostki lotniczej stacjonującego w Sewastopolu. Następnie został skierowany na kurs mechaników samolotowych do Francji, w trakcie którego ukończył również kurs pilotażu.

Po powrocie do Rosji służył w Awiacyjnej Rocie w Petersburgu. Po wybuchu I wojny światowej walczył w formacjach lotnictwa rosyjskiego. W trakcie jednego z lotów zestrzelił samolot nieprzyjaciela, za co został odznaczony Orderem Świętego Jerzego. 15 stycznia 1915 roku został zestrzelony w okolicach Kielc i trafił do niemieckiej niewoli. Został skierowany do pracy w zakładach "Hofmannwerke" we Wrocławiu, skąd udało mu się uciec w czerwcu 1917 roku. Przedostał się do krewnych w Zawierciu, gdzie ukrywał się zakończenia wojny.

Wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Z racji swojego wyszkolenia lotniczego został skierowany do Wojskowej Szkoły Lotniczej w Warszawie. Następnie został przeniesiony do Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu, gdzie służył jako instruktor i szef pilotów w Eskadrze Szkolnej.

W sierpniu 1920 roku otrzymał przydział do 4 eskadry wywiadowczej i w jej składzie walczył na froncie wojny polsko-bolszewickiej. 7 października, w załodze z por. obs. Janem Röderem, wykonywał lot wywiadowczy wzdłuż rzeki Uszy. W rejonie Kojdanowa zaatakował i rozproszył oddział piechoty Armii Czerwonej. Podczas bitwy warszawskiej i na Froncie Litewsko-Białoruskim wykonał łącznie ponad 40 lotów bojowych.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim. W 1923 roku został skierowany na kurs zawodowych podoficerów piechoty w Chełmie, po jego ukończeniu otrzymał przydział do Szkoły Obserwatorów i Strzelców Lotniczych w Toruniu. 28 kwietnia 1924 roku został przeniesiony do eskadry treningowej 4 pułku lotniczego. W 1937 roku zakończył służbę wojskową i przeszedł na emeryturę. W czasie służby w 4 pl kilkakrotnie był odkomenderowany do Aeroklubu Łódzkiego na stanowisko szefa pilotażu. Służbę w Wojsku Polskim zakończył w stopniu chorążego.

W trakcie kampanii wrześniowej został zmobilizowany. Pod Sochaczewem dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł w październiku 1939 roku. Udało mu się przedostać do Torunia, gdzie został aresztowany przez gestapo i osadzony w Forcie VII w Poznaniu. Przebywał w celi z bł. Stefanem Frelichowskim. Na początku lutego 1940 roku, dzięki pomocy znajomego Niemca Hayera, został zwolniony i wjechał z rodziną do Poręby. Tam pracował w zakładzie produkcji maszyn i urządzeń technicznych.

Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął pracę w fabryce chemicznej "Polchem", gdzie pracował do 1965 roku. W roku 1961 został honorowym członkiem Aeroklubu Pomorskiego, a w 1972 roku przyznano mu odznakę Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego. Zmarł 23 stycznia 1974 roku, został pochowany na cmentarzu św. Jerzego.

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę otrzymał odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 255,
• Polowa Odznaka Pilota nr 67,
• odznaka Zasłużonego Działacza Lotnictwa Sportowego,
• Order Świętego Jerzego.

Bibliografia

• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
• Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.