Wikipedia:Artykuły na medal/Kwiecień 2012

zajawka

Adrian, imię świeckie Andriej (ur. 2 października w 1627, 1637 lub 1639) – dziesiąty (de facto jedenasty) patriarcha moskiewski i całej Rusi, sprawujący urząd w latach 1690–1700. Pierwsze wzmianki o Adrianie pochodzą z 1678, gdy był on już przełożonym moskiewskiego Monasteru Czudowskiego i nosił tytuł archimandryty. Był bliskim współpracownikiem patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Joachima. W 1686 przyjął chirotonię biskupią i w tym samym roku został metropolitą kazańskim. Został wybrany na jego następcę dzięki protekcji Natalii Naryszkiny i poparciu większości duchowieństwa. Koncepcja nadrzędności Kościoła nad państwem, jaką popierał patriarcha, była sprzeczna z lansowaną przez cara Piotra I wizją włączenia Cerkwi w struktury państwowej administracji. Dlatego po 1696 doszło między nimi do konfliktu, w toku którego Adrian, ciężko chory, sukcesywnie zgadzał się na kolejne interwencje cara w życie wewnętrzne Kościoła, w tym na nominowanie przez niego biskupów wbrew woli patriarchy. W ostatnich latach życia hierarcha nie cieszył się niemal żadnym autorytetem wśród duchowieństwa, był publicznie krytykowany przez innych biskupów; szacunek straciła również sama Cerkiew jako instytucja.

zajawka

Adrian Lindley Trevor Cole (ur. 19 czerwca 1895, zm. 14 lutego 1966) – australijski lotnik wojskowy, jeden z wyższych dowódców Royal Australian Air Force (RAAF) w stopniu wicemarszałka. Po wstąpieniu do armii na początku I wojny światowej Cole został skierowany w roku 1916 do lotnictwa, gdzie służył w Dywizjonie 1 RAAF na Bliskim Wschodzie, a następnie – w Dywizjonie 2 RAAF na froncie zachodnim w Europie. Uznany został za asa myśliwskiego po potwierdzonym zestrzeleniu dziesięciu samolotów nieprzyjaciela, za co udekorowano go odznaczeniami Military Cross i Distinguished Flying Cross. W roku 1935 Cole został awansowany do stopnia Wing Commander. W rok później został mianowany dowódcą Bazy RAAF w Richmond niedaleko Sydney. Podczas II wojny światowej Cole stał na czele Okręgu Północnego w Darwin, a następnie służył na stanowiskach dowódczych RAAF w Afryce Północnej, Anglii, Irlandii Północnej i na Cejlonie. Podczas rajdu na Dieppe w roku 1942 został ranny. Po przejściu na emeryturę w roku 1946 Cole zasiadał w radach nadzorczych firm związanych z lotnictwem. Zmarł w roku 1966 w wieku siedemdziesięciu lat.

zajawka

Alhaji Umaru Musa Yar’Adua (ur. 16 sierpnia 1951 w Katsinie, zm. 5 maja 2010 w Abudży) – nigeryjski polityk, gubernator stanu Katsina w latach 1999–2007. Członek Ludowej Partii Demokratycznej (PDP). Prezydent Nigerii od 29 maja 2007 do 5 maja 2010. Z wykształcenia chemik, po zakończeniu studiów rozpoczął pracę naukową i akademicką. W 1999 został gubernatorem stanu Katsina. Pod koniec 2006 został wybrany przez rządzącą Ludową Partię Demokratyczną kandydatem na urząd prezydenta. W kwietniu 2007 odniósł zwycięstwo w wyborach prezydenckich, których wiarygodność została jednakże zakwestionowana przez międzynarodowych obserwatorów. Jako prezydent podejmował działania na rzecz ograniczenia korupcji. Zapoczątkował zmiany w prawie wyborczym, opracował plan zwiększenia produkcji energii elektrycznej oraz zmian w przemyśle naftowym i gazowym. W 2008 doprowadził do zakończenia sporu granicznego z Kamerunem. W 2009, jako przewodniczący ECOWAS, angażował się w procesy normalizacji sytuacji w Gwinei i Nigrze. Z powodów zdrowotnych w listopadzie 2009 został hospitalizowany w Arabii Saudyjskiej. Przeciągająca się nieobecność oraz brak dokładnych informacji o stanie zdrowia przyczyniły się do powstania kryzysu konstytucyjnego i niejasności w procesie transferu władzy. Ostatecznie, 9 lutego 2010 parlament pełniącym obowiązki szefa państwa mianował wiceprezydenta Goodlucka Jonathana.