Wojewoda (1891)
 „Wojewoda” w 1896 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
lipiec 1891 |
| Wodowanie |
8 grudnia 1891 |
 MW Imperium Rosyjskiego
| |
| Nazwa |
„Wojewoda” |
| Wejście do służby |
czerwiec 1892 |
 Merivoimat
| |
| Nazwa |
„Matti Kurki” |
| Wejście do służby |
1918 |
| Wycofanie ze służby |
1937 |
| Los okrętu |
złomowany 1938 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 400 ton |
| Długość |
60,2 metra |
| Szerokość |
7,42 m |
| Zanurzenie |
3,25–3,5 m |
| Materiał kadłuba | |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa potrójnego rozprężania 2 kotły lokomotywowe moc 3500 KM, 1 śruba | |
| Prędkość |
21-22,5 węzła |
| Zasięg |
1640 Mm przy prędkości 15 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 6 dział kal. 47 mm (6 x I) 3 działka kal. 37 mm (3 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
2 x 381 mm (2 x I) |
| Załoga |
65 |
Wojewoda (ros. Воевода) – rosyjska kanonierka torpedowa z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z sześciu jednostek typu Kazarskij. Okręt został zwodowany 8 grudnia 1891 roku w stoczni Schichau w Elblągu, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego wszedł w czerwcu 1892 roku, z przydziałem do Floty Bałtyckiej. Od 1907 roku jednostkę wykorzystywano jako okręt łącznikowy. Okręt został w kwietniu 1918 roku pozostawiony w Pori i następnie wcielony do Fińskiej Marynarki Wojennej, gdzie służył pod nazwą „Matti Kurki”. Jednostkę skreślono z listy floty w 1937 roku i złomowano w roku następnym.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
„Wojewoda” był jedną z sześciu kanonierek torpedowych typu Kazarskij (klasyfikowanych początkowo w Rosji jako krążowniki torpedowe)[1]. Okręt należał do pierwszej serii trzech jednostek, które zostały zamówione i zbudowane w Niemczech[1].
Okręt zbudowany został w stoczni Schichau w Elblągu[2][3]. Stępkę jednostki położono w lipcu 1891 roku, został zwodowany 8 grudnia 1891 roku, a do służby w Marynarce Wojennej Rosji przyjęto go w czerwcu 1892 roku[1][4][5][a]. Koszt budowy okrętu wyniósł 111 000 £[3][6].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był niewielką, jednokominową kanonierką torpedową z dwoma masztami[2]. Długość całkowita wykonanego ze stali kadłuba wynosiła 60,2 metra, szerokość 7,42 metra i zanurzenie 3,25–3,5 metra[2][7]. Wyporność normalna wynosiła 400 ton, zaś pełna 432 tony[1][7]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 3500 KM, do której parę dostarczały dwa kotły lokomotywowe[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 21-22,5 węzła[1][2]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o masie 90 ton, co zapewniało zasięg wynoszący 1640 Mm przy prędkości 15 węzłów[1][2].
Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 381 mm (jedna na dziobie, druga na pokładzie)[1][2][b]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło sześć pojedynczych działek Hotchkiss M1885 L/40 kal. 47 mm i trzy pojedyncze działka kal. 37 mm L/20, także Hotchkiss[1][2].
Załoga okrętu liczyła 65 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2][c].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Jednostka weszła w skład Floty Bałtyckiej[8]. W październiku 1907 roku „Wojewoda” stał się okrętem łącznikowym[1][8]. W latach 1909–1910 dokonano modernizacji uzbrojenia jednostki: najpierw dwa działka kal. 47 mm zastąpiono dwoma działami kal. 57 mm L/50, a następnie (w 1910 roku) zdemontowano obie wyrzutnie torped oraz wszystkie armaty kal. 57 mm, 47 mm i 37 mm, instalując w zamian dwa pojedyncze działa Canet kal. 75 mm L/48 i dwa pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,62 mm[1]. W kwietniu 1918 roku porzucony w Pori okręt został zdobyty przez Finów[1][5]. Jednostką wcielono do służby w Marynarce Wojennej Finlandii jako kanonierkę pod nazwą „Matti Kurki”[2][5]. Okręt skreślono z listy floty w 1937 roku i złomowano w roku następnym[5][8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 202, Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 297, Brassey 1894 ↓, s. 322, Leyland 1900 ↓, s. 276 i Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 271 okręt zwodowano w 1892 roku.
- ↑ Według Brassey 1894 ↓, s. 322, Leyland 1900 ↓, s. 276 i Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 271 okręt miał trzy wyrzutnie torped.
- ↑ Według Leyland 1900 ↓, s. 276 i Leyland i Brassey 1906 ↓, s. 271 załoga liczyła 87 osób.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1894. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1894. (ang.).
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Ivan Gogin: KAZARSKIY torpedo cruisers (1890-1895). Navypedia. [dostęp 2018-01-28]. (ang.).
- Ivan Gogin: KLAS HORN small sloops (1892/1918). Navypedia. [dostęp 2018-01-28]. (ang.).
- J. Leyland (red.): The Naval Annual, 1900. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1900. (ang.).
- J. Leyland, T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1906. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1906. (ang.).