1917 w polityce
| ◄◄ | 1912 | 1913 | 1914 | 1915 | 1916 |
| 1917 |
| 1918 | 1919 | 1920 | 1921 | 1922 | ►► |
Wydarzenia polityczne w 1917 roku.
Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 9 stycznia – zmarł Herman Stump, amerykański polityk[1].
- 22 stycznia – w przemówieniu przed Senatem prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson opowiedział się za utworzeniem niepodległego państwa polskiego[2].
- 30 stycznia – zmarł John McDonald, amerykański polityk[3].
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 13 lutego – Mata Hari została aresztowana przez władze francuskie za szpiegostwo[4].
- 27 lutego – urodził się John Connally, polityk amerykański, gubernator Teksasu[5].
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 7 marca – urodził się Reginald Maudling, brytyjski polityk, minister w rządach Anthony’ego Edena, Harolda Macmillana, Aleca Douglasa-Home’a i Edwarda Heatha[6].
- 8 marca:
- rozpoczęła się Rewolucja lutowa[7].
- zmarł Ferdinand von Zeppelin, niemiecki generał, dyplomata i konstruktor lotniczy[8].
- 10 marca – urodził się Zbigniew Ścibor-Rylski, generał, uczestnik kampanii wrześniowej i powstania warszawskiego[9].
- 12 marca – w Piotrogrodzie przedstawiciele ugrupowań robotniczych utworzyli Piotrogrodzką Radę Delegatów Robotniczych i Żołnierskich. Tego samego dnia nowe władze rozpoczęły aresztowania wysokich carskich urzędników[10].
- 15 marca – w Pskowie car Rosji Mikołaj II Romanow abdykował. Na następcę wyznaczył Michała Aleksandrowicza, który odmówił przyjęcia władzy i nakazał wszystkim mieszkańcom Rosji podporządkowanie się Rządowi Tymczasowemu w Piotrogrodzie[10].
- 27 marca – urodził się Cyrus Vance, amerykański polityk[11].
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 4 kwietnia – zmarł William Lawies Jackson, brytyjski arystokrata i polityk[12].
- 6 kwietnia – Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej[13].
- 20 kwietnia – Włodzimierz Lenin opublikował w „Prawdzie” tzw. tezy kwietniowe w której przedstawił strategię walki o władzę w Rosji[10].
- 21 kwietnia – zmarł George Thomas Baird, kanadyjski polityk[14].
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 23 maja – zmarła Ranavalona III, ostatnia królowa Madagaskaru[15].
- 29 maja – urodził się John F. Kennedy, amerykański polityk, senator i prezydent[16][17].
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 4 czerwca – we Francji zaczęła formować się Armia Polska (tzw. Armia Błękitna)[18].
- 15 czerwca – Móric Esterházy został premierem Węgier[19].
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 21 lipca – Aleksandr Kierenski został nowym premierem Rządu Tymczasowego Rosji[10].
- 21/22 lipca – w nocy Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali aresztowani w związku z kryzysem przysięgowym[20].
- 25 lipca – Mata Hari została skazana na śmierć[21].
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 7 sierpnia – urodził się Melvin H. Evans, polityk amerykański reprezentujący Wyspy Dziewicze[22].
- 15 sierpnia:
- w Lozannie powstał Komitet Narodowy Polski, który miał za zadanie reprezentować polskie interesy za granicą. W jej składzie znaleźli się: Roman Dmowski, Stanisław Grabski, Józef Haller, Ignacy Jan Paderewski, Erazm Piltz, Marian Seyda[10].
- urodził się Jack Lynch, premier Irlandii[23].
- 26 sierpnia – zmarł William Lane, australijski aktywista ruchu robotniczego[24].
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 11 września – urodził się Ferdinand Marcos, prezydent Filipin[25].
- 12 września – Niemcy i Austro-Węgry powołały Radę Regencyjną Królestwa Polskiego[18].
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 15 października – Mata Hari została rozstrzelana[26].
- 16 października – urodził się John R. Foley, polityk amerykański (zm. 2001)[27].
- 24 października – początek bitwy pod Caporetto nad rzeką Soczą (obecnie w Słowenii), trwającej do 2 grudnia[28].
- Pokojową Nagrodę Nobla otrzymał Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża[10].
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 6/7 listopada – po zajęciu przez Lwa Trockiego najważniejszych punktów w Piotrogrodzie rozpoczęła się Rewolucja październikowa[10].
- 7 listopada – Włodzimierz Lenin ogłosił upadek Rządu Tymczasowego. Po wystrzale z krążownika Aurora bolszewicy zajęli Pałac Zimowy[10].
- 8 listopada – Aleksandra Kołłontaj została pierwszą w historii kobietą ministrem. Powołano ją na stanowisku ludowego komisarza opieki społecznej w rewolucyjnym rządzie bolszewickim[10].
- 10 listopada – zmarł Thomas Simpson Sproule, kanadyjski polityk[29].
- 19 listopada – urodziła się Indira Gandhi, premier Indii[30][31].
- 20 listopada–6 grudnia – miała miejsce Bitwa pod Cambrai, w której po raz pierwszy użyto czołgów[32].
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 6 grudnia – proklamowanie niepodległości przez Finlandię[33].
- 20 grudnia – Rada Komisarzy Ludowych utworzyła Ogólnorosyjską Nadzwyczajną Komisję do Walki z Kontrorewolucja i Sabotażem (zwaną Czeką). Na jej czele stanął Feliks Dzierżyński[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stump, Herman, (1837-1917). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Kalendarz dat 1917. dzieje.pl. [dostęp 2017-11-21]. (pol.).
- ↑ McDonald, John, (1837-1917). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Erik Sass: French Arrest Mata Hari. mentalfloss.com. [dostęp 2017-11-19]. (ang.).
- ↑ John B. Connally (1971-1972). treasury.gov. [dostęp 2017-11-19]. (ang.).
- ↑ Reginald Maudling Dies. washingtonpost.com. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ rewolucja lutowa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-26].
- ↑ Zeppelin Ferdinand, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-20].
- ↑ Zbigniew Ścibor-Rylski. sppw1944.org. [dostęp 2017-11-21]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 75, 77. ISBN 83-7425-500-5.
- ↑ Biographies of the Secretaries of State: Cyrus Roberts Vance (1917–2002). history.state.gov. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ William Lawies Jackson, 1st Baron Allerton. thepeerage.com. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Przystąpienie Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej. konflikty.pl. [dostęp 2017-11-21]. (pol.).
- ↑ Baird, George Thomas (Hon.) 1847 – 1917. newirelandnb.ca. [dostęp 2017-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)]. (ang.).
- ↑ Queens Regnant: Ranavalona III of Madagascar. historyofroyalwomen.com. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Kennedy John Fitzgerald, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-20].
- ↑ John F. Kennedy, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-20] (ang.).
- ↑ a b Kalendarium. W: Adam Dziurok, Marek Gałęzowski, Łukasz Kamiński, Filip Musiał: Od niepodległości do niepodległości Historia Polski 1918–1989. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 473.
- ↑ Krzysztof Varga: Péter Esterházy nie żyje. Wielki pisarz, hrabia, kibic i geniusz miał 66 lat. wyborcza.pl. [dostęp 2017-11-19]. (pol.).
- ↑ 22 lipca 1917 r. Józef Piłsudski zostaje aresztowany przez władze niemieckie. nowahistoria.interia.pl. [dostęp 2017-11-20]. (pol.).
- ↑ 1917 Mata Hari sentenced to die. history.com. [dostęp 2017-11-21]. (ang.).
- ↑ Evans, Melvin Herbert, (1917-1984). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Jack Lynch, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-20] (ang.).
- ↑ Gavin Souter: Lane, William (1861–1917). adb.anu.edu.au. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Ferdinand Marcos. famousbirthdays.com. [dostęp 2017-11-21]. (ang.).
- ↑ Mata Hari, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Foley, John Robert, (1917-2001). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Battle of Caporetto, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-21] (ang.).
- ↑ Sproule, Thomas Simpson. biographi.ca. [dostęp 2017-11-20]. (ang.).
- ↑ Gandhi Indira Priyadarshini, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-11-19].
- ↑ Indira Gandhi, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-19] (ang.).
- ↑ Battle of Cambrai, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-11-20] (ang.).
- ↑ 6 grudnia 1917. wolnapolska.pl. [dostęp 2017-11-20]. (pol.).