4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne
_patch.png)
| |
| Historia | |
| Organizacja | |
|---|---|
| Sformowanie |
1952 |
| Rozformowanie |
1993 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
Heidelberg |
| Podległość |
CINCAIRCENT |
4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne – lotniczy związek operacyjny Paktu Północnoatlantyckiego okresu zimnej wojny.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
W kwietniu 1952 utworzono dwa zgrupowania sojuszniczych taktycznych sił powietrznych (Allied Tactical Air Forces ATAF: 2. i 4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne. 4 PTSP tworzyły siły powietrzne amerykańskiej 2 Dywizji Lotniczej (przemianowanej na 12 US Air Force) wraz z 1 Francuskim Korpusem Taktycznych Sił Powietrznych 1ER CATAC oraz 1 dywizjonem Sił Powietrznych Kanady. Związek ten odpowiadał za obronę południowej części Niemiec i podzielony był również na dwa sektory obrony: północny i południowy. Kwatera dowództwa znajdowała się w miejscowości Landsberg, którą w 1953 roku przeniesiono do Trewiru. Dowódcą 4 Połączonych Taktycznych Sił Powietrznych był amerykański generał, który pełnił jednocześnie obowiązki dowódcy 12 US Air Force[1]
W latach 80.XX w. zadaniem 4 Połączonych Taktycznych Sił Powietrznych było także wsparcie działań wojsk lądowych zgrupowanych w Centralnej Grupie Armii[2]. Podlegały Dowództwu Połączonych Sił Powietrznych Centralnej Europy (Allied Air Forcel Central Europe) w Ramstein.
W ich skład wchodziło wtedy lotnictwo amerykańskiej 17 Armii Lotnictwa Taktycznego stacjonującej w bazach Sembach, Bitburg, Ramstein. Hahn, Spangdahlem, Zweibriicken; niemieckie 1 Dywizja Lotnictwa Taktycznego i 2 Dywizja Lotnicza Obrony Powietrznej oraz grupa lotnictwa taktycznego Kanady.
Bundeswehra do dyspozycji 4 PTSP oddała skrzydło rakiet Pershing 1A, siedem skrzydeł samolotów stacjonujących na lotniskach Bremgarten, Lechfeld, Buchel, Memmingen, Pferdsfeld, Leipheim i Furstenfeldbruck oraz dziewięć dywizjonów rakiet przeciwlotniczych Hawk i Nike. Wzmocnienie stanowiła 3 Armia Lotnictwa Taktycznego w Mildelhaal[3]
W 1993 dowództwo 4 Połączonych Taktycznych Sił Powietrznych zostało rozwiązane, a jego zadania przejęło Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej AIRCENT[4].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
W 1953[5]
- dowództwo 4 PTSP
- 12 Armia Lotnicza USA
- 1 ER CATAC Francji
- 1 dywizjon lotniczy Kanady
W 1987[6]
- dowództwo 4 PTSP
- 1 Dywizja Lotnictwa Taktycznego (niemiecka)
- 2 Dywizja Lotnicza Obrony Powietrznej (niemiecka)
- 17 Armia Lotnictwa Taktycznego (amerykańska)
- 1 Grupa Lotnictwa Taktycznego (kanadyjska)
- cześć 3 Armii Lotnictwa Taktycznego (amerykańskiej)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 87/108.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 231.
- ↑ Zarychta 2016 ↓, s. 262.
- ↑ Kaczmarek i Skowroński 1998 ↓, s. 95.
- ↑ Zarychta 2013 ↓, s. 88/109.
- ↑ Solak 1999 ↓, s. 51.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Julian Kaczmarek, Adam Skowroński: NATO, Europa, Polska. Wrocław: Atta 2, 1998. ISBN 83-86882-66-2.
- Janusz Solak: Niemcy w NATO. Warszawa: Bellona SA, 1999. ISBN 83-11-08879-9.
- Stanisław Zarychta: Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945–2015. Warszawa: Bellona SA, 2016. ISBN 978-83-11-14235-0.
- Stanisław Zarychta: Struktury militarne NATO 1949–2013. Warszawa: Bellona SA, 2013. ISBN 978-83-11-13021-0.