Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej AFCENT

Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej
Allied Forces Central Europe *AFCENT*
	Historia
Organizacja	NATO
Sformowanie	1953
Rozformowanie	1999
	Tradycje
Kontynuacja	RC NORTH w Brunssum
	Dowódcy
Pierwszy	marsz. Alphonse Pierre Juin
	Organizacja
Dyslokacja	Fontainebleau ; Brunssum
Podległość	ACE

Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej (ang. Allied Command Channel AFCENT) – nieistniejące już jedno z dowództw operacyjnych^[a] NATO.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W kwietniu 1951 generał Dwight Eisenhower podpisał rozkaz powołujący Naczelne Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych NATO w Europie (ACE)^[2].
Obszar Europy podzielono na trzy teatry działań wojennych^[3]:

Ze względu na duże różnice stanowisk pomiędzy USA, Wielką Brytanią i Francją, a dotyczące relacji i podległości sił na Centralnym TDW, dowodził nimi osobiście generał Eisenhower. Na tym TDW podlegali mu bezpośrednio^[2]:

dowódca Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej (CINCAIRCENT)
dowódca Połączonych Sił Lądowych Europy Centralnej (CINCLANDCENT)
flagowy oficer Europy Centralnej (FLAGCENT)

W 1953 roku nastąpiła pierwsza restrukturyzacja dowództw w Europie. Dowództwa Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej i Południowej pozostawiono bez zmian, ale odtworzono Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej (AFCENT) i podporządkowano mu Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych, Sił Morskich i Sił Lądowych Europy Centralnej. Dowództwo podlegało Naczelnemu Dowódcy Połączonych Sił Sojuszniczych NATO w Europie SACEUR^[4].
Struktura AFCENT w 1953^[5]

Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Europy Centralnej LANDCENT – Fontainebleau (Francja)
Dowództwo Połączonych Sił Morskich Europy Centralnej – Fontainebleau
Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej – Fontainebleau

Struktura AFCENT w 1957^[6]

Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Europy Centralnej – Fontainebleau (Francja)
- Dowództwo Centralnej Grupy Armii CENTAG – Heidelberg (RFN)
- Dowództwo Północnej Grupy Armii NORTHAG – Mönchengladbach (RFN)
Dowództwo Połączonych Sił Morskich Europy Centralnej – Fontainebleau
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Północnego Obszaru Europy Centralnej (NAVNORCENT)
- Dowództwo Połączonych Sił Morskich Podobszaru Morza Północnego Obszaru Europy Centralnej (NORDSEACENT)
Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej – Fontainebleau
- 2 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne 2 ATAF – Mönchengladbach (RFN)
- 4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne 4 ATAF – Ramstein (RFN)

Wycofanie sił francuskich spowodowało zmiany organizacyjne na Europejskim Centralnym TDW. Rozwiązano Dowództwo Połączonych Sił Lądowych Europy Centralnej LANDCENT i Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej AIRCENT. Podległe im siły podporządkowano bezpośrednio Dowódcy Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej AFCENT^[7].

Struktura AFCENT w 1966^[8]

Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej – Brunssum (RFN)
- Dowództwo Centralnej Grupy Armii – Heidelberg (RFN)
- 4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne 4 ATAF – Ramstein (RFN)
- Dowództwo Północnej Grupy Armii – Mönchengladbach (RFN)
- 2 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne 2 ATAF – Mönchengladbach (RFN)

W 1974 utworzono ponownie Połączone Dowództwo Sił Powietrznych Europy Centralnej (Allied Air Forces Central Europe AAFCE), któremu podporządkowano ponownie 2 i 4 PTSP. Od tego momentu AFCENT podlegały trzy dowództwa (PSCs): NORTHAG, CENTAG i nowo utworzone dowództwo AAFCE.

Struktura AFCENT w 1974^[8]

Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej – Brunssum (Holandia)
- Dowództwo Północnej Grupy Armii NORTHAG – Mönchengladbach
- Dowództwo Centralnej Grupy Armii CENTAG – Heidelberg
- Połączone Dowództwo Sił Powietrznych Europy Centralnej AAFCE – Ramstein (RFN)
  - 2 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne – Mönchengladbach (RFN)
  - 4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne – Ramstein (RFN)

Struktura AFCENT w 1989^[9]

Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej – Brunssum (Holandia)
- Dowództwo Północnej Grupy Armii NORTHAG – Mönchengladbach
  - 1 Korpus Armijny Holandii – Apeldoorn (Holandia)
  - 1 Korpus Armijny RFN – Münster (RFN)
  - 1 Korpus Armijny Wielkiej Brytanii – Bielefeld (RFN)
  - 1 Korpus Armijny Belgii – Kolonia (RFN)
  - 3 Korpus Armijny USA – Fort Hood (USA) wzmocnienie)
- Dowództwo Centralnej Grupy Armii CENTAG – Heidelberg
  - 2 Korpus Armijny RFN – Ulm
  - 5 Korpus Armijny USA – Frankfurt (RFN)
  - 7 Korpus Armijny USA – Stuttgart (RFN)
  - 3 Korpus Armijny RFN – Koblencja
4 ZGB (Kanada) (było w 1987^[10])
- Dowództwo Połączonych Sił Powietrznych Europy Centralnej AAFC – Ramstein (RFN)
  - 2 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne – Mönchengladbach (RFN)
  - 4 Połączone Taktyczne Siły Powietrzne – Ramstein (RFN)
  - 3 Armia Lotnictwa Taktycznego USA – Mildehall (WB) (wzmocnienie)

Struktura AFCENT w1989

Przekształcenia[edytuj | edytuj kod]

W wyniku kolejnych zmian strukturalnych dowodzenia NATO, w 1999 Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Centralnej AFCENT, przeformowane zostało w Regionalne Dowództwo RC NORTH w Brunssum^[11].

12 czerwca 2003, ministrowie obrony NATO zaakceptowali nową strukturę dowodzenia Sojuszu. Ważnym jej elementem była koncepcja oparcia systemu dowodzenia na kryteriach funkcjonalności, a nie na tradycyjnym podziale geograficznym. 1 lipca 2004 rozwiązano Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych Europy Północnej AFNORTH i utworzono Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych w Brunssum (Allied Joint Force Command Headquarters Brunssum JFC HQ BRUNSSUM). Zreformowane dowództwo główne podporządkowano Dowództwu Sił Sojuszniczych NATO ds. Operacji ACO^[12].

Osobny artykuł: Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO w Brunssum.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Pośrednie wyższe podporządkowane dowództwo (Major Subordinate Commands – MSCs). Dowódca MSCs był tytułowany jako Commander-in-Chief^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Zarychta 2013 ↓, s. 76.
↑ ^a ^b Zarychta 2013 ↓, s. 81.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 70.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 97.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 98.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 126.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 138.
↑ ^a ^b Zarychta 2013 ↓, s. 149.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 226.
↑ Solak 1999 ↓, s. 51.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 315.
↑ Zarychta 2013 ↓, s. 322.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Janusz Solak: Niemcy w NATO. Warszawa: Bellona SA, 1999. ISBN 83-11-08879-9.
Stanisław Zarychta: Struktury militarne NATO 1949–2013. Warszawa: Bellona SA, 2013. ISBN 978-83-11-13021-0.

[2] Pośrednie wyższe podporządkowane dowództwo (Major Subordinate Commands – MSCs). Dowódca MSCs był tytułowany jako Commander-in-Chief^[1].

[CITEREFZarychta201376-1] Zarychta 2013 ↓, s. 76.

[CITEREFZarychta201381-3] Zarychta 2013 ↓, s. 81.

[CITEREFZarychta201370-4] Zarychta 2013 ↓, s. 70.

[CITEREFZarychta201397-5] Zarychta 2013 ↓, s. 97.

[CITEREFZarychta201398-6] Zarychta 2013 ↓, s. 98.

[CITEREFZarychta2013126-7] Zarychta 2013 ↓, s. 126.

[CITEREFZarychta2013138-8] Zarychta 2013 ↓, s. 138.

[CITEREFZarychta2013149-9] Zarychta 2013 ↓, s. 149.

[CITEREFZarychta2013226-10] Zarychta 2013 ↓, s. 226.

[CITEREFSolak199951-11] Solak 1999 ↓, s. 51.

[CITEREFZarychta2013315-12] Zarychta 2013 ↓, s. 315.

[CITEREFZarychta2013322-13] Zarychta 2013 ↓, s. 322.

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[1]

Państwa członkowskie	Albania Belgia Bułgaria Czarnogóra Chorwacja Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Islandia Kanada Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Niemcy Norwegia Polska Portugalia Rumunia Słowacja Słowenia Stany Zjednoczone Szwecja Turcja Węgry Wielka Brytania Włochy
Kandydaci	Bośnia i Hercegowina
Struktura	Rada Północnoatlantycka Grupa Planowania Nuklearnego Sekretarz Generalny Sekretariat Międzynarodowy Zgromadzenie Parlamentarne Komitet Wojskowy Międzynarodowy Sztab Wojskowy Sojusznicze Dowództwo Operacji Sojusznicze Dowództwo ds. Transformacji Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO w Brunssum