Bolesław Czuchajowski

Bolesław Roman Czuchajowski
Data i miejsce urodzenia	23 lipca 1896 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	3 lipca 1941 ; Auschwitz
	Prezydent Krakowa
Okres	od 21 kwietnia 1939; do 3 września 1939
Poprzednik	Mieczysław Kaplicki
Następca	Stanisław Klimecki
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bolesław Roman Czuchajowski (ur. 23 lipca 1896^[1] we Lwowie, zm. 3 lipca 1941 w KL Auschwitz) – działacz niepodległościowy, doktor praw, sędzia, notariusz, kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego, komisaryczny prezydent Krakowa w 1939 roku, członek Izby Notarialnej Sądu Okręgowego w Krakowie w 1938 roku^[2].

Życiorys

Ukończył gimnazjum w Rzeszowie, studia prawnicze odbył na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskując tytuł doktora praw. Posiadał również dyplom Szkoły Nauk Politycznych oraz Akademii Handlowej w Krakowie. Należał do Związku Walki Czynnej i jeszcze jako gimnazjalista do Związku Strzeleckiego w Rzeszowie. W 1914 roku ukończył kurs dla młodych oficerów.

2 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich. Do 1 października 1914 roku służył w 1 kompanii II baonu 1 pułku piechoty. Od 2 października do 23 grudnia 1914 roku był wykazany w baonie uzupełniającym. 24 grudnia 1914 roku przydzielony został do 6 kompanii 2 pułku piechoty. Od 21 kwietnia 1915 roku pełnił służbę w 9 kompanii 4 pułku piechoty. 2 sierpnia 1915 roku został ranny w bitwie pod Jastkowem. Następnie został przeniesiony do 9 kompanii 6 pułku piechoty. Później wykazany w Stacji Zbornej w Dęblinie i Rembertowie. 27 kwietnia 1917 roku ubył z Komendy Żandarmerii Polowej Wojsk Polskich do szpitala w Modlinie^[3]. Od 31 lipca do 10 listopada 1917 roku w baonie uzupełniającym Polskiego Korpusu Posiłkowego w Siedlisku. Po zwolnieniu z korpusu do 31 października 1918 roku pełnił obowiązki komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej w Rzeszowie. 11 marca 1921 roku został przeniesiony do rezerwy. Awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 2 stycznia 1932 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział mobilizacyjny do 73 pułku piechoty w Katowicach^[4].

Po I wojnie pracował jako sędzia we Lwowie i w Nowym Targu, działając równocześnie w Towarzystwie Szkoły Ludowej organizując szkoły i biblioteki. W 1929 przyjechał do Krakowa i objął stanowisko wiceprezesa Sądu Okręgowego. W 1935 przeszedł na posadę notarialną. Przejął kancelarię przy ul. św. Jana 18 po Ludwiku Midowiczu, w której urzędował do 1941. W samorządzie krakowskim działał od 1931 zajmując się budżetem miasta. Na polecenie ministra spraw wewnętrznych, który ustanowił w Krakowie zarząd komisaryczny 1 maja 1939 z rąk pełniącego obowiązki prezydenta miasta Stanisława Klimeckiego przejął władzę w mieście pełniąc obowiązki prezydenta do dnia 3 września 1939. W tym dniu na polecenie wojewody krakowskiego Józefa Tymińskiego działającego na podstawie zarządzenia z Warszawy ewakuowano z miasta władze, urzędy i niektóre instytucje. Czuchajowski wyjechał z miasta zabierając część dokumentów miejskich, księgi poborowych i pobierając 400 tysięcy złotych na pobory i nieprzewidziane wydatki. Ewakuowano się do Brzeżan, jednak po wkroczeniu wojsk sowieckich (17 września) zdecydowano o cofnięciu się do Lwowa. Do Krakowa Czuchajowski powrócił w listopadzie i natychmiast złożył sprawozdanie oraz rozliczył się z pobranych pieniędzy rządzącemu Krakowem Ernestowi Zörnerowi. Został na krótko aresztowany, następnie zwolniony z zakazem opuszczania miasta. Ponownie aresztowany 8 maja 1941 i mimo poważnej choroby serca wysłany do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie wkrótce został rozstrzelany.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[5]

Przypisy

↑ [1] Biogram Bolesława Czuchajowskiego
↑ Wykaz notariuszów Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na dzień 1 października 1938 r., s. 18.
↑ Raport poranny Komendy Żandarmerii Polowej Wojsk Polskich z 27 kwietnia 1917 roku, CAW, sygn. I. 120.1.145 s. 550 [2].
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 12, 544.
↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.

Bibliografia

Marek Lovell, Pałac Wielopolskich i jego lokatorzy, cz. 12, Dziennik Polski z dnia 19 grudnia 1998 r.
Encyklopedia Krakowa, PWN Kraków 2000.
Bolesław Czuchajowski, Wykaz Legionistów Polskich 1914-1918, Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówki [3].

]

[1] [1] Biogram Bolesława Czuchajowskiego

[2] Wykaz notariuszów Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na dzień 1 października 1938 r., s. 18.

[3] Raport poranny Komendy Żandarmerii Polowej Wojsk Polskich z 27 kwietnia 1917 roku, CAW, sygn. I. 120.1.145 s. 550 [2].

[4] Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 12, 544.

[5] M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Prezydenci Krakowa (1792–1816)	Franciszek Wielopolski (1792) Maciej Bajer (1792–1794) Filip Nereusz Lichocki (1794) Michał Wohlman (1794) Maciej Bajer (1794–1798) Filip Nereusz Lichocki (1798–1802) Dominik Drdatzki (1802–1805) Józef Gollmayer (1805–1810) Stanisław Kostka Zarzecki (1810–1815) Józef Matecki (1816) Feliks Grodzicki (1816)
Prezydenci Krakowa (1848–1939)	Józef Walenty Krzyżanowski (1848–1849) Ignacy Paprocki (1849–1853) Fryderyk Tobiaszek (1853–1856) Andrzej Seidler-Wiślański (1856–1866) Józef Dietl (1866–1874) Mikołaj Zyblikiewicz (1874–1881) Ferdynand Weigel (1881–1884) Feliks Szlachtowski (1884–1893) Józef Friedlein (1893–1904) Juliusz Leo (1904–1918) Jan Kanty Federowicz (1918–1924) Zdzisław Wawrausch (1924–1925) Witold Ostrowski (1925–1926) Karol Rolle (1926–1931) Władysław Belina-Prażmowski (1931–1933) Mieczysław Kaplicki (1933–1939) Bolesław Czuchajowski (1939) Stanisław Klimecki (1939)
Komisarze Krakowa (1939–1945)	Ernst Zörner (1939–1940) Carl Gottlob Schmid (1940–1941) Rudolf Pavlu (1941–1943) Josef Krämer (1943–1945)
Prezydenci Krakowa (1945–1950)	Aleksander Żaruk-Michalski (1945) Alfred Fiderkiewicz (1945) Stefan Wolas (1945–1947) Henryk Dobrowolski (1947–1950)
Przewodniczący Prezydium Rady Narodowej Krakowa (1950–1973)	Marcin Waligóra (1950–1954) Tadeusz Mrugacz (1954–1957) Wiktor Boniecki (1957–1959) Zbigniew Skolicki (1959–1969) Jerzy Pękala (1969–1973)
Prezydenci Krakowa (od 1973)	Jerzy Pękala (1973–1978) Edward Barszcz (1978–1980) Józef Gajewicz (1980–1982) Tadeusz Salwa (1982–1990) Jerzy Rościszewski (1990) Jacek Woźniakowski (1990–1991) Krzysztof Bachmiński (1991–1992) Józef Lassota (1992–1998) Andrzej Gołaś (1998–2002) Jacek Majchrowski (2002–2024) Aleksander Miszalski (od 2024)