Dichlorometan
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
CH2Cl2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
84,93 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki |
chlorometan, trichlorometan, tetrachlorometan, difluorometan, dibromometan, dijodometan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dichlorometan, chlorek metylenu, CH
2Cl
2 – organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilowych, chlorowa pochodna metanu. W temperaturze pokojowej i przy ciśnieniu atmosferycznym jest bezbarwną, szybko parującą cieczą. Ma charakterystyczny, słodkawy zapach[potrzebny przypis].
Właściwości chemiczne
[edytuj | edytuj kod]Zasadniczo jest uznawany za niepalny[17][18][19], w teście w zamkniętym tyglu nie ulega zapłonowi[14], ale w temperaturze ok. 600 °C ulega samozapłonowi[16][14]. Ponadto w stężeniach 13–22% w powietrzu może nastąpić wybuch[14]. Jest mało reaktywny (na przykład mniej podatny od chloroformu na rozkład pod wpływem światła)[potrzebny przypis].
Zastosowania
[edytuj | edytuj kod]Dichlorometan stosuje się głównie jako rozpuszczalnik do reakcji oraz ekstrakcji, a także mało polarny eluent w chromatografii cieczowej (w tym HPLC). Będąc znacznie mniej szkodliwym od chloroformu, w znacznym stopniu wyparł ten rozpuszczalnik z preparatyki organicznej[potrzebny przypis].
Ze względu na niską temperaturę wrzenia jest używany w demonstracyjnych silnikach cieplnych opartych na małych różnicach temperatur, takich jak pijący ptak[20].
Bezpieczeństwo
[edytuj | edytuj kod]Jest najmniej szkodliwym z chlorowych pochodnych węglowodorów, ale jego duża lotność zwiększa niebezpieczeństwo zatrucia. Działa drażniąco na skórę i oczy oraz toksycznie po wchłonięciu przez drogi oddechowe lub połknięciu. Podejrzewa się go o właściwości kancerogenne. Wdychany, powoduje narkozę i utratę przytomności[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ P-61.3, [w:] Henri A. Favre, Warren H. Powell, Nomenclature of Organic Chemistry. IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013, wyd. 1, Royal Society of Chemistry, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2014, s. 656, DOI: 10.1039/9781849733069, ISBN 978-0-85404-182-4 (ang.).
- ↑ Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
- ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-196.
- ↑ a b c d e Methylene chloride, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-06-30] (ang.).
- ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 3-164.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-166.
- ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 6-62.
- ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 6-231.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 6-182.
- ↑ a b Haynes 2014 ↓, s. 6-94.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 15-15.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 9-55.
- ↑ a b c d Dichlorometan [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 27 kwietnia 2024, numer katalogowy: 02575 [dostęp 2024-09-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 16-16.
- ↑ a b Haynes 2014 ↓, s. 16-18.
- ↑ Może być bezpieczniej [online], www.lakiernictwo.net [dostęp 2023-06-14].
- ↑ Methylene Chloride (Dichloromethane) [online], U.S. Environmental Protection Agency [dostęp 2023-06-14] (ang.).
- ↑ Methylene Chloride. Hazardous Substance Fact Sheet [online], New Jersey Department of Health, 2016 [dostęp 2023-06-14] (ang.).
- ↑ Yakov Perelman, Physics for Entertainment Book 2, s. 175–178, ISBN 978-1401309213 [dostęp 2022-02-19] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).