Przejdź do zawartości

Eugeniusz Wyrwiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Wyrwiński
Kogut
Ilustracja
Eugeniusz Wyrwiński (przed 1934)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1895
Sokołów Małopolski

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1966
Caracas

Przebieg służby
Lata służby

od 1914

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Dowództwo Broni Pancernych

Stanowiska

II zastępca dowódcy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Eugeniusz Wyrwiński, ps. „Kogut” (ur. 10 czerwca 1895 w Sokołowie Małopolskim, zm. 22 grudnia 1966 w Caracas) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 czerwca 1895[1][2] w rodzinie Stanisława i Albertyny z Volkmanów[3]. Był młodszym bratem Wilhelma (1882–1918), majora Wojska Polskiego. Ukończył szkołę realną w Krakowie.

Od 1 czerwca 1913 roku był członkiem Związku Strzeleckiego. 6 sierpnia 1914 roku wstąpił do I Brygady Legionów Polskich i został komendantem IV plutonu 1 kompanii V batalionu[3]. 9 października 1914 roku w Jakubowicach został mianowany przez Józefa Piłsudskiego podporucznikiem. 2 lipca 1915 roku został mianowany przez austriackie władze wojskowe chorążym, a 1 kwietnia 1916 roku – podporucznikiem[4]. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do wojska austriackiego i wysłany na front włoski. 31 sierpnia 1918 roku został zwolniony z c. i k. armii z powodu stwierdzonego inwalidztwa. Po przybyciu do Krakowa wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. 15 września, zagrożony aresztowaniem przez austriacką policję, wyjechał do Lwowa, a następnie do Kijowa[3].

26 października 1918 roku wrócił do Krakowa, w listopadzie został przyjęty do 5 pułku piechoty Legionów[3]. Od 5 lipca do 4 sierpnia 1920 roku pełnił obowiązki dowódcy 5 pułku piechoty Legionów. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 302. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 30 pułk piechoty[5]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy 30 pułku piechoty w Warszawie[6]. 9 kwietnia 1924 roku został przeniesiony na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy 71 pułku piechoty w Ostrowi Mazowieckiej[7]. 22 maja 1925 roku został przeniesiony do 63 pułku piechoty w Toruniu na stanowisko dowódcy III batalionu[8]. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. 5 maja 1927 roku został przeniesiony z 16 pułku piechoty w Tarnowie do Batalionu Manewrowego w Rembertowie na stanowisko dowódcy[10]. Z dniem 15 lipca 1930 roku powierzono mu pełnienie obowiązków dowódcy 1 pułku czołgów w Poznaniu[11]. W marcu 1931 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy pułku[12]. Z dniem 1 lipca 1931 roku objął stanowisko dowódcy 1 pułku pancernego[13], a w 1933 roku, w tym samym garnizonie, dowódcy 1 batalionu czołgów i samochodów pancernych. W grudniu 1934 roku wyznaczony został na stanowisko dowódcy 3 batalion pancernego w Warszawie[14]. We wrześniu 1935 roku obowiązki dowódcy batalionu przekazał ppłk. dypl. Karolowi Hodale. Od listopada 1935 roku do stycznia 1937 roku dowodził 48 pułkiem piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W tym samym roku został wyznaczony na stanowisko drugiego zastępcy dowódcy Broni Pancernych Ministerstwa Spraw Wojskowych. Od 1 marca 1937 roku do 3 kwietnia 1938 roku obowiązki służbowe łączył z funkcją prezesa Wojskowego Klubu Sportowego „Legia” Warszawa.

14 grudnia 1940 roku pomógł marszałkowi Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu w ucieczce z internowania w Dragoslavele, w Rumunii.

Od 14 lutego 1927 roku był mężem Zofii Zamecznik[15].

Zmarł na emigracji 22 grudnia 1966 roku w Caracas, w Wenezueli[16].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W 1935 dokonano zmiany daty urodzenia z 16 czerwca na 10 czerwca. Stwierdzenia. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 8, s. 56, 1 czerwca 1935. 
  2. Andrzej Gowarzewski [w:] Legia najlepsza jest... Prawie 100 lat prawdziwej historii, wyd. GiA, Katowice 2013 (jako tom 13 kolekcji klubów), s. 308, podał datę urodzenia 15 czerwca.
  3. a b c d Wykaz Legionistów ↓.
  4. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 16.
  5. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 32.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 543.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 9 kwietnia 1924 roku, s. 199.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 264, 273.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 117.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 206.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 94.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 250.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 257.
  15. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i prostowania. Warszawa: 1939, s. 352. [dostęp 2021-12-03].
  16. Legia najlepsza jest... Prawie 100 lat prawdziwej historii, wyd. GiA, Katowice 2013 (jako tom 13 kolekcji klubów), s. 308.
  17. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  19. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 4, s. 19, 19 marca 1935. 
  20. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 238.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]