Gdów (gmina)

Gdów
	gmina wiejska
	; Budynek urzędu gminy w Gdowie
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wielicki
TERC	1219022
Siedziba	Gdów
Wójt	Zbigniew Wojas
Powierzchnia	108,72 km²
Populacja (31.12.2020); • liczba ludności	; 18 057
• gęstość	166,1 os./km²
Nr kierunkowy	12
	Adres urzędu:Gdów; 32-420 Gdów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	29
	Położenie na mapie powiatu;
	49°54′26″N 20°11′55″E/49,907222 20,198611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Gdów – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie wielickim. W latach 1975–1998 gmina była położona w województwie krakowskim. Siedzibą gminy jest Gdów.

Zajmuje część Pogórza Wielickiego oraz część Pogórza Wiśnickiego, przedzielonych doliną Raby.

Przez Gminę Gdów przebiegają dwie drogi wojewódzkie: droga wojewódzka nr 967 oraz droga wojewódzka nr 966.

Pierwsza wzmianka dotycząca miejscowości Gdów należącej do dworu królewskiego, pochodzi z 1272 roku.

Struktura powierzchni

Według danych z 2011, gmina Gdów ma obszar 108,72 km², w tym:

użytki rolne: 75,54%
użytki leśne: 9,82%

Gmina stanowi 25,33% powierzchni powiatu.

Demografia

Piramida wieku mieszkańców gminy Gdów w 2014 roku^[2].

Sołectwa

Bilczyce, Cichawa, Czyżów, Fałkowice, Gdów, Hucisko, Jaroszówka, Klęczana, Krakuszowice, Książnice, Kunice, Liplas, Marszowice, Niegowić, Niewiarów, Nieznanowice, Niżowa, Pierzchów, Podolany, Stryszowa, Szczytniki, Świątniki Dolne, Wiatowice, Wieniec, Winiary, Zagórzany, Zalesiany, Zborczyce, Zręczyce

Rzeki

Przez Gminę Gdów, przepływa kilka rzek. Najdłuższą z nich jest Raba. Płynie ona, wschodnimi granicami gminy. W Pierzchowie, do Raby, dochodzi jej najdłuższy dopływ Stradomka, która po kilkuset metrach przekracza Powiat bocheński. Podobną historię ma Krzyworzeka, która wpływa do Raby w Winiarach i po kilkuset metrach wpływa w obszar Powiatu myślenickiego. Na północy gminy, przez m.in. Cichawę i Książnice, przepływa Potok Gnojny a w Podolanach Potok Kudzielski. W okolicach Liplasu i Gdowa, płyną małe rzeczki: Ruda, Lipnica i Kolawa. Natomiast w Marszowicach i Nieznanowicach jest dużo stawów.

Sąsiednie gminy

Gmina Wieliczka, Gmina Biskupice, Gmina Niepołomice, Gmina Kłaj, Gmina Bochnia, Gmina Łapanów, Gmina Raciechowice i Gmina Dobczyce.

Ludzie związani z Gdowem

Ludwik Solski (1855–1954) – polski aktor, reżyser
Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818) – polski generał, twórca Legionów Polskich we Włoszech
Andrzej Zieliński (ur. 1944) – polski piosenkarz
Wincenty Witos (1874–1945) – premier międzywojennej Polski
Alina W. Chechelska (ur. 1963) – aktorka
Michał Grażyński (1890–1965) – wojewoda śląski, przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego

Przypisy

↑ Ciekawostki statystyczne za rok 2020 [online], www.mojgdow.pl, 13 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-13] .
↑ Gmina Gdów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[1] Ciekawostki statystyczne za rok 2020 [online], www.mojgdow.pl, 13 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-13] .

[populacja2016-2] Gmina Gdów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[a-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f podczas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Krakau

[b-4] ↑ ^a ^b ^c ^d podczas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Neumarkt

[a-5] Kursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie.

[1]

[2]

[A]

[B]

[A]

Miasta	Niepołomice Wieliczka
Gminy miejsko-wiejskie	Niepołomice Wieliczka
Gminy wiejskie	Biskupice Gdów Kłaj

Przynależność wojewódzka	woj. krakowskie (1920–39) woj. krakowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Dobczyce (← od 1929) Jordanów (do 1923 → i ← od 1932) Myślenice
Miasteczka (1920–34)	Maków (do 1923 →)
Gminy miejskie (1920–39 i 1945–75)	Dobczyce^[A] (← od 1929) Jordanów^[B] (do 1923 → i ← 1932–55 →) Maków (do 1923 →) Myślenice^[A] Sułkowice (od 1969)
Osiedla (1954–72)	Sułkowice (1959–68)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39, 1945–54 i 1973–75)	Bystra^[B] (do 1954) Dobczyce (od 1973) Gdów^[A] Lubień (od 1973) Łętownia^[B] (do 1954) Myślenice^[A] Pcim^[A] Raciechowice^[A] Siepraw (do 1939 i od 1945) Skawa^[B] (do 1954) Sułkowice (do 1939 i od 1945) Tokarnia (od 1973) Wiśniowa (do 1939 i od 1945)
Gromady (1954–72)	Borzęta (1954–60) Brzezowa (1954–61) Bysina (1954–68) Bystra (1954–55 →) Droginia (1954–72) Dobczyce (1961–72) Dziekanowice (1954–61) Gdów (1954–72) Głogoczów (1954–72) Gorzków (1954–57 →) Gruszów (1954–61) Harbutowice (← 1956–68) Jawornik (1954–60) Kojszówka (1954–55 →) Krzczonów (1954–61) Krzyszkowice (1954–61) Krzywaczka (1954–60) Kunice (1954–60) Lipnik (1954–61) Lubień (1954–72) Łętownia (1954–55 →) Myślenice (1960–72) Naprawa (1954–55 →) Osielec (1954–55 →) Pcim (1954–72) Polanka (1954–60) Raciechowice (1954–72) Rudnik (1954–68) Sidzina (1954–55 →) Siepraw (1954–72) Skawa (1954–72) Skomielna Biała (1954–68) Skomielna Czarna (1954–61) Spytkowice (1954–55 →) Stadniki (1954–61) Stróża (1954–72) Sułkowice (1954–59) Sułkowice (1969–72) Tenczyn (1954–61) Tokarnia (1954–72) Toporzysko (1954–55 →) Trzebunia (1954–61) Trzemeśnia (1954–72) Węglówka (1954–60) Wiśniowa (1954–72) Wola Radziszowska (1954–68 (→)) Zakliczyn (1954–61) Zegartowice (1954–72) Zręczyce (1954–61)