Odolanów (gmina)

Odolanów
	gmina miejsko-wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	ostrowski
TERC	3017033
Siedziba	Odolanów
Burmistrz	Marcin Szorski
Powierzchnia (2020)	136,09 km²
Populacja (2020); • liczba ludności	; 14 655
• gęstość	108 os./km²
Nr kierunkowy	62
Tablice rejestracyjne	POS
	Adres urzędu:Rynek 1; 63-430 Odolanów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	16
Liczba miejscowości	35
	Położenie na mapie powiatu;
	51°34′28″N 17°40′26″E/51,574444 17,673889
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Odolanów – gmina miejsko-wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim z siedzibą w Odolanowie. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie kaliskim.

Według danych z 1 stycznia 2020 roku gmina liczyła 14 655 mieszkańców^[1]; zamieszkuje ją 9,1% (2020) ludności powiatu ostrowskiego^[2].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2020 roku powierzchnia gminy Odolanów wynosiła 136,09 km²^[1].

Gmina położona jest w zachodniej części powiatu ostrowskiego, w Kotlinie Odolanowskiej, w południowej Wielkopolsce^[3]. Leży na terenie obszarów objętych ochroną przyrody Natura 2000^[3].

Gmina graniczy z miastem Sulmierzyce oraz gminami: Milicz (woj. dolnośląskie), Ostrów Wielkopolski, Przygodzice i Sośnie.

Środowisko naturalne

Lasy

W 2017 roku powierzchnia lasów na terenie gminy wynosiła 2935,13 ha, co stanowi lesistość na poziomie 21,6%^[4].

Wody

Barycz
Kuroch
Olszówka
Świeca
Wiesiołek
Zimna Woda
Złotnica

Obszary chronione

Zabytki i miejsca historyczne

Miejscowość	Nazwa	Wybudowany	Wpis do rejestru zabytków^[5]
Odolanów	Układ urbanistyczny oraz archeologiczne warstwy kulturowe	XIV w.	666/A z 15.04.1993
	Kościół ewangelicki	1770–1780	519/A z 31.12.1990
	Kościół cmentarny pw. św. Barbary	1784	kl.IV-73/61/54 z 19.05.1954
	Kościół pw. św. Marcina	1794	kl.IV-73/56/54 z 19.05.1954
	Neogotycki ratusz^[6]	1898–1899	brak
	Wieża ciśnień^[6]	1903	brak
	Pomnik św. Marcina	1999	brak
Boników	Krzyż Pawła Brylińskiego^[7]	XIX w.	brak
Raczyce		XIX w.	brak
Tarchały Wielkie		XIX w.	brak
Kuroch		XIX w.	brak
Nabyszyce		XIX w.	brak

Demografia

Ludność

Liczba mieszkańców gminy Odolanów według danych GUS^[8]
Rok (stan na 1 stycznia)	Liczba ludności	Przyrost	Gęst. zaludnienia [os./km²]	Powierzchnia [km²]
2012	14 274	–	105	136,09
2013	14 318	44	105
2014	14 393	75	106
2015	14 432	39
2016	14 446	14
2017	14 501	55	107
2018	14 605	104
2019	14 628	23
2020	14 655	27	108

Wskaźnik maskulinizacji

Wskaźnik maskulinizacji^[2] (stan na 1 stycznia 2020)
Opis	Ogółem		Kobiety	Mężczyźni
populacja	14 655	100%	50,0%	50,0%

Piramida wieku

Gospodarka

Najważniejszą gałęzią gospodarki gminy jest wydobycie w miejscowości Garki i Tarchały Wielkie gazu ziemnego oraz jego przeróbka w Odolanowie^{[potrzebny przypis]}. Poza tym dobrze rozwinięty jest przemysł spożywczy (Odolanów), handel i usługi^{[potrzebny przypis]}. Znaczna powierzchnia gruntów nie nadających się pod uprawy powoduje, że rolnictwo ma w tej gminie mniejsze znaczenie niż w gminach sąsiednich^{[potrzebny przypis]}.

Istotna w gminie jest turystyka – Odolanów jest bazą wypadową do Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy^{[potrzebny przypis]}.

Według raportu Ministerstwa Finansów (po trzech kwartałach 2017 roku) gmina Odolanów, znalazła się w pierwszej setce (95. miejsce) najbardziej zadłużonych gmin w Polsce w przeliczeniu na jednego mieszkańca^[9].

Transport

Transport drogowy

Drogi wojewódzkie

444 Krotoszyn – Odolanów – Ostrzeszów
445 Ostrów Wielkopolski – Odolanów

Transport kolejowy

355 Ostrów Wielkopolski ↔ Grabowno Wielkie

Miejscowości

Miasto

Odolanów

Wsie sołeckie

Baby
Boników
Garki
Gliśnica
Gorzyce Małe
Huta
Kaczory
Nabyszyce
Nadstawki
Raczyce
Świeca – dwa sołectwa Świeca I i Świeca II
Tarchały Małe
Tarchały Wielkie
Uciechów
Wierzbno

Pozostałe miejscowości

Przypisy

↑ ^a ^b ^c GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2020 roku. [dostęp 2020-08-02]. (pol.).
↑ ^a ^b Gmina Odolanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-08-02] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl, 2018 [dostęp 2018-01-20] (pol.).
↑ Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .
↑ Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2017-09-13]. (pol.).
↑ ^a ^b Zabytki – Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl [dostęp 2018-01-21] (pol.).
↑ Krzyże Brylińskiego – Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl [dostęp 2018-01-26] (pol.).
↑ GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).
↑ AndrzejA. Kurzyński AndrzejA., Zadłużone samorządy, „Ziemia Kaliska”, 52, 29 grudnia 2017, s. 5 .

[Population_2020-1] GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2020 roku. [dostęp 2020-08-02]. (pol.).

[:4-2] Gmina Odolanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-08-02] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[:1-3] Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl, 2018 [dostęp 2018-01-20] (pol.).

[4] Urząd Statystyczny w Poznaniu – Statystyczne Vademecum Samorządowca [online], 2018 .

[5] Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu. [dostęp 2017-09-13]. (pol.).

[:2-6] Zabytki – Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl [dostęp 2018-01-21] (pol.).

[:3-7] Krzyże Brylińskiego – Gmina i Miasto Odolanów [online], odolanow.pl [dostęp 2018-01-26] (pol.).

[:0-8] GUS, Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2018-08-10] (pol.).

[9] AndrzejA. Kurzyński AndrzejA., Zadłużone samorządy, „Ziemia Kaliska”, 52, 29 grudnia 2017, s. 5 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Miasto	Odolanów
Wsie	Boników Garki Gliśnica Gorzyce Małe Huta Nabyszyce Nadstawki Raczyce Świeca Tarchały Małe Tarchały Wielkie Uciechów Wierzbno
Osady	Baby Bałamącek Biadaszki Grochowiska Kaczory Kuroch Papiernia Trzcieliny Zawidza
Osady leśne	Boników Karłowice Lipiny Mogiłka Mościska Wisławka
Części wsi	Chałupki Gorzyczki Harych Lipiny Szmata Ściegna Żuraw

Miasta	Nowe Skalmierzyce Odolanów Ostrów Wielkopolski Raszków
Gminy miejskie	Ostrów Wielkopolski
Gminy miejsko-wiejskie	Nowe Skalmierzyce Odolanów Raszków
Gminy wiejskie	Ostrów Wielkopolski Przygodzice Sieroszewice Sośnie

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (1919–75)	Mikstat (← 1934–54 →) Nowe Skalmierzyce (od 1962) Odolanów (← od 1932) Ostrów (Wielkopolski) (do 1951 →) Raszków (← od 1932) Sulmierzyce (← 1932–34 →)
Osiedla (1954–72)	Skalmierzyce Nowe (1956–62)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Biniew (do 1946) Czarnylas (do 1954) Czekanów (do 1954) Daniszyn (do 1954) Granowiec (do 1946) Kamienice Nowe (1953–54) Mikstat (do 1954) Nowe Skalmierzyce* Odolanów Ostrów Wielkopolski (od 1973) Przygodzice Raszków Sieroszewice** Sobótka (1946–54) Sośnie (od 1946) Wysocko Wielkie (do 1953)
Gromady (1954–72)	Biniew (1954–72) Biskupice Ołoboczne (1954–61) Bogdaj (1954–61) Boników (1954–68) Chojnik (1954–71) Chynowa (1954–61) Cieszyn (1954–61) Czarnylas (1954–72) Daniszyn (1954–72) Gorzyce Wielkie (1954–72) Gostyczyna (1954–61) Grudzielec Nowy (1954–61) Kamienice Nowe (1954–72) Kotowiecko (1954–71) Lewków (1954–72) Ligota (← 1956–72) Mikstat (1954 →) Moszczanka (1954–59) Nabyszyce (1954–61) Ociąż (1954–59) Odolanów (1954–72) Ołobok (1954–61) Parczew (1954–61) Przybysławice (1954–59) Przygodzice (1954–72) Raczyce (1954–59) Radłów (1954–61) Raszków (1960–72) Sieroszewice (1954–72) Skalmierzyce (1954–72) Skalmierzyce Nowe (1954–55) Sobótka (1954–61) Sośnie (1954–72) Strzyżew (1954–71) Sulisław (1954–61) Szklarka Przygodzicka (1954–55 →) Tarchały Wielkie (1954–61) Topola Wielka (1954–59) Wielowieś (1954–72) Wysocko Wielkie (1954–68) Zamość (1954–61)
Legenda	* 1934–54: Skalmierzyce Nowe ** 1934–54: Sieroszewice Nowe