Həzi Aslanov

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Həzi Aslanov
Ilustracja
generał major wojsk pancernych generał major wojsk pancernych
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1910
Lenkoran, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1945
Łotewska SRR

Przebieg służby
Lata służby

1924–1945

Siły zbrojne

Armia Czerwona

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Suworowa II klasy (ZSRR) Order Aleksandra Newskiego (ZSRR) Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Czerwonej Gwiazdy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za Odwagę” (ZSRR)

Həzi Əhəd oğlu Aslanov (ros. Ази Ахад оглы Асланов; ur. 22 stycznia?/4 lutego 1910 w Lenkoranie, zm. 24 stycznia 1945 w okręgu lipawskim na terenie ŁSRR) – radziecki wojskowy pochodzenia azerskiego. Uczestnik II wojny światowej. Generał major wojsk pancernych Armii Czerwonej. Dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1942 i 1991).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Həzi Aslanov wśród oficerów radzieckiej 35. gwardyjskiej brygady pancernej (1944)
Pogrzeb generała w Baku (1945)

Miał wykształcenie niepełne średnie, pracował jako robotnik w cegielni, od września 1924 do 1929 uczył się w zakaukaskiej szkole wojskowej w Baku. Od 1929 służył w Armii Czerwonej, 1931 ukończył leningradzką szkołę kawalerii i został dowódcą plutonu 15 pułku kawalerii 3 Besarabskiej Dywizji Kawalerii Kijowskiego Okręgu Wojskowego w Berdyczowie, w 1932 skończył kursy doskonalenia kadry dowódczej, w 1933 został dowódcą plutonu czołgów, później kompanii, następnie komendantem szkoły samodzielnego batalionu pancernego 2 Dywizji Piechoty Kijowskiego Okręgu Wojskowego w Owruczu. Od 1937 należał do WKP(b). Od maja 1938 był pomocnikiem dowódcy, potem dowódcą batalionu 3 pułku 4 Korpusu Zmechanizowanego w Kijowie, we wrześniu 1939 brał udział w agresji ZSRR na Polskę, a 1939–1940 w wojnie z Finlandią, w 1940 został dowódcą batalionu transportowego 10 pułku piechoty 10 Dywizji Pancernej 15 Korpusu Zmechanizowanego Kijowskiego Specjalnego Okręgu Wojskowego w Złoczowie. Po ataku Niemiec na ZSRR walczył na froncie w składzie 15 Korpusu Zmechanizowanego 6 Armii Frontu Południowo-Zachodniego, brał udział w walkach na zachodniej Ukrainie i w obronie Kijowa, od września do grudnia 1941 był zastępcą dowódcy ds. technicznych 10 pułku piechoty, uczestniczył w walkach obronnych pod Pyriatynem, Achtyrką i Charkowem, w lutym 1942 został zastępcą dowódcy 55 Brygady Pancernej Frontu Krymskiego, w maju 1942 cudem przeżył pogrom wojsk radzieckich na Krymie, gdy w walkach zniszczone zostały wszystkie czołgi 55 Brygady Pancernej. Po odtworzeniu brygady w lipcu 1942 i włączenia jej w skład Frontu Stalingradzkiego brał udział w dalszych walkach, od października 1942 dowodził 55 samodzielnym pułkiem pancernym 2 Gwardyjskiej Armii Frontu Stalingradzkiego, wyróżnił się podczas bitwy pod Stalingradem, podczas starcia w dniach 15–19 grudnia 1942 wraz z pułkiem zniszczył 30 czołgów i 50 samochodów wroga. Od grudnia 1942 do grudnia 1943 dowodził 35 Gwardyjską Brygadą Pancerną, na czele której uczestniczył w operacji rostowskiej i miusskiej i w bitwie o Dniepr, od grudnia 1943 do kwietnia 1944 uczył się na kursach doskonalenia kadry oficerskiej przy Wojskowej Akademii Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych im. Stalina, następnie wrócił na poprzednie stanowisko. Podczas operacji białoruskiej 28 czerwca 1944 wraz z brygadą sforsował Berezynę, po czym opanował Pleszczenice, a 2 lipca 1944 Wilejkę, 3 lipca 1944 wziął udział w wyzwalaniu Borysowa, a 4 lipca 1944 zajął Smorgonie. Podczas miesiąca walk na Białorusi dowodzona przez niego brygada zniszczyła 45 czołgów, 131 dział, 12 baterii, 193 samochody i 40 samolotów i zlikwidowała do 2600 żołnierzy i oficerów Wehrmachtu. Od lipca 1944 Aslanov walczył w składzie 1 Frontu Nadbałtyckiego, wyróżniając się przy zajmowaniu Szawli, forsowaniu zachodniej Dźwiny i blokowaniu wojsk niemieckich w Kurlandii. W jednej z walk na Litwie w styczniu 1945 został śmiertelnie raniony przez snajpera. Został pochowany w Baku.

Pomnik generała Həzi Aslanova w Baku

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Станция «Ази Асланов» [online], Мир метро, 1 lipca 2017 [dostęp 2021-06-20] (ros.).
  2. Адкрылі помнік Азі Асланаву (дапоўненае фатаграфіямі) [online], 3 lipca 2009 [dostęp 2021-06-20] (ros.).
  3. В Беларуси установлен памятник генералу Ази Асланову [online], Day.Az, 11 lipca 2009 [dostęp 2021-06-20] (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]