6 Armia (ZSRR)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
17 września 1939 |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
Pietrozawodsk (1960–1998) |
| Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
| Rodzaj wojsk |
piechota, kawaleria, artyleria, wojska pancerne |
| Podległość |
Kijowski Specjalny Okręg Wojskowy, Front Południowo-Zachodni, Front Południowy, Front Woroneski, 3 Front Ukraiński, Leningradzki Okręg Wojskowy (1960–1998) |
| Skład |
kilka korpusów lub dywizji |
6 Armia (ros. 6-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej, następnie Armii Radzieckiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy została utworzona 17 września 1939 roku w Kijowskim Specjalnym Okręgu Wojskowym z Winnickiej Grupy Armijnej (formacja wielkości korpusu)[1].
We wrześniu 1939 roku wzięła udział w radzieckiej inwazji na Polskę. Na początku wojny armia znajdowała się w dystrykcie lwowskim. Armia składała się w tym czasie z 6. i 37. Korpusu Strzeleckiego (który składał się z 80., 139. i 141. Dywizji Strzeleckiej), 4. i 15. Korpusu Zmechanizowanego, 5 Korpusu Kawalerii, 4. i 6. Rejonu Umocnionego i pewnej ilości jednostek artyleryjskich i innych jednostek[2]. 6 Armia rozpoczęła swoją działalność w II wojnie światowej jako część radzieckiego Frontu Południowo-Zachodniego. Dowództwo 6 Armii zostało rozwiązane 10 sierpnia 1941 roku po bitwie pod Humaniem. W bitwie tej 6 Armia została odcięta w olbrzymim okrążeniu na południe od Kijowa razem z 12 Armią.
Została ona natychmiast na nowo sformowana razem z Frontem Południowym na bazie 48 Korpusu Strzeleckiego i innych jednostek i broniła zachodniego brzegu rzeki Dniepr na północny zachód od Dniepropetrowska[3]. 1 września 1941 roku 6 Armia składała się ze 169., 226., 230., 255., 273. i 275. Dywizji Strzeleckiej, 26. i 28. Dywizji Kawalerii, 47. (15. Dywizja Strzelecka NKWD), 269., 274. i 394. pułku artylerii, 522. i 671. pułku artylerii rezerwy Stawki, 14., 27. i 8. Dywizji Pancernej[4]. Armia została przekazana Frontowi Południowo-Zachodniemu i wzięła udział obronie Donbasu, operacji barwienkowsko-łozowskiej i charkowskiej. Jednakże razem z 57 Armią została otoczona w kotle izjumskim ze stratą 200 000 swoich żołnierzy i po tym rozwiązana.
W lipcu 1942 roku armia została sformowana po raz trzeci na bazie 6 Armii Rezerwowej, składając się tym razem z 45., 99., 141., 160., 174., 212., 219. i 309. Dywizji Strzeleckiej oraz 141 Brygady Strzeleckiej. Była przydzielona po kolei do frontów Woroneskiego, Południowo-Zachodniego i 3 Ukraińskiego. W styczniu 1943 roku 6 Armia przedarła się przez linie obronne dywizji Alpini włoskiej 8 Armii podczas operacji "Mały Saturn". W styczniu 1944 roku armia brała udział w operacjach nikopolsko-krzywo rudzkiej i odeskiej oraz w zajęciu miast Bereznogowa i Snigorówka. Jednakże w czerwcu 1944 roku została ona rozwiązana ponownie i jeszcze raz sformowana w grudniu 1944 roku z połączonych oddziałów z 3 Gwardyjskiej Armii i 13 Armii. 1 stycznia 1945 roku 6 Armia składała się z 22 Korpusu Strzeleckiego (218. i 273. Dywizja Strzelecka), 74 Korpusu Strzeleckiego (181. i 309. Dywizja Strzelecka), 359 Dywizji Strzeleckiej, 77 Rejonu Umocnionego i innych jednostek wsparcia[5].
W 1945 roku armia wzięła udział w operacjach sandomiersko-śląskiej i dolnośląskiej. Podczas operacji dolnośląskiej w lutym 1945 roku 6 Armia oblegała Twierdzę Wrocław (niem. Festung Breslau). Armia brała wtedy udział w operacji wrocławskiej.
Po zakończeniu II wojny światowej 6 Armia została wycofana z Niemiec i stacjonowała krótko w Orłowskim Okręgu Wojskowym, a następnie została rozwiązana pod koniec 1945 roku w Woroneskim Okręgu Wojskowym.
Po raz kolejny została utworzona w Leningradzkim Okręgu Wojskowym w 1960 roku, mając swoją kwaterę główną w Pietrozawodzku. W styczniu 1996 roku armia posiadała w swoim składzie 161 Brygadę Artylerii, 182 pułk artylerii rakietowej, 485 samodzielny pułk śmigówców, 54 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała ona w Alakurtti), 111 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała ona w Sortowale) oraz 131 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała w Pieczendze)[6]. Została ostatecznie rozwiązana po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1997–1998 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 6. Armia – б. Восточная (первоначально - Винницкая, затем - Волочиская армейская группа КОВО (0000 Там же, а также "Другая война. 1939-1945". М., 1996, с.248.) КОВО. Lenskij 2001.
- ↑ Leo Niehorster: Rozkład sił 6. Armii w dniu 22 czerwca 1941 roku. [dostęp 2011-12-14]. (ang.).
- ↑ Bonn/Glantz, Slaughterhouse, Aberjona Press, 2005, s. 311.
- ↑ tashv.nm.ru, [Skład bojowy Armii Czerwonej 1 września 1941 roku]. [dostęp 14 grudnia 2011].
- ↑ Skład bojowy Armii Czerwonej 1 stycznia 1945 roku. [dostęp 2011-12-14]. (ros.).
- ↑ Andrew Duncan: Russian forces in decline - Part 2. Jane’s Intelligence Review, październik 1996, s. 444.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Keith E. Bonn: Slaughterhouse: The Handbook of the Eastern Front. Bedford: Aberjona Press, 2005.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- 6 Armia (ros.). [dostęp 14 grudnia 2011].