I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu

I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
	Liceum ogólnokształcące
	Każdy jest dłużeń ojczyźnie swojej tyle, na ile go stać.
Państwo	Polska
Miejscowość	Nowy Sącz
Adres	ul. Długosza 5; 33-300 Nowy Sącz
Data założenia	1818
Patron	Jan Długosz
Liczba uczniów	1157
Dyrektor	mgr Jacek Tomasik
Wicedyrektorzy	mgr Barbara Lorek,; mgr Grażyna Andrzejewska
Członkostwo	Stowarzyszenie Szkół Aktywnych,; Stowarzyszenie na rzecz Najstarszych Szkół w Polsce
	Położenie na mapie Nowego Sącza I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
	Położenie na mapie Polski I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
	Położenie na mapie województwa małopolskiego I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu
	49°37′18,38″N 20°41′42,09″E/49,621772 20,695025
	Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Długosza w Nowym Sączu – najstarsza szkoła ponadpodstawowa w Nowym Sączu i regionie. Do 2019 był to Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu.

Historia

4.XI.1818 – otwarcie sześcioklasowego gimnazjum, 140 uczniów pobiera nauki w budynku przy ul. Pijarskiej
1838 – gimnazjum przekazano jezuitom, szkoła mieści się w budynku przy ul. Piotra Skargi
1867 – zorganizowanie pełnego ośmioklasowego gimnazjum, pierwszy egzamin dojrzałości
1868 – przejście pod nadzór nowo utworzonej C.K. Rady Szkolnej Krajowej
1870 – założenie bursy im. Tadeusza Kościuszki
17 kwietnia 1894 – pożar Nowego Sącza, ogień trawi jeden z budynków szkolnych
23 kwietnia 1894 – wznowienie nauki w nowym budynku przy ul. Długosza 5
1 września 1907 – rozpoczęła działalność samodzielna filia c. k. Gimnazjum Wyższego, mieszcząca się w realności R. Pisza przy ul. Wąsowiczów, kierownikiem filii, a następnie gimnazjum został dr Stanisław Klemensiewicz
1908 – filia została przekształcona w c. k. Gimnazjum II, późniejsze Państwowe Gimnazjum II im. Króla Bolesława Chrobrego
1908 – w związku z utworzeniem nowej placówki dotychczasowy zakład otrzymał nazwę „c. k. Gimnazjum I Wyższe”
1912–1918 – liczny udział uczniów I Gimnazjum w tajnej działalności patriotycznej i walkach wyzwoleńczych
11 listopada 1918 – w stulecie szkoły uroczystość patriotyczna – manifestacyjne otwarcie szkoły pod białym Orłem
1925–1926 – szkoła przyjmuje nazwę Państwowe I Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu
1933–1934 – reforma szkolna tzw. jędrzejewiczowska – wprowadzenie dwustopniowej szkoły średniej ogólnokształcącej. Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Długosza w Nowym Sączu” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie matemtycznym^[4]. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy Jana Długosza 1^[4].
1939–1945 – zamknięcie Gimnazjum – w budynku szkoły mieści się szkoła policyjna^[5] – okres tajnego nauczania
luty 1945 – wznowienie nauki w różnych budynkach szkolnych
od 7 maja 1946 – regularna nauka we własnym budynku szkolnym
od 1 września 1948 – wprowadzenie czteroklasowego gimnazjum z nazwami klas: ósma, dziewiąta, dziesiąta, jedenasta
1952–1957 – liceum jako podległe TPD jest szkołą świecka, koedukacyjną
1957–1958 – powrót do dawnej nazwy i męskiego typu szkoły
1964 – ponowne wprowadzenie koedukacji
1966–1967 – szkoła została uznana za jedną z pięciu w województwie krakowskim tzw. szkół wiodących
1967–1968 – w związku z reformą szkolnictwa szkoła przejmuje pierwszych absolwentów ośmioklasowych szkół podstawowych
1968–1969 – uroczyste obchody 150-lecia szkoły, wydanie monografii szkoły mgr Antoniego Sitka, szkoła otrzymała złotą odznakę „Zasłużony dla Rozwoju Ziemi Sądeckiej”
1972 – remont generalny budynku, założenie centralnego ogrzewania
1973 – Instytut Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych uznał szkołę za wzorową w pierwszym etapie wdrażania nowoczesnego systemu dydaktyczno-wychowawczego
1974 – powstał hymn szkoły – słowa: mgr U. Adamek, muzyka: mgr J. Pach
1975 – pierwszy większy sukces w olimpiadach przedmiotowych – Tomek Podgórski laureatem Centralnej Olimpiady Historycznej
1976 – powstanie drużyny ZHP „SEKATOR”
1978 – Wojewódzka Rada Narodowa nadała I L.O. Złotą Odznakę „Za zasługi dla Województwa Nowosądeckiego”
1979 – oddanie do użytku sali gimnastycznej
1979 – Ministerstwo Oświaty i Wychowania przyznaje szkole Medal Komisji Edukacji Narodowej
1983 – wizyta ministra Oświaty i Wychowania, prof. dr hab. Bolesław Farona absolwenta I L.O. z roku 1954
1983 – I rajd szkolny – tradycja utrzymywana do dziś
10 maja 1985 – odsłonięcie popiersia patrona szkoły Jana Długosza
październik 1986 – przyjęcie szkoły do klubu UNESCO
6 grudnia 1986 – sesja naukowa pt.: „Zapewnić światu pokój”
październik 1985 – udział przedstawicieli I LO w zjeździe szkół 100-letniej tradycji
1988 – uroczyste obchody 170-lecia szkoły
1998 – uroczyste obchody 180-lecia szkoły
1999 – utworzone zostaje przy I LO – Gimnazjum i szkoła otrzymuje nazwę: Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu
2017 – rozpoczęcie stopniowego wygaszania I Gimnazjum
2018 – uroczyste obchody 200-lecia szkoły

Szkoła obecnie

Chór „Scherzo”

Chór I Liceum Ogólnokształcącego w Nowym Sączu „Scherzo” (z wł. żart) – powstał w 1987 r. Jest czterogłosowym chórem mieszanym skupiającym młodzież z kilku szkół sądeckich. Liczy około 60 osób w wieku 15–18 lat. Zespół pracuje również w dwóch formacjach: jako zespół wokalny wykonujący madrygały i chansonne oraz chór kameralny śpiewający muzykę dawną. Repertuar zespołu obejmuje głównie muzykę polską okresu Renesansu oraz współczesną m.in. fragmenty „Carmina Burana” C. Orffa i „Misa Criolla” A. Ramireza. Jest zdobywcą wielu nagród na konkursach ogólnopolskich. Nagrał i wydał 2 kasety ze swoim repertuarem. Koncertował za granicą m.in. w Niemczech, Włoszech, Francji, Belgii i Anglii. W latach 1993 i 1997 wystąpił z koncertami u papieża Jana Pawła II. Ponadto występował w ratuszu i sądeckich kościołach, uczestniczył w wielu uroczystościach miejskich i wojewódzkich, prowadził audycje muzyczne dla szkół. W latach 1991–95 chór działał pod patronatem Młodzieżowego Domu Kultury. W 1996 r. powstało Stowarzyszenie wspierające chór organizacyjnie. Zespół podnosi swój poziom artystyczny m.in. na wakacyjnych obozach szkoleniowo-wypoczynkowych. Jego działalność jest finansowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Wydział Kultury Urzędu Miejskiego, Kuratorium Oświaty, Radę Szkoły oraz wielu sponsorów prywatnych.

Gazetki szkolne

Paranoja

Oficjalna gazetka szkolna I Liceum Ogólnokształcącego – „Paranoja” – jest wydawana już od 23 lat. Zespół redakcyjny „Paranoi” liczy ponad 30 osób. Od roku szkolnego 2012/2013 przybrała nową szatę graficzną i zawiera średnio o 15 artykułów więcej niż poprzednio. Nauczyciele również publikują artykuły na łamach gazetki. „Paranoja” nawiązała współpracę z portalem internetowym „Sądeczanin”. Najważniejszym osiągnięciem „Paranoi” było zdobycie I miejsca w konkursie na najlepszą gazetkę szkolną Nowego Sącza a okolic, organizowanym przez Fundację Sądecką w roku szkolnym 2012/2013^[6].

Slash

Pojawienie się tego tytułu na „dziennikarskim rynku” ILO wzbudziło ogromne zainteresowanie. Slash po raz pierwszy ukazał się w 2012 roku. Natomiast w czerwcu 2013 roku po dwóch latach zdrowej, twardej rywalizacji między nowym „Slashem” a utytułowaną „Paranoją” – okazało się, że gazetki „Długoszowej Rodziny” nie mają sobie równych, bowiem w I Konkursie Gazetek szkolnych Sądecczyzny to właśnie one okazały się najlepsze. „Slash” i „Paranoja” stanęły razem na najwyższym stopniu podium tego konkursu^[6].

Festiwal Młodych Talentów

W rok 1971 młodzież działająca w Samorządzie Szkolnym wpadła na pomysł zorganizowania przeglądu artystycznego, w którym talenty mogliby zaprezentować uczniowie. Pod kierunkiem prof. Józefy Piwowar i prof. Wojciecha Froehlicha, młodzież przygotowała I Festiwal Młodych Talentów. Uczniowie prezentowali swoje uzdolnienia w konkurencjach: gra na instrumencie, śpiew solowy, recytacja, taniec, gra zespołu muzycznego, kabaret oraz rysunek z natury. Do 1980 r. odbywał się on rokrocznie. W latach 1982 i 1983 młodzież doprowadziła do zorganizowania kolejnych koncertów festiwalowych. W 1989 r. młodzież pod wodzą prof. Barbary Porzucek zorganizowała kolejny XIII Festiwal. Tradycja jest kontynuowana.

Biblioteka

Biblioteka mieści się w budynku głównym szkoły na parterze. Posiada wypożyczalnię i czytelnię. Obecnie^[kiedy?] liczy około 19 300 woluminów. Są również czasopisma podarowane: w języku niemieckim, angielskim i rosyjskim oraz „POLITYKA”. Z czytelni mogą korzystać również osoby nie związane ze szkołą. Liczba odwiedzin, która w tym roku^[kiedy?] przekroczyła już 1300.

Cimelia biblioteki szkolnej:

Nałęcz, Romans z dziejów polskich. 1828
Władysław Syrokomla, Dwie koronacye Sasów. 1854
Piotr Skarga, Kazanie sejmowe. 1857
J. Przyborowski, Wiadomości o życiu i pismach Jana Kochanowskiego. 1857
Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego. 1859
S.B.Linde, Słownik języka polskiego. 1859
Wespazjan Kochowski, Pisma wierszem i prozą. 1859

Osoby związane ze szkołą

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Długosza w Nowym Sączu.

Nauczyciele

Absolwenci

W ciągu 183 lat szkołę ukończyło 11421 absolwentów, wśród nich znalazło się wiele znakomitości polskiej nauki, kultury i polityki. Słynni absolwenci „Długosza”:

1818 – 1867

Józef Dietl – polsko-austriacki lekarz, polityk, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Krakowa
Albin Dunajewski – metropolita krakowski, kardynał
Józef Sembratowicz – greckokatolicki metropolita lwowski

1867 – 1918

Bolesław Barbacki – uczeń gimnazjum, malarz portrecista, rozstrzelany w 1941
Adam Karol Benisz – górnośląski działacz plebiscytowy, jeden z dowódców w III powstaniu śląskim, członek Komisji Międzynarodowej z ramienia Ligi Narodów ds. Górnego Śląska
Jan Zygmunt Berek (matura 1915) – generał brygady Wojska Polskiego
Artur Berson – inżynier, meteorolog, fizyk
Marian Chodacki – polski dyplomata, major dyplomowany piechoty
Bronisław Chruściel – generał brygady Wojska Polskiego
Karol Frytz – podchorąży Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
Michał Gałązka – honorowy generał brygady Wojska Polskiego
Józef Giza – generał brygady Wojska Polskiego
Stanisław Habowski – generał brygady Wojska Polskiego
Wilhelm Kasprzykiewicz – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego
Karol Benedykt Kautzki – nauczyciel, polityk
Zenon Klemensiewicz – polski językoznawca, autor podręczników gramatyki, członek Polskiej Akademii Nauk
Zdzisław Kurnikowski – urzędnik konsularny
Stanisław Kwapniewski – oficer
Józef Kustroń – legionista II Brygady, generał brygady WP, dowódca 21 Dywizji Piechoty, poległ w 1939 pod Oleszycami prowadząc dywizje do kontrataku
Jakub Pawłowski – poseł na Sejm
Kazimierz Pieracki – wiceminister Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego RP
Eugeniusz Romer – profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, polski geograf i kartograf, wiceprezes Międzynarodowej Unii Geograficznej
Jan Romer – generał dywizji WP, inspektor armii, kawaler orderu Virtuti Militari II i V klasy
Stanisław Stroński – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, poseł na Sejm, redaktor „Rzeczypospolitej”
Bolesław Wieniawa-Długoszowski – generał dywizji Wojska Polskiego, dyplomata
Jerzy Żuławski – poeta, powieściopisarz, dramaturg

Abiturienci z 1914

Stefan Dul – podpułkownik piechoty Armii Krajowej, kawaler Virtuti Militari
Adam Dzianott – podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego
Władysław Kiełbasa (1893–1939) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego
Ferdynand Markiewicz – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari
Karol Mika – porucznik Wojska Polskiego
Bronisław Pieracki – członek Związku Strzeleckiego, legionista, minister spraw wewnętrznych, poseł na Sejm RP
Józef Życzkowski – dyrygent i pedagog, wykładowca Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie
Józef Motyka – botanik, profesor systematyki roślin i geografii roślin Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

1918 – 1939

Henryk Barycz – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk
Jan Flis – profesor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, znany geograf
Stefan Jarosz – badacz Alaski, znany podróżnik
Julian Lambor – profesor Politechniki Warszawskiej, znany hydrolog
Andrzej Pelczar – historyk, organizator i dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN
Emanuel Ringelblum – polsko-żydowski historyk, pedagog i działacz społeczny
Józef Wąsowicz – profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza i Uniwersytetu Wrocławskiego, geograf i kartograf
Zdzisław Wójcik – ambasador w Libanie i Kuwejcie

1945 – 2020

Leszek Bednarczuk – polski językoznawca, indoeuropeista i celtolog^[7]
Zygmunt Berdychowski – poseł na Sejm RP
Bolesław Faron – prof., minister Edukacji Narodowej (1981–1986), rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie
Wojciech Froehlich – prof., dyrektor Zakładu Geomorfologii i Hydrologii Gór i Nizin PAN
Franciszek Gągor – generał, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
Ludomir Handzel – prezydent Nowego Sącza od 2018 r.
Juliusz Janusz – arcybiskup tytularny, nuncjusz Stolicy Apostolskiej w Rwandzie, od 1998 powołany na nuncjusza Stolicy Apostolskiej w Mozambiku, Nuncjusz Apostolski w Budapeszcie
Jolanta Klimek-Grądzka – polska polonistka, slawistka i profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; związana z Małopolskim Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu
Ludomir Krawiński – były prezydent Miasta Nowego Sącza
Antoni Malczak – muzyk, pedagog, dyrektor Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu od 1980 do 2019 roku
Leszek Mazan – publicysta krakowski
Stanisław Mazur – polski politolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor uczelni na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie
Andrzej Mączyński – sędzia Trybunału Konstytucyjnego
Krzysztof Pawłowski – senator RP, rektor Wyższej Szkoły Biznesu w Nowym Sączu i Tarnowie
Zbigniew Ślipek – profesor, rektor dwóch kadencji Akademii Rolniczej w Krakowie
Leszek Wójtowicz – bard Piwnicy Pod Baranami w Krakowie
Marian Zając – ksiądz, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Jerzy Zoń – twórca i dyrektor teatru

Zobacz też

ZSO nr 1 im. Jana Długosza w Nowym Sączu

Przypisy

↑ EduS@cz – Platforma vEdukacja. [dostęp 2013-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-18)].
↑ Grono pedagogiczne. dlugosz.edu.pl. [dostęp 2024-09-08].
↑ Oficjalna strona internetowa Stowarzyszenia na rzecz Najstarszych Szkół w Polsce (I LO pozycja 59)
↑ ^a ^b Wykaz państwowych liceów i gimnazjów ogólnokształcących Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego”. Nr 8, s. 270-271, 31 października 1938.
↑ Aby uzupełnić niedobory kadrowe PP, powołano 1 października 1941 roku w Nowym Sączu Szkołę Policyjną Policji Pomocniczej Generalnego Gubernatorstwa. Przez cały okres istnienia (do sierpnia 1944 roku) przeszkoliła ona 2800-3000 kandydatów. Komendantem szkoły był major Wincenty Strohe, a jego pierwszym zastępcą – major Antoni Pikor.
↑ ^a ^b sadeczanin.info. [dostęp 2013-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].
↑ MilenaM. Ingielewicz-Citak MilenaM., Profesor Leszek Bednarczuk – o pasji do języków indoeuropejskich i o źródłach fascynacji tematyką mickiewiczowsko-wileńską, „Rocznik SNPL”, 18, 2018 .

Bibliografia

Jacek Tomasik „Mój Długosz”
Oficjalna strona internetowa szkoły
BIP ZSO nr 1

Linki zewnętrzne

[1] EduS@cz – Platforma vEdukacja. [dostęp 2013-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-18)].

[2] Grono pedagogiczne. dlugosz.edu.pl. [dostęp 2024-09-08].

[3] Oficjalna strona internetowa Stowarzyszenia na rzecz Najstarszych Szkół w Polsce (I LO pozycja 59)

[DU1938-8-4] Wykaz państwowych liceów i gimnazjów ogólnokształcących Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Krakowskiego”. Nr 8, s. 270-271, 31 października 1938.

[5] Aby uzupełnić niedobory kadrowe PP, powołano 1 października 1941 roku w Nowym Sączu Szkołę Policyjną Policji Pomocniczej Generalnego Gubernatorstwa. Przez cały okres istnienia (do sierpnia 1944 roku) przeszkoliła ona 2800-3000 kandydatów. Komendantem szkoły był major Wincenty Strohe, a jego pierwszym zastępcą – major Antoni Pikor.

[p1-6] sadeczanin.info. [dostęp 2013-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-16)].

[7] MilenaM. Ingielewicz-Citak MilenaM., Profesor Leszek Bednarczuk – o pasji do języków indoeuropejskich i o źródłach fascynacji tematyką mickiewiczowsko-wileńską, „Rocznik SNPL”, 18, 2018 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]