Przejdź do zawartości

Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Instytut Historii Nauki
im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Polskiej Akademii Nauk
L. & A. Birkenmajer Institute for the History of Science of the Polish Academy of Sciences
Ilustracja
Pałac Staszica, siedziba Instytutu
Data założenia

1954

Typ

badawczy

Patron

Ludwik Birkenmajer, Aleksander Birkenmajer

Państwo

 Polska

Adres

ul. Nowy Świat 72, pok. A09
00-330 Warszawa

Dyrektor

Jacek Soszyński

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Instytut Historii Nauki PAN”
Ziemia52°14′16,0800″N 21°01′05,8800″E/52,237800 21,018300
Strona internetowa

Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN jest placówką Polskiej Akademii Nauk założoną w 1954. Prowadzi badania w zakresie historii nauki, zarówno nauk społecznych, jak i nauk ścisłych i przyrodniczych oraz historii techniki, a także w zakresie dziejów oświaty i wychowania.

Prace naukowe skupiają się w siedmiu pracowniach:

  • Pracowni Dziejów Oświaty i Antropologii Kultury
  • Pracowni Historii Idei Humanistycznych i Społecznych
  • Pracowni Historii Nauk Przyrodniczych i Medycznych
  • Pracowni Historii Nauk Ścisłych
  • Pracowni Historii Techniki
  • Pracowni Naukoznawstwa
  • Pracowni Wiedzy o Dawnej Książce

Instytut posiada własną bibliotekę naukową oraz własne wydawnictwo. Rada Naukowa Instytutu, której przewodniczącym jest Leszek Zasztowt, posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora oraz doktora habilitowanego nauk humanistycznych. Siedzibą Instytutu jest Pałac Staszica w Warszawie. W 2011 Instytut otrzymał imię Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów.

Historia i ludzie

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Pracownicy Instytutu Historii Nauki PAN.

Instytut powstał z połączenia Zakładu Historii Nauki (1954-1958), następnie Zakładu Historii Nauki i Techniki (1958-1974) z Pracownią Dziejów Oświaty (1953-1974). Początkowo był Zakładem Historii Nauki, Oświaty i Techniki (1974–1977), a następnie Instytutem Historii Nauki, Oświaty i Techniki (1977-1994). Od 1994 placówka nosi nazwę Instytut Historii Nauki. Jednym z jej twórców i dyrektorem w latach 1958–1974 był profesor Bogdan Suchodolski, drugim Aleksander Birkenmajer, przewodniczący Komitetu Historii Nauki pełniącego funkcję Rady Naukowej w latach 1958–1967. Ich następcą – dyrektorem Zakładu i Instytutu – był w latach 1974–1989 profesor Józef Miąso.

Przed restrukturyzacją Instytut składał się z dwóch zakładów:

  • Zakładu Historii Nauk Społecznych, Oświaty i Organizacji Nauki, w którym działają Sekcje: Historii Nauk Społecznych, Dziejów Oświaty i Historii Organizacji Nauki;
  • Zakładu Historii Nauk Ścisłych, Przyrodniczych i Techniki, w którym działają Sekcje: Historii Nauk Ścisłych i Techniki, Historii Medycyny, Historii Chemii i Farmacji oraz Historii Nauk Matematycznych.

W różnych okresach działalności placówki współtworzyli ją profesorowie:

  • Kalina Bartnicka (dyrektor Instytutu w latach 2003–2007)
  • Jerzy Dobrzycki (zastępca dyrektora i dyrektor Instytutu w latach 1989–1995)
  • Łukasz Kurdybacha (kierownik Pracowni Dziejów Oświaty w latach 1953–1969)
  • Halina Lichocka (zastępca dyrektora Instytutu w latach 1996–2007 oraz kierownik Zakładu Historii Nauk Ścisłych, Przyrodniczych i Techniki; przewodnicząca Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN od 2007)
  • Stanisław Mauersberg (zastępca dyrektora w latach 1977–1984, Zakład Dziejów Oświaty)
  • Jerzy Michalski (zastępca kierownika Zakładu w latach 1956–1958)
  • Jan Piskurewicz (zastępca dyrektora Instytutu w latach 1993–1995 oraz kierownik Zakładu Historii Nauk Społecznych, Oświaty i Organizacji Nauki)
  • Jerzy Róziewicz (zastępca dyrektora Instytutu w latach 1984–1989)
  • Paweł Rybicki (kierownik Zakładu w latach 1956–1958)
  • Joanna Schiller-Walicka (zastępca dyrektora Instytutu)
  • Jacek Soszyński (dyrektor Instytutu)
  • Irena Stasiewicz-Jasiukowa (pełniąca obowiązki kierownika Zakładu w 1974, kierownik Zakładu Historii Nauk Społecznych i przewodnicząca Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN w latach 1990–2007)
  • Andrzej Śródka (dyrektor Instytutu w latach 1995–2003)
  • Waldemar Voisé (kierownik i zastępca dyrektora Zakładu w latach 1954–1956, przewodniczący Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN w latach 1975–1977)
  • Jarosław Włodarczyk (zastępca dyrektora Instytutu od 2008; dyrektor w latach 2015–2019)
  • Leszek Zasztowt (zastępca dyrektora w latach 1990–1993 i dyrektor Instytutu w latach 2007–2015)

Poważny wkład w dokonania naukowe Zakładu i Instytutu wnieśli:

Edycje

[edytuj | edytuj kod]

Głównym zadaniem Instytutu Historii Nauki PAN była edycja Dzieł wszystkich Mikołaja Kopernika, którą przygotowywał Paweł Czartoryski, a także prace nad syntezą Historii nauki polskiej, której dziewięć tomów ukazało się pod redakcją Bogdana Suchodolskiego. Obecnie prace te są kontynuowane. Rozpoczęły się także prace dotyczące edycji osiemnastowiecznych materiałów Komisji Edukacji Narodowej, które wpisane zostały na listę światowego dziedzictwa przez UNESCO.

Serie wydawnicze

[edytuj | edytuj kod]
  • Mikołaja Kopernika Opera Omnia, tomy I-IV (1972-2007) w kilku wersjach językowych, redaktor Paweł Czartoryski i kontynuatorzy
  • „Historia nauki polskiej”, tomy I-X (1970-2015 i kontynuacja), redaktor Bogdan Suchodolski i kontynuatorzy
  • „Archiwum Dziejów Oświaty” tomy I-XIII (1959–2000 i kontynuacja), redaktor Kalina Bartnicka
  • „Źródła do Dziejów Geografii” tomy I–II (1994–1996)
  • „Źródła do Dziejów Nauki i Techniki” tomy I-XVIII (1957-1992) i kontynuacja jako:
  • „Fontes Rerum ad Historiam Scientiae Spectantium” (Series Recentior) tomy I-IX (2010–2019 i kontynuacja)
  • „Monografie z Dziejów Nauki i Techniki” tomy I-CLIII (1957-2002 i kontynuacja), redaktor Stefan Zamecki
  • „Monografie z Dziejów Oświaty” tomy I-LI (1957-2020 i kontynuacja), redaktor Leszek Zasztowt
  • „Z Dziejów Kartografii” tomy I-XIV (1979-2008 i kontynuacja)
  • „Historia Leków Naturalnych” tomy I-VI (1986-2007 i kontynuacja), redaktor Barbara Kuźnicka
  • „Studia Copernicana” tomy I-XLV (1970-2016 i kontynuacja), redaktor Jarosław Włodarczyk
  • „Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX w.” Tomy I–II (1997−2000), redaktor Zofia Podgórska-Klawe

Czasopisma

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk w latach 1953–2003. Księga jubileuszowa z okazji pięćdziesięciolecia działalności, pod redakcją Joanny Schiller i Leszka Zasztowta, Warszawa 2004.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Instytut_Historii_Nauki_im._Ludwika_i_Aleksandra_Birkenmajerów_Polskiej_Akademii_Nauk&oldid=75028314”