Język chinalugijski
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
ok. 1–2 tys. | ||
| Pismo/alfabet |
brak piśmiennictwa | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 4 poważnie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | kjj | ||
| IETF | kjj | ||
| Glottolog | khin1240 | ||
| Ethnologue | kjj | ||
| WALS | khi | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język chinalugijski (nazwa własna Каьатш миI) – jeden z niewielkich języków kaukaskich, używany przez Chinalugów w północnym Azerbejdżanie. Według danych szacunkowych z 2007 r. posługuje się nim 1–2 tys. osób[1].
Nazwa języka i grupy etnicznej wywodzi się od nazwy wsi Xınalıq[2].
Jest silnie odrębny od pozostałych przedstawicieli swojej rodziny[1]. Stanowisko języka chinalugijskiego w obrębie języków kaukaskich jest sporne. Według niektórych opracowań język ten należy do zespołu samurskiego, podgrupy dagestańskiej w grupie północno-wschodniej (nachsko-dagestańskiej) języków kaukaskich. Niektórzy jednak językoznawcy uważają, iż język ten jest na tyle różny od pozostałych języków zespołu samurskiego, iż można go z niej wydzielić. Przy tej klasyfikacji język ten opisywany jest jako izolowany w grupie języków dagestańskich.
Język ten nie wykształcił piśmiennictwa[3]. Jest używany wyłącznie w sytuacjach nieformalnych, w domu, wśród przyjaciół. W charakterze języka literackiego używany jest natomiast język azerski[3]. Azerski stanowi język edukacji i środek komunikacji ponadlokalnej[1]. Chinalugijski uchodzi za zagrożony wymarciem[1]. Niemniej zaobserwowano, że we wsi Xınalıq pozostaje preferowanym środkiem komunikacji w obrębie społeczności. Mieszkańcy miejscowości mają pozytywny stosunek do swojego języka[4].
Alfabet
[edytuj | edytuj kod]| A a | B b | C c | Ç ç | Ĉ ĉ | Ċ ċ | D d | E e | Ə ə | F f |
| G g | Ğ ğ | Ĝ ĝ | H h | Ĥ ĥ | Ḣ ḣ | X x | X̂ x̂ | I ı | İ i |
| J j | K k | K̂ k̂ | K̇ k̇ | Q q | Q̂ q̂ | Q̇ q̇ | L l | M m | N n |
| O o | Ö ö | P p | P̂ p̂ | Ṗ ṗ | R r | S s | Ŝ ŝ | Ş ş | T t |
| T̂ t̂ | Ṫ ṫ | U u | Ü ü | V v | Y y | Z z | Ẑ ẑ | Ż ż |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Salminen 2007 ↓, s. 254.
- ↑ The Khinalugs. The Red Book of the Peoples of the Russian Empire. [dostęp 2023-09-25]. (ang.).
- ↑ a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Khinalugh, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Clifton 2009 ↓, s. 41.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tapani Salminen, Europe and North Asia, [w:] Christopher Moseley (red.), Encyclopedia of the World’s Endangered Languages, Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 211–282, DOI: 10.4324/9780203645659, ISBN 978-0-7007-1197-0, ISBN 978-0-203-64565-9, OCLC 47983733 (ang.).
- John M. Clifton, The future of the Shahdagh languages, „International Journal of the Sociology of Language”, 2009 (198), 2009, s. 33–45, DOI: 10.1515/IJSL.2009.025, ISSN 1613-3668, OCLC 4957788891 [dostęp 2023-09-24] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
- Khinalugh, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2017-08-20] (ang.).
- Khinalugh. Endangered Languages Project. [dostęp 2023-09-24]. (ang.).
| Oficjalny język |
|
|---|---|
| Języki mniejszości |
