Język agulski

Агъул чIал

Obszar	Federacja Rosyjska
Liczba mówiących	ok. 15–17 tys.
Pismo/alfabet	zmodyfikowana cyrylica
Klasyfikacja genetyczna
Języki kaukaskie Języki północno-wschodniokaukaskie Języki dagestańskie Grupa samurska Język agulski
Status oficjalny
Organ regulujący	Institut jazyka, litieratury i iskusstwa im. Gamzata Cadasy↗
UNESCO	3 zdecydowanie zagrożony↗
Ethnologue	6a żywy↗
Kody języka
Kod ISO 639-3↗	agx
IETF	agx
Glottolog	aghu1253
Ethnologue	agx
WALS	agl
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język agulski (agulski агъул чIал, ros. агульский язык) – język Agulów, zamieszkujących południowo-wschodnią część Dagestanu. Należy do zespołu samurskiego, podgrupy dagestańskiej w grupie północno-wschodniej (nachsko-dagestańskiej) języków kaukaskich.

Według ocen językiem tym posługuje się ok. 15–17 tys. osób (2001), przede wszystkim w dwu rejonach Dagestanu, agulskim i kurachskim, ale także w większych miastach Dagestanu, Machaczkale, Derbencie oraz Kaspijsku.

Język agulski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z językiem tabasarańskim. Jego unikatową cechą jest odróżnianie spółgłosek nagłośniowych i krtaniowych.

Wyróżnia się dwa główne dialekty języka agulskiego: kuszański i agulski właściwy oraz trzy drobniejsze gwary lokalne.

Od początku lat 90. prowadzi się próby stworzenia piśmiennictwa w oparciu o cyrylicę rosyjską. Powstały już pierwsze podręczniki do nauki języka dla dzieci, wydano także pierwsze zbiorki poezji w języku agulskim.

Studia nad językiem agulskim zapoczątkował niemiecki kaukazolog, Adolf Dirr (1867–1930), publikując w 1907 r. w Tbilisi pracę pt. Агульский язык.

Alfabet

А а	Б б	В в	Г г	Гъ гъ	Гь гь	ГI гI	Д д	Дж дж
Е е	Ё ё	Ж ж	З з	И и	Й й	К к	Кк кк	Къ къ
Кь кь	КI кI	Л л	М м	Н н	О о	П п	Пп пп	ПI пI
Р р	С с	Т т	Тт тт	ТI тI	У у	Уь уь	Ф ф	Х х
Хъ хъ	Хь хь	XI хI	Ц ц	ЦI цI	Ч ч	Чч чч	ЧI чI	Ш ш
Щ щ	ъ	I	ы	ь	Э э	Ю ю	Я я

Linki zewnętrzne

• Bibliografia prac dotyczących języka agulskiego. [dostęp 2010-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 sierpnia 2007)].