Józef Zbiróg

Józef Zbiróg

Data i miejsce urodzenia	18 marca 1930 Będzin
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 2009 Łódź

Grób Józefa Zbiroga na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi

Józef Zbiróg (ur. 18 marca 1930 w Będzinie, zm. 10 kwietnia 2009 w Łodzi) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser i malarz.

Życiorys

Jego ojciec Bolesław był będzińskim kowalem i mieszkał z rodziną przy ul. Małobądzkiej 83. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Będzinie, a w 1953 roku krakowską Państwową Szkołę Aktorską. W swojej karierze zagrał około 200 ról teatralnych i około 30 filmowych. W polskim filmie zadebiutował w 1956 roku rolą Zołzikiewicza w „Szkicach węglem” (premiera 1957). Do 2008 roku (przejście na emeryturę) był aktorem Teatru im. S. Jaracza w Łodzi.

W Poznaniu miały miejsce dwie wystawy malarstwa Józefa Zbiróga.

Życie prywatne

Był mężem aktorki Barbary Wałkówny-Zbiróg, ojcem aktorki, Justyny Zbiróg.

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 17 kwietnia 2009 roku w Łodzi. Grób aktora znajduje się w alei zasłużonych na cmentarzu komunalnym na Dołach w Łodzi przy ul. Smutnej.

Teatr

• Teatr Wybrzeże w Gdańsku (1953–1954)
• Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach (1954–1956)
• Teatr Śląskiim. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1956–1960)
• Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (1960–1971)
• Teatr Nowy w Łodzi (1971–1975)
• Teatr Powszechny w Łodzi (1975–1980)
• Teatr Nowy w Łodzi (1980–1986)
• Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie (Dyrektor Naczelny) (1986–1990)
• Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (od 1990)

Role teatralne

• Uciekła mi przepióreczka S. Żeromskiego, reż. J.T. Byrsej - Przełęcki
• Fantazy J. Słowackiego, reż. T. Kubalski – Jan
• Wyzwolenie S. Wyspiańskiego, reż. J. Wyszomirski – Konrad
• Zbrodnia i kara F. Dostojewskiego, reż. J. Wyszomirski – Raskolnikow
• Cezar i Kleopatra C.K. Norwida, reż. J. Krasowski – Oktawian
• Kaukaskie kredowe B. Brechta, reż. J. Grzegorzewski – Azdak
• Kariera Artura Ui B. Brechta, reż. F. Żukowski i B. Jaklicz – Givola
• Kolumbowie R. Bratnego, reż. A. Hanuszkiewicz – Kolumb
• Dialogus de pasione, reż. K. Dejmek – Rabinus
• Wilki w nocy T. Rittnera, reż. J. Zegalski – Prokurator
• Operetka W. Gombrowicza, reż. K. Dejmek – Kombatant
• Antygona Sofoklesa, reż. J. Zbiróg - Kreon
• Białowłosa, reż. H. Czyż – Poeta (Teatr Wielki w Łodzi)
• Krakowiacy i Górale W. Bogusławskiego, reż. F. Żukowski – Student (Teatr Wielki w Łodzi)

Ważne reżyserie

• Poemat otwarty T. Różewicza (Teatr Nowy w Łodzi)
• Wielki testament F. Villona (Teatr na Woli w Warszawie)
• Tristan i Izolda J. Bediera

Filmografia

• Szkice węglem, reż. A. Bohdziewicz – Zołzikiewicz
• Jadą goście jadą..., reż. A. Trzos – Celnik
• Gdzie jest generał..., reż. T. Chmielewski – Radiotelegrafista niemiecki
• Kapitan Sowa na tropie, reż. S. Bareja – Pasternak, właściciel „Kliniki lalek”
• Pierwszy pawilon, reż. J. Majewski – Komendant David Holly
• Piekło i niebo, reż. S. Różewicz – Diabeł
• Stawka większa niż życie
• Doktor Ewa, reż. H. Kluba – Doktor Bigoń
• Czarne chmury, reż. A. Konic – Oficer rajtarów
• Kiedy byliśmy mali, reż. J. Kędzierzawska – Ojciec
• 1974: Siedem stron świata (odc. 6)
• Daleko od szosy (1976), reż. Z. Chmielewski – kierownik warsztatów samochodowych w MPK (odc. 7)
• Śmierć prezydenta, reż. J. Kawalerowicz – Stanisław Łańcucki, poseł komunistyczny
• Do krwi ostatniej..., reż. J. Hoffman – Delegat ambasady
• 1979: Do krwi ostatniej (serial), reż. J. Hoffman – Delegat ambasady polskiej w Krasnojarsku
• Lekcja martwego języka, reż. T. Chmielewski – Trau
• 1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy – ambasador Rosji w Berlinie (odc. 6)
• Znachor, reż. J. Hoffman – Prokurator
• Pensja pani Latter, reż. S. Różewicz – Inspektor szkoły
• Wierna rzeka, reż. T. Chmielewski – Powstaniec
• Kobieta w kapeluszu, reż. S. Różewicz – Dyrektor teatru
• Adam i Ewa – Franciszek Werner, niewidomy rzeźbiarz, dziadek Bogdana
• Plebania
• Inland Empire, reż. D. Lynch – Darek

Nagrody i odznaczenia

• Nagroda za cykl akwareli Osty
• Nagroda za autoportret
• Złoty Krzyż Zasługi
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Grand Prix na Festiwalu w Kaliszu za rolę Azdaka w Kaukaskim Kredowym B. Brechta w reż. J. Grzegorzewskiego

Linki zewnętrzne

• Józef Zbiróg w bazie IMDb (ang.)
• Józef Zbiróg w bazie Filmweb
• Józef Zbiróg w bazie filmpolski.pl
• Józef Zbiróg, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2021-04-09] .
• Józef Zbiróg na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”