Przejdź do zawartości

Jakub Józef Orliński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jakub Józef Orliński
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1990
Warszawa[1]

Typ głosu

kontratenor

Zawód

śpiewak operowy, b-boy

Wydawnictwo

Erato

Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Jakub Józef Orliński (ur. 8 grudnia 1990 w Warszawie[2]) – polski śpiewak, kontratenor[3][4] i b-boy[5].

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się i dorastał w Warszawie[2] w rodzinie o silnej tradycji malarskiej i architektonicznej, jako syn pary malarzy grafików – Bogny Czechowskiej-Orlińskiej, założycielki Fundacji „Słoneczna Akademia”[6], i Jakuba Orlińskiego[7]. Wychowywał się z bratem Franciszkiem, który dziś tworzy grafiki na potrzeby mediów społecznościowych. Jego dziadkowie ze strony ojca i matki to architekci. Od ósmego roku życia śpiewał w amatorskim chórze „Gregorianum”[8], kierowanym przez Berenikę Jozajtis, z którym koncertował w kraju i za granicą[2]. Od szkoły podstawowej przez 11 lat śpiewał muzykę renesansową, fascynował się ruchem i tańcem. Uczęszczał do liceum z profilem plastycznym[9], jednak już po dwóch latach nauki wiedział, że maturę będzie zdawał z historii muzyki[10].

W 2014 ukończył studia w klasie śpiewu dr hab. Anny Radziejewskiej[2] na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie[11].

Działalność artystyczna

[edytuj | edytuj kod]

W trakcie studiów występował w spektaklach organizowanych między innymi przez Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie[2]. Od 2012 był także uczestnikiem Akademii Operowej Teatru Wielkiego–Opery Narodowej w Warszawie[3]. W maju 2017 ukończył studia w nowojorskim Juilliard School of Music[11], gdzie od 2015 kształcił się pod kierunkiem Edith Wiens[3].

W Teatrze Wielkim w Warszawie wykonał partię Kupidyna w Venus i Adonisie Johna Blowa. Wiosną 2014 w Akwizgranie i Chociebużu wykonywał rolę Ruggiera w Alcinie. Jesienią 2014 śpiewał jako Narcisio w Agrippinie Georga Friedricha Händla w Teatrze Stanisławowskim w Warszawie. W 2015 w operze w Lipsku z baletem wykonywał pieśni Henry’ego Purcella i odgrywał rolę Szekspira podczas spektaklu baletowego Othello z choreografią Mario Schrödera, a w Gießen – partię Philippusa w Der Misslungene Brautwechsel oder Richardus Georga Philippa Telemanna.

W 2016 w Houston z towarzyszeniem Houston Symphony Orchestra występował w händlowskim Mesjaszu, a jeden z występów miał miejsce w słynnej Carnegie Hall w Nowym Jorku z Musica Sacra i Oratorio Society of New York. W lutym 2017 w nowojorskim Meredith Wilson Theater wykonywał rolę Ottone w Agrippinie. Podczas Händel-Festspiele Karlsruhe zaśpiewał w Nisi Dominus Antonia Vivaldiego i fragmenty z Dixit Dominus Händla. W operze Erismena Francesca Cavallego prezentowanej podczas Festival d’Aix-en-Provence śpiewał partię Orimeno. Wystąpił jak tytułowy bohater w Rinaldzie Händla w operze we Frankfurcie jesienią 2017 i w sierpniu 2019 podczas festiwalu operowego w Glyndebourne.

W 2018 koncertował w Europie z Il Pomo d’Oro pod batutą Maksima Emelyanycheva z recitalem opartym na swoim debiutanckim albumie Anima Sacra (2018), wydanym przez Erato/Warner Classics[12]. Wielokrotnie występował też z pianistą Michałem Bielem z solowymi recitalami w Stanach Zjednoczonych i Europie, m.in. w Barcelonie, Harrisburgu, Katowicach, Lacoste (we Francji) i Warszawie. Latem 2018 zadebiutował w londyńskiej Wigmore Hall. W październiku 2018 kreował rolę Unulfo w Rodelindzie Händla i jako Orimen w operze Erismena Cavallego.

W 2019 wystąpił z recitalem w Carnegie Hall[13], a także w Alice Tully Hall w nowojorskim Lincoln Center, zbierając jednocześnie pozytywne recenzje między innymi w „New York Times[8], który podsumował go nagłówkiem „Milenijny kontratenor – gwiazdor popowy”[14].

We wrześniu 2020 w Berlinie został wyróżniony tytułem „najlepszy śpiewak roku” w plebiscycie magazynu „Opernwelt”[15]. Został też laureatem Paszportu „Polityki” w kategorii muzyka poważna „za niepospolitą umiejętność poruszania emocji w interpretacjach muzyki dawnej. Za piękny głos, charyzmę estradową, pracowitość, ambitne kształtowanie repertuaru i pokorę wobec muzyki”[16].

Jesienią 2021 zadebiutował w Metropolitan Opera House rolą alter ego Orfeusza w Eurydice Matthew Aucoina[17], a w styczniu 2022 w Royal Opera House w Londynie jako Didymus w oratorium G. F. Händla Theodora[18]. W sezonie 2021/2022 odbył kilka tras koncertowych: z Il Pomo d’Oro (Europa, Brazylia, Argentyna i Kolumbia); z Ensemble Matheus (Bratysława, Festiwal Muzyczny Lednice-Valtice, Czechy), koncerty z pianistą Michałem Bielem (Ameryka Północna i Europa), barokowy program z Il Giardino d’Amore (hiszpańskie tournee), Pasticcio (Les Arts Florissants), występy z Capella Cracoviensis (Polska) i z The Academy of St Martin in the Fields (Londyn).

Na początku sezonu 2022/2023 śpiewał partię Orfeusza w operze Ch. W. Glucka Orfeo ed Euridice w Théâtre des Champs-Elysées w Paryżu, w San Francisco Opera i w wersji koncertowej w Dortmundzie, Hamburgu, Szczecinie i Warszawie. W marcu 2023 śpiewał partię Arsamene w operze Serse G. F. Händla w Opéra de Rouen Normandie. W tym samym sezonie w Madrycie, Paryżu, Hamburgu i Katowicach wykonywał tytułową partię w koncertowej wersji Tolomeo G. F. Händla. W lipcu tego roku wystąpił w partii Athamasa w Semele G. F. Händla na deskach Bayerische Staatsoper[19].

W 2023 zaśpiewał gościnnie w utworze Nosowskiej „Zimny” z albumu Degrengolada[20].

W sezonie 2023/2024 kontynuował europejskie trasy koncertowe swoich poprzednich albumów i najnowszego Beyond w USA. W czerwcu wystąpił w roli Licidy w operze A. Vivaldiego L’Olimpiade w Théâtre des Champs-Elysses.

26 lipca 2024 wystąpił podczas ceremonii otwarcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, wykonując utwór Viens, Hymen z opery-baletu Les Indes galantes[21].

Breakdance

[edytuj | edytuj kod]

W wieku 19 lat zaczął ćwiczyć breakdance. Był członkiem ekipy breakdance Skill Fanatikz. Zdobył nagrody w konkursach tanecznych, w tym Red Bull BC One Poland Cypher (IV nagroda), Stylish Strike – Top Rock Contest (II nagroda) i The Style Control (II nagroda)[22].

Modeling

[edytuj | edytuj kod]

Występował w reklamach firmy Cropp. Pracował również jako tancerz, model i akrobata dla marek modowych Nike i Levi’s[23]. Brał udział w kampaniach reklamowych firm Turbokolor, Samsung, Mercedes-Benz, MAC Cosmetics, Danone i Algida.

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Albumy solowe

[edytuj | edytuj kod]
  • 2022 Vivaldi: Stabat Mater; Capella Cracoviensis / Jan Tomasz Adamus (Warner Classics/Erato)

Albumy operowe

[edytuj | edytuj kod]
  • 2020 Händel: Agrippina; Joyce DiDonato (Agrippina), Elsa Benoit (Poppea), Luca Pisaroni (Claudio), Franco Fagioli (Nerone), Jakub Józef Orliński (Ottone), Andrea Mastroni (Pallante), Carlo Vistoli (Narciso), Biagio Pizzuti (Lesbo), Marie-Nicole Lemieux (Giunone), Il Pomo d’Oro / Maksim Jemieljanyczew (Warner Classics/Erato)
  • 2024 Gluck: Orfeo & Euridice; Jakub Józef Orliński (Orfeo), Elsa Dreisig (Euridice), Fatma Said (Amore), Il Giardino d’Amore / Stefan Plewniak (Warner Classics/Erato)

Albumy kompilacyjne

[edytuj | edytuj kod]
  • 2016 Vivaldi: Carnevale di Venezia; Natalia Kawałek (mezzosopran), Jakub Józef Orliński, Miriam Albano (mezzosopran), Capella dell’Ospedale della Pietà Venezia / Stefan Plewniak (Ëvoe Music)
  • 2018 Händel: Enemies In Love; Natalia Kawałek, Jakub Józef Orliński, Il Giardino d’Amore / Stefan Plewniak (Ëvoe Music)
  • 2024 Magnolia, Aleksander Dębicz; Aleksander Dębicz (fortepian), Łukasz Kuropaczewski (gitara), Konrad Gołda (waltornia), Marcin Zdunik (wiolonczela), Michał Żak (flet drewniany), Jakub Józef Orliński (Warner Classics/Erato)
  • 2024 #LetsBaRock, Francesco Nicola Fago, Henry Purcell, Claudio Monteverdi,Georg Friedrich Händel, Antonio Vivaldi, Aleksander Dębicz, Piotr Banach; Jakub Józef Orliński (śpiew), Aleksander Dębicz (fortepian, pianino, fortepian preparowany, fortepian cyfrowy), Wojciech Gumiński (kontrabas, gitara basowa, moog, kazoo), Marcin Ułanowski (perkusja), gościnnie Madison Nonoa (sopran) (Warner Classics/Erato)
  • 2022 Vivaldi: Stabat Mater; Capella Cracoviensis / Jan Tomasz Adamus; Sebastian Pańczyk (Warner Classics/Erato)

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Filmy
Rok Tytuł Rola Reżyser
2018 Alla gente a Dio diletta (krótkometrażowy film muzyczny)[37] w roli samego siebie James Darrah
2020 Asymetria[38] diler Konrad Niewolski
Opus Klassik 2020 (TV)[37] w roli samego siebie Frank Hof
Seriale TV
Rok Tytuł Rola Uwagi
2013 2XL[39] Franek odc. 13
2018 Quotidien[37] w roli samego siebie odc. z 5 listopada 2018
2022 Zołza Właściciel wynajmowanego mieszkania odc. 3

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jakub Józef Orliński w bazie Discogs.com (ang.)
  2. a b c d e Szelążek / Sławecki / Orliński. be-art.pl. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]. (pol.).
  3. a b c Jakub Józef Orliński. TeatrWielki.pl. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]. (pol.).
  4. Jakub Józef Orliński. Kulturalna Warszawa. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-12)]. (pol.).
  5. a b Marzena Tataj: Do opery i do tańca. Magazyn Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego, 2009-02-24. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (pol.).
  6. Jacek Górecki: Kręci mnie świat metafizyki. La Vie, 2009-02-24. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (pol.).
  7. Bogna Czechowska, Kuba Orliński, Krystyna Chowaniec, Darek Łęczycki, Krystyna Jakubiak: Wspomnienia o ofiarach katastrofy w Smoleńsku. „Gazeta Wyborcza”, 2010-04-19. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (pol.).
  8. a b Jakub Józef Orliński: Najlepiej czuję się w muzyce baroku. „Dziennik Gazeta Prawna”. [dostęp 2017-08-10]. (pol.).
  9. Jiyang Chen: Popowy kontratenor, czyli Jakub Józef Orliński. Empik. [dostęp 2020-09-11]. (pol.).
  10. Historia o tym, jak Jakub Józef Orliński wdrożył plan „B” - Dla Kultury [online], 6 czerwca 2023 [dostęp 2024-10-06] (pol.).
  11. a b Anna S. Dębowska: Jakub Józef Orliński- kontratenor, który ćwiczy breakdance. „Gazeta Wyborcza”, 2018-07-07. [dostęp 2020-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-11)]. (pol.).
  12. James Manheim: Jakub Józef Orliński Biography. AllMusic. [dostęp 2020-12-09]. (ang.).
  13. Richard Sasanow: BWW Review: Countertenor Jakub Józef Orliński Goes for Baroque at Carnegie’s Weill Recital Hall Debut. BroadwayWorld.com, 2019-02-14. [dostęp 2020-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-21)]. (ang.).
  14. Richard Sasanow: Countertenor Jakub Józef Orliński Releases Second Album ‘Facce d’amore’. BroadwayWorld.com, 2019-02-14. [dostęp 2020-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-11)]. (ang.).
  15. Magdalena Grzybowska: Jakub Józef Orliński najlepszym śpiewakiem roku według magazynu Opernwelt. OperaLovers.pl, 2020-09-30. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]. (pol.).
  16. MK: Muzyka bez tajemnic: Jakub Józef Orliński laureatem Paszportów „Polityki” 2019. i-Music.com.pl, 2020-01-17. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (pol.).
  17. Eurydice [online], metopera.org [dostęp 2021-12-04] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-19] (ang.).
  18. Theodora, roh.org.uk [dostęp 2022-02-01] [zarchiwizowane 2022-08-08].
  19. https://www.staatsoper.de/en/productions/semele/2023-07-25-1900-13453.
  20. Michał Grzybowski: Nosowska z kolejną zapowiedzią płyty „Degrengolada”. terazmuzyka.pl, 2023-05-05. [dostęp 2023-11-11].
  21. Igrzyska olimpijskie Paryż 2024. Jakub Józef Orliński zaśpiewał na ceremonii otwarcia. Kim jest? [online], eurosport.tvn24.pl, 26 lipca 2024 [dostęp 2024-07-28].
  22. a b c d e Jakub Józef Orliński. Koryfeusz Muzyki Polskiej. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (pol.).
  23. Breakdancing opera singer steps in as Glyndebourne leading lady pulls out. BBC, 2019-10-19. [dostęp 2019-11-17]. (ang.).
  24. Złoty Medal Gloria Artis dla Jakuba Józefa Orlińskiego. gov.pl (MKiDN), 16 sierpnia 2024. [dostęp 2024-08-20].
  25. Jakub Józef Orliński Biography. IMG Artists. [dostęp 2019-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-19)]. (ang.).
  26. Alfabet polskiej opery. W jak wigilijne podsumowania. Onet.pl. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]. (pol.).
  27. Magdalena Grzybowska: Polak jednym ze zwycięzców The Metropolitan Opera’s National Council Auditions. OperaLovers.pl, 2016-04-16. [dostęp 2020-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]. (pol.).
  28. Young Polish countertenor Jakub Józef Orliński with Gramophone’s 2019 Award. Polska.pl. [dostęp 2019-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-17)]. (ang.).
  29. Hitting a high! Opera’s break-dancing cool kid wins prestigious Gramophone Classical Music Award. The First News. [dostęp 2019-10-18]. (ang.).
  30. Znamy zwycięzców plebiscytu O!Lśnienia 2018! Wojciech Smarzowski O!Lśnieniem roku. Onet.pl. [dostęp 2020-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-10)].
  31. Paszporty „Polityki”. „Polityka”. [dostęp 2020-01-14].
  32. Winners 2022. ICMA. [dostęp 2022-01-24]. (ang.).
  33. Znamy laureatów nagród Opus Klassik. Są zwycięzcy z Polski, [w:] Mateusz Ciupka, Ruch Muzyczny, 29 sierpnia 2022 [zarchiwizowane z adresu 2022-08-30].
  34. Francisco Salazar, Asmik Grigorian & Jakub Józef Orliński Lead 2023 Opus Klassik Award Winners [online], operawire.com, 30 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-30] (ang.).
  35. BBC Music Magazine Awards 2024: winners announced [online], www.classical-music.com [dostęp 2024-04-19] (ang.).
  36. Les prix Caecilia 2023 [online], Crescendo Magazine, 10 kwietnia 2024 [dostęp 2024-05-09] (fr.).
  37. a b c Jakub Józef Orliński w bazie IMDb (ang.)
  38. Jakub Józef Orliński w bazie Filmweb
  39. Jakub Józef Orliński w bazie filmpolski.pl