Keczup
Keczup, ketchup[1] – sos pomidorowy podawany na zimno, o gamie smaków od łagodnego do ostrego, barwy zwykle ciemnoczerwonej, czerwonobrązowej, rzadziej zielonej, stosowany do potraw mięsnych, kanapek, pizzy, frytek itp. Na ogół kupowany jako produkt gotowy, choć jest także sporządzany w warunkach domowych.
Historia keczupu[edytuj | edytuj kod]
Keczup pierwsi wymyślili Chińczycy i była to zaprawa pierwotnie stosowana do przyrządzania potraw rybnych. Słowo keczup pochodzi od słowa kôe-chiap w chińskim dialekcie Xiamen i znaczy dokładnie zaprawa do ryb. Pierwowzorem keczupu była zupa polinezyjska, w skład której wchodziły m.in. cebula, fasola, zioła i sardynki[2][3].
Nazwa sosu i jego receptura dotarły do Europy pod koniec XVII w. przez Anglię. W 1876 r. sos dotarł do USA i jego receptura została dostosowana do tamtejszych przyzwyczajeń smakowych przez Henry'ego Johna Heinza, założyciela firmy spożywczej H. J. Heinz Company – firmy, która do dzisiaj jest znana z produkowania tego sosu[2].
Jeszcze w XIX w. słowem catsup określano każdy sos, w którym znajdował się ocet[3].
Klasyczny skład współczesnych keczupów[edytuj | edytuj kod]
- koncentrat pomidorowy
- cukier
- ocet
- sól kuchenna
- acetylowany adypinian diskrobiowy (zagęstnik) – skrobia modyfikowana[4]
- ziele angielskie
- goździki
- cebula
- różne przyprawy
Do produkcji keczupów nie mogą być stosowanie barwniki spożywcze, ponieważ zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia barwniki nie mogą być stosowane do sosów na bazie pomidorów[5].
Sos jest pasteryzowany, dlatego nie wymaga stosowania środków konserwujących. Jednak część producentów stosuje dodatek benzoesanu sodu jako substancji konserwującej, co wydłuża przydatność keczupu do spożycia po otwarciu opakowania.
Keczup rybny[edytuj | edytuj kod]
W opinii profesora Jerzego Bralczyka malajskie słowo „ketchup" oznaczało sos rybny. Przejęte przez Anglików kojarzone jest z sosem pomidorowym. Słowo to odnosiło się jednak również do sosów na bazie orzechów czy grzybów. Na zagranicznych opakowaniach ketchupów widnieje napis "Tomato ketchup" na określenie keczupu pomidorowego.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Słowo, które według Oxford English Dictionary najprawdopodobniej pochodzi z chińskiego
- ↑ a b Historia keczupu według "Heinz". [dostęp 2011-11-23].
- ↑ a b Portal Kulinarny: "Historia keczupu". [dostęp 2011-11-23].
- ↑ Lesław Juszczak, Teresa Fortuna, Małgorzata Maziarz, 2002, "Wybrane właściwości reologiczne ketchupów handlowych", ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość., nr 1(30) s.88-98
- ↑ Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2010 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz.U.10.232.1525)