Kabaczek

Kabaczek
kabaczek
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	klad różowych
Rząd	dyniowce
Rodzina	dyniowate
Rodzaj	dynia
Gatunek	dynia zwyczajna
Odmiana	kabaczek
Nazwa systematyczna
Cucurbita pepo var. giromontiina

Kwiat cukinii

Odmiana żółta

liście

Kabaczek (Cucurbita pepo convar. giromontiina Greb., cukinia) – odmiana dyni zwyczajnej. Odmianę wyselekcjonowano we Włoszech i stąd pierwotna nazwa "cukinia" od włoskiego zucchini [dzukˈkiːni] (tj. mała dynia). Na południowym wschodzie Polski popularność zdobyła nazwa kabaczek. W Polsce roślina jest uprawiana i znana pod obiema nazwami. Ponieważ uprawiane formy mogą różnić się znacznie, więc zależnie od nazwy pod jaką je otrzymano do uprawy, traktowane są nawet jako odrębne gatunki.

Morfologia

Pokrój

Łodygi wzniesione lub płożące.

Łodyga

Od pędu głównego odrastają krótkie pędy 5-10 cm długości.

Liście

Osadzone na długich ogonkach, sercowate lub okrągłe, głęboko wcinane, niekiedy ze srebrnymi plamkami. Duże, z kątów liści wyrastają wąsy czepne, jeśli pokrój jest krzaczasty to roślina nie wytwarza wąsów czepnych.

Kwiaty

Żółte, rozdzielnopłciowe, owadopylne, pojedyncze, bardzo duże o 5 płatkach i 3 lub 5 komorowej zalążni. Na tej samej roślinie najpierw wyrastają kwiaty męskie, później żeńskie.

Owoce

Jagody, silnie wydłużone (10 – 40 cm), maczugowate, lekko żeberkowate koloru ciemnozielonego, rzadziej żółtego i pomarańczowego z jaśniejszymi plamkami. Na przekroju mają wygląd podobny do ogórków, z tym, że miąższ ich jest zielonkawy. Masa owocu może się wahać od 0,15-3 kg.

Korzeń

Palowy do 2 m długości.

Odmiany uprawne

Istnieje wiele odmian kabaczków różniących się dość znacznie między sobą zarówno kształtem, jak wyglądem i smakiem, m.in: 'Acceste', 'Ambasador', 'Astra', 'Atena', 'Black Forest’ (odmiana jadalna i ozdobna), 'Greta', 'Nimba', 'Soraya', 'Storr's Green', 'Cocozelle von Tripolis', 'Krzaczasty Bezrozłogowy', 'Courges' i 'Zuchino'.

Zastosowanie

Szczególną popularnością jarzyna cieszy się w Europie, południowej części Rosji, a także na Bałkanach. Kabaczki należą do warzyw niskokalorycznych, o niezbyt dużej wartości odżywczej. Główną ich zaletą jest wyborny smak. Ponadto sprzyjają przemianie materii. Zastosowanie kabaczków w kuchni jest szerokie, podaje się je na surowo, smażone, pieczone, duszone, gotowane. Przyrządza się z nich zupy, drugie dania, sałatki, surówki, napoje, desery, a także marynaty. Pamiętać jednak należy, aby większe kabaczki o grubszej skórce obierać. Dlatego w przetwórstwie przemysłowym zastosowanie znajdują owoce wielkości 10-15 cm chociaż za najsmaczniejsze uważa się owoce w pełni wyrośnięte to jest o długości ok. 25 cm.

Wartość odżywcza owocu: Ma wysoką wartość dietetyczną: zawiera duże ilości cukrów, witaminy C, PP, B₁, karotenu, ponadto owoce nie kumulują metali ciężkich. Wartość energetyczna 100 g cukinii wynosi ok. 15 kcal.