Léon Degrelle

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Léon Degrelle
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1906
Bouillon

Data i miejsce śmierci

31 marca 1994
Malaga

Przywódca Christus Rex
Okres

od 1935
do 1945

Poprzednik

urząd utworzony

Następca

urząd zniesiony

Odznaczenia

Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu Złoty Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny (1939) I Klasy Krzyż Żelazny (1939) II Klasy Srebrna odznaka szturmowa piechoty (III Rzesza) Medal za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/1942 Złota odznaka za rany (III Rzesza)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Léon Degrelle (ur. 15 czerwca 1906 w Bouillon w Belgii, zm. 31 marca 1994 w Maladze w Hiszpanii) – belgijski polityk i wojskowy o poglądach nacjonalistyczno-faszystowskich[1], kolaborant Niemiec nazistowskich, zaocznie skazany na karę śmierci.

Oficer Wehrmachtu i SS (wojnę zakończył w stopniu SS-Standartenführer d. R. Waffen-SS), w czasie II wojny światowej dowodził 28 Ochotniczą Dywizją Grenadierów Pancernych SS „Wallonien” walczącą u boku armii niemieckiej na froncie wschodnim. Po wojnie znaczący działacz neofaszystowski. Głosiciel kłamstwa oświęcimskiego i negator holocaustu[2].

W ostatnich dniach wojny przedostał się do Hiszpanii, gdzie przebywał do końca życia. Zmarł w wieku 87 lat w szpitalu San-Antonio-Park w Maladze.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie katolickiej, ojciec był właścicielem browaru. Ukończył szkołę średnią w Namur prowadzoną przez jezuitów. Od 1925 roku studiował na wydziale prawa Uniwersytetu w Louvain, gdzie aktywnie działał w Akcji Katolickiej. W tym okresie zetknął się z twórczością Charlesa Maurrassa ideologa Akcji Francuskiej, twórcy nacjonalizmu integralnego, który wywarł na niego duży wpływ[3]. W 1930 roku opuścił uniwersytet bez uzyskania dyplomu[4].

Sztandar Christus Rex

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

W 1930 r. wyjechał do Meksyku ogarniętego powstaniem Cristeros, gdzie napisał serię artykułów o prześladowaniach katolików[potrzebny przypis]. Po powrocie do Belgii władze kościelne powierzyły mu stanowisko[potrzebny przypis] dyrektora katolickiego wydawnictwa Christus Rex. W 1935 założył ruch nacjonalistyczny Christus Rex[4]. W 1936 Rex uzyskał 271 491 głosów, co stanowiło 11,5% wszystkich głosów w wyborach do belgijskiego parlamentu i dało partii 21 miejsc w niższej izbie parlamentu i 8 w senacie. Wynik ten uznano za największe zaskoczenie wyborów[5].

Przed wybuchem wojny Degrelle nawiązał kontakty międzynarodowe i m.in. spotykał się z Josephem Goebbelsem, pobierał wsparcie finansowe od Benita Mussoliniego[4]. W 1939 partia przegrała jednak wybory, zdobyła znacznie mniej głosów niż w 1936, jedynie 103 636 głosów, co dało jej tylko 3 miejsca w parlamencie. Wpływ na słaby wynik mógł mieć fakt, że prymas Belgii uznał partię za „zagrożenie dla kraju i kościoła” i zakazał katolikom na nią głosować[6].

Pod okupacją[edytuj | edytuj kod]

Po wkroczeniu w maju 1940 wojsk niemieckich do Belgii, Degrelle został aresztowany z pogwałceniem immunitetu parlamentarnego przez służby specjalne i wydany w ręce Francuzów. Obawiano się bowiem, że będzie współpracował z nazistami przeciwko państwu belgijskiemu jako niemiecka piąta kolumna[7]. Po uwolnieniu powrócił do Belgii i rozpoczął rozmowy z okupantem na temat utrzymania jej jedności państwowej[potrzebny przypis]. Rex został oficjalnie uznany przez nazistów za jedyną legalną partię w Walonii, wszystkie inne partie musiały zjednoczyć się z Rex lub zostać rozwiązane[8].

Po utworzeniu w lipcu 1941 Legionu Walońskiego w ramach Wehrmachtu, jako 373 Waloński Batalion Piechoty zgłosił się do Legionu jako ochotnik – szeregowiec na front wschodni[9], gdyż wobec braku doświadczenia wojskowego nie mógł zostać oficerem (został po roku za zasługi na polu walki awansowany do stopnia porucznika)[10]. W sierpniu 1941 wraz z Legionem udał się na ćwiczenia w Międzyrzeczu w Brandenburgii, a następnie został skierowany na front wschodni[11]. Do grudnia brał udział w operacjach antypartyzanckich[12]. W miesiącach zimowych odznaczył się wraz z Legionem w ciężkich walkach o utrzymanie ciągłości frontu, szczególnie w okolicach Gromowej Białki[13].

Wojna dała Degrellowi możliwość wzbogacenia się. Na początku 1943 roku powrócił z frontu do Belgii i zajął się przejmowaniem majątku po społeczności żydowskiej, za zdobyte w ten sposób pieniądze kupował nieruchomości w Cannes. Stworzył także pismo „L’Avenir”, które przyniosło mu ogromne dochody[14]. 12 kwietnia 1943 zamordował kochanka swojej żony, nie został za to ukarany[14]. Dążył do tego, by stać się naczelną postacią wśród Belgów kolaborujących z III Rzeszą, 31 stycznia 1943 roku Hitler wydał polecenie: „wszelkimi sposobami musimy popierać Degrelle’a”, w praktyce oznaczało to akty przemocy i ataki na oponentów reksistów[15].

W lipcu 1943 roku Degrelle został ekskomunikowany przez hierarchów belgijskiego kościoła katolickiego[16]. Ksiądz Michel Poncelet odmówił udzielenia mu sakramentu eucharystii. Na skutek tego zwolennicy Degrelle’a pobili księdza, wyrzucili go z kościoła i zamknęli w grobowcu[16]. Klątwa została odwołana w grudniu 1943 roku[17].

W maju 1943 roku spotkał się z przywódcą SS Heinrichem Himmlerem i ustalił, że Legion Waloński zostanie przemianowany na Brygadę Szturmową SS „Walonia” i podporządkowany SS[18].

Léon Degrelle wręczający medale członkom walońskiego SS, kwiecień 1944

W listopadzie 1943 roku Degrelle udał się ponownie na front wschodni, tym razem jako jeden z przywódców oddziału SS[17]. Brał udział w walkach nad Dnieprem i w bitwie pod Czerkasami[19], za który został odznaczony osobiście przez Adolfa Hitlera Krzyżem Rycerskim[10]. W 1945 28 Ochotnicza Dywizja Grenadierów Pancernych SS „Wallonien” została rozbita na Pomorzu, a Degrelle trafił wraz z niedobitkami do Berlina. Pięciokrotnie ranny podczas walk, Degrelle zakończył wojnę w stopniu SS-Standartenführera d. R. der Waffen-SS. Odznaczony wieloma odznaczeniami hitlerowskimi, w tym Krzyż Żelazny, Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z liśćmi dębowymi (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes zum Eichenlaub za walki w Estonii i Kurlandii we wrześniu-październiku 1944)[10]. Wręczając mu to odznaczenie, na początku 1945 roku, Adolf Hitler powiedział: Gdybym miał syna, chciałbym by był taki jak Ty[20].

Za kolaborację z hitlerowskimi Niemcami w grudniu 1944 skazany zaocznie przez belgijski sąd na karę śmierci[21].

Awaryjne lądowanie Degrelle’a w San Sebastián

Na emigracji[edytuj | edytuj kod]

Bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych zbiegł do Danii, a następnie do Norwegii, która w tym czasie była jeszcze pod okupacją niemiecką. Dzięki Albertowi Speerowi otrzymał do dyspozycji samolot typu Heinkel He 111. Podczas lądowania na plaży w San Sebastián w północnej Hiszpanii samolot uległ zniszczeniu, a Degrelle odniósł poważne obrażenia[22]. Frankistowskie władze odmówiły ekstradycji powołując się na zły stan jego zdrowia. Po zaaranżowanej ucieczce ze szpitala zamieszkał pod przybranymi nazwiskami Juan Munoz oraz Leon Jose de Ramirez Reina w Madrycie, gdzie prowadził życie przedsiębiorcy. Siedmiokrotnie usiłowano go zabić lub porwać. Jeszcze w 1954 próbował wrócić do kraju i oczyścić się z zarzutów na nim ciążących. Władze belgijskie odmówiły jednak powtórzenia procesu.

W wywiadzie w 1977 roku stwierdził: „Byłem hitlerowcem, ciągle nim jestem i pozostanę nim do śmierci”[23]. Negował Holokaust, w wywiadzie w 1985 stwierdził, że komory gazowe nigdy nie istniały, a Josef Mengele był zwykłym lekarzem[24]. W 1979 roku napisał list do papieża Jana Pawła II, w którym sprzeciwiał się wizycie papieża w Auschwitz w celu upamiętnienia Holokaustu[25]. W Hiszpanii współorganizował ruchy neonazistowskie[24].

Do końca życia pozostał na emigracji, zmarł w Hiszpanii 31 marca 1994.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Postać Degrelle'a jest chętnie przypominana przez działaczy Narodowego Odrodzenia Polski na portalu tej partii- nacjonalista.pl[26][27] a także na łamach tegoż portalu apelują o wznowienie wydawania książek Degrelle'a.[28] Natomiast polski zespół Legion nagrał utwór upamiętniający postać lidera Christus Rex.[29]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem między innymi następujących książek:

Publikacje w języku angielskim:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ A. Meller określa jego postawę mianem „nacjonalizmu integralnego”, zob. tegoż, „Sztuka pod dyktaturą” Jerzego Waldorffa – szkic o relacjach między faszyzmem a kulturą na przykładzie Włoch, „Historia i Polityka”, 2009-2010, nr 2-3 (9-10), s. 106.
  2. ↑ Léon Degrelle, le dernier fasciste, Jean-Marie Frérotte, Bruxelles, Paul Legrain, 1987.
  3. ↑ David Littlejohn: The Patriotic traitors. A history of collaboration in German-occupied Europe, 1940-45. London: 1972, s. 138.
  4. ↑ a b c Littlejohn 1972 ↓, s. 138.
  5. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 139.
  6. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 141.
  7. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 145.
  8. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 159.
  9. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 167.
  10. ↑ a b c http://www.dws-xip.pl/reich/waffen/28dgren.html | data dostępu 2021-02-28, język polski.
  11. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 168.
  12. ↑ Leon Degrelle 2002 ↓, s. 28–32.
  13. ↑ Leon Degrelle 2002 ↓, s. 72–76.
  14. ↑ a b Kuberski 2014 ↓, s. 129.
  15. ↑ Kuberski 2014 ↓, s. 131.
  16. ↑ a b Kuberski 2014 ↓, s. 134.
  17. ↑ a b Kuberski 2014 ↓, s. 135.
  18. ↑ Kuberski 2014 ↓, s. 133.
  19. ↑ Kuberski 2014 ↓, s. 136.
  20. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 179.
  21. ↑ Littlejohn 1972 ↓, s. 183.
  22. ↑ Martin Conway, Degrelle. Les années de collaboration. 1940–1944. Le Rexisme de guerre, Ottiginies Louvain-La-Neuve, Quorum, 1994, p. 303.
  23. ↑ Leon Degrelle, Fascist Leader In Belgium, 87. New York Times, 1994-04-02. [dostęp 2018-10-11]. (ang.).
  24. ↑ a b Leon Degrelle, Belgian Fascist, Hitler Ally, Dies. Washington Post. [dostęp 2018-10-11]. (ang.).
  25. ↑ Florian Berger: The face of courage. The 98 men who received the Knight’s Cross and the Close-Combat Clasp in Gold. Mechanicsburg, PA: 2011, s. 65. ISBN 978-0-8117-1055-8. (ang.).
  26. ↑ Leon Degrelle – hołd dla Politycznego Żołnierza, Nacjonalista.pl - Dziennik Narodowo-Radykalny, 13 kwietnia 2017 [dostęp 2021-12-28] (pol.).
  27. ↑ Leon Degrelle | Nacjonalista.pl - Dziennik Narodowo-Radykalny, www.nacjonalista.pl [dostęp 2021-12-28].
  28. ↑ True: Etsi mortuus urit, Nacjonalista.pl - Dziennik Narodowo-Radykalny, 22 października 2011 [dostęp 2021-12-28] (pol.).
  29. ↑ Legion - Leon Degrelle. [dostęp 2021-12-28].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Léon_Degrelle&oldid=69813616”