Ludwik I Burbon-Condé
Ludwik Burbon, książę de Condé, fr. Louis de Bourbon, prince de Condé (ur. 7 maja 1530 w Vendôme, zm. 13 marca 1569 w Jarnac) – dowódca i generał hugenotów, pierwszy książę de Condé – założyciel domu Kondeuszy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był piątym synem Karola IV de Burbona, księcia Vendôme, młodszym bratem Antoniego de Burbona – męża Joanny III d’Albret, królowej Nawarry (ich syn Henryk Burbon został królem Francji).
.svg)
Jako generał francuskiej armii, Ludwik I walczył przeciwko Hiszpanii podczas oblężenia Metz w 1552 oraz w bitwie pod Saint-Quentin w 1557. Po przejściu na protestantyzm inspirował spisek w Amboise w 1560 - spisek hugenotów i rodu Burbonów, który miał na celu uprowadzenie dorosłego króla Franciszka II Walezjusza i osłabienie władzy rodu Gwizjuszy (przywódców katolików). Spisek zakończył się niepowodzeniem i doprowadził do zamordowania wielu hugenotów[1].
Ludwik I dowodził hugenotami na początku wojen religijnych. Wbrew radom admirała Coligny 19 grudnia 1562 przyjął bitwę pod Dreux z liczniejszymi wojskami Franciszka de Guise, którą przegrał i dostał się do niewoli[2]. W Orleanie Franciszek, książę de Guise, został zamordowany i wtedy Ludwik I zawarł pokój z katolikami w Amboise w 1563. Pokój ten zapewnił hugenotom pewną tolerancję. Wojna ponownie wybuchła w 1567, a Ludwik I został zabity w bitwie pod Jarnac w 1569.
W literaturze historycznej nazywa się go zubożałym awanturnikiem politycznym, dzielnym żołnierzem, ale kiepskim wodzem[3].
Małżeństwa i potomstwo[edytuj | edytuj kod]
Ludwik w 1551 ożenił się z Eleonorą de Roucy de Roye (1535-1564). Eleonora wniosła mężowi w posagu zamek i małe miasto Conti-sur-Selles w Pikardii (na południowy zachód od Amiens). Ludwik miał z nią:
- Henryka I Burbon (1552-1588), drugiego księcia de Condé, generała hugenotów,
- Małgorzatę Marguerite Burbon (ur. 8 listopada 1556),
- Karola Burbona (ur. 3 listopada 1557),
- Franciszka Burbona (1558-1614), pierwszego księcia de Conti, założyciela pierwszej linii Burbon-Conti,
- Karola II Burbona (1562-1594), arcybiskupa Rouen
- Ludwika Burbona (ur. 30 marca 1562),
- Magdalenę Madeleine Burbon (ur. 7 października 1563),
- Katarzynę Catherine Burbon (ur. 1564).
8 listopada 1565 Ludwik ożenił się z Franciszką Orleańską, mademoiselle de Longueville. Miał z nią:
- Karola Burbona (1566-1612), hrabiego Soissons,
- Ludwika Burbona (1567-1569),
- Benjamina Burbona (1569-1573).
Ludwik miał również nieślubnego syna Mikołaja (ur. w maju 1564), którego matką była Isabelle de Limeuil, dama dworu Katarzyny Medycejskiej, późniejsza żona Scipiona Sardiniego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jan Baszkiewicz: Historia Francji. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1999, s. 196. ISBN 83-04-04397-1.
- ↑ Stanisław Grzybowski: Henryk Walezy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, s. 28. ISBN 83-04-00118-7.
- ↑ Stanisław Grzybowski: Henryk Walezy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985, s. 21. ISBN 83-04-00118-7.
| |||||||
