Miasto wydzielone z powiatowego związku samorządowego
Miasto wydzielone z powiatowego związku samorządowego – w II Rzeczypospolitej miasto stanowiące odrębną jednostkę samorządową, niekoniecznie jednak będące odrębnym powiatem miejskim w ramach podziału terytorialnego dla celów administracji zespolonej. Pojęcie takie zostało wprowadzone Ustawą z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego[1]. Jednak miasta takie istniały już wcześniej, początkowo tylko w byłym zaborze rosyjskim, wprowadzone dekretem z dnia 4 lutego 1919 r. o tymczasowej ordynacji powiatowej dla obszarów Polski byłego zaboru rosyjskiego[2][3]. Miastami wydzielonymi z powiatowego związku samorządowego zostały miasta liczące 25 000 mieszkańców. Natomiast „miastami tworzącymi odrębne powiaty miejskie dla celów administracji ogólnej” były miasta liczące na podstawie spisu powszechnego ponad 75 000 mieszkańców[4].
1 kwietnia 1939 r. w Polsce były 53 miasta wydzielone z powiatowych związków samorządowych[5]:
(pogrubiono miasta będące jednocześnie odrębnymi powiatami miejskimi)
- Będzin
- Białystok
- Bielsko
- Borysław
- Brześć nad Bugiem
- Bydgoszcz
- Chełm
- Chorzów
- Częstochowa
- Dąbrowa Górnicza
- Drohobycz
- Gdynia
- Gniezno
- Grodno
- Grudziądz
- Inowrocław
- Kalisz
- Katowice
- Kielce
- Kołomyja
- Kowel
- Kraków
- Lublin
- Lwów
- Łomża
- Łódź
- Łuck
- Nowy Sącz
- Ostrowiec Świętokrzyski
- Pabianice
- Pińsk
- Piotrków Trybunalski
- Płock
- Poznań
- Przemyśl
- Radom
- Równe
- Rzeszów
- Siedlce
- Sosnowiec
- Stanisławów
- Stryj
- Suwałki
- Tarnopol
- Tarnów
- Tomaszów Mazowiecki
- Toruń
- Warszawa[6]
- Wilno
- Włocławek
- Zawiercie
- Zgierz
- Żyrardów
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Podział administracyjny II Rzeczypospolitej
- Miasta w II Rzeczypospolitej
- Gmina wiejska o miejskich uprawnieniach finansowych
- Powiaty w Polsce 1919–1939
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294
- ↑ Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 141
- ↑ Adam Janusz Mielcarek: Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2008, s. 63. ISBN 978-83-7543-036-3.
- ↑ Dz.U. z 1928 r. nr 11, poz. 86
- ↑ Mały Rocznik Statystyczny GUS
- ↑ Miasto stopnia wojewódzkiego podzielone na 4 powiaty miejskie