Przejdź do zawartości

Pierścienie Urana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
System pierścieni Urana i jego wewnętrzne satelity

Pierścienie Uranapierścienie planetarne, otaczające siódmą planetę Układu Słonecznego, Urana. Tworzą one rozbudowany system, nie tak złożony jak pierścienie Saturna, ale bardziej skomplikowany niż pierścienie Jowisza i Neptuna. Są jednak bardzo ciemne i niewidoczne z powierzchni Ziemi. Obecnie (2008) znanych jest 13 wyraźnych pierścieni planety i kilka słabszych lub niekompletnych pasm pyłu.

Odkrycie

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza sugestia istnienia pierścieni wokół Urana pochodzi z notatek odkrywcy planety, Williama Herschela. 22 lutego 1789 r. zapisał on informację o prawdopodobnym pierścieniu, rysując schemat opatrzony komentarzem o jego "lekko czerwonym zabarwieniu". Rysunek i opis całkiem dobrze odpowiada najjaśniejszemu pierścieniowi ε, jednak większość naukowców sądzi że pierścienie Urana są zbyt słabe, aby można je było zaobserwować przez XVIII-wieczne teleskopy[1][2].

Pierścienie planety zostały definitywnie, choć przypadkowo, odkryte 10 marca 1977 roku. Naukowcy z Kuiper Airborne ObservatoryJames L. Elliot, Edward W. Dunham i Douglas J. Mink zamierzali wykorzystać zakrycie jasnej gwiazdy przez Urana do badań nad atmosferą planety, obserwując planetę za pomocą teleskopu umieszczonego na pokładzie samolotu. Bezpośrednio przed i po zakryciu gwiazdy, zaobserwowano niespodziewanie jej pięciokrotne pociemnienie i rozjaśnienie. Jedynym wyjaśnieniem było jej zakrycie przez nieznane wcześniej pierścienie. Dalsze obserwacje pozwoliły odkryć jeszcze cztery słabsze pierścienie.

W 1986 r. sonda Voyager 2 podczas przelotu przez system Urana sfotografowała pierścienie, ponadto odkrywając jeszcze dwa. Dalsze dwa pierścienie, tworzące zewnętrzną część układu, zaobserwowano w latach 2003–2005 za pomocą teleskopu Hubble'a.

Struktura

[edytuj | edytuj kod]
Wewnętrzne pierścienie Urana we wzmocnionych kolorach, zdjęcie z sondy Voyager 2
Główne pierścienie planety
Nazwa Promień orbity (km) Szerokość (km) Głębokość optyczna Uwagi
1986 U2R / ζ 37 850 – 41 350 2500 – 3500 < 10−3 Położenie niepewne, posiada słabe wewnętrzne przedłużenie
6 41 837 1,6–2,2 0,18–0,25
5 42 234 1,9–4,9 0,18–0,48
4 42 570 2,4–4,4 0,16–0,30
α 44 718 4,8–10,0 0,3–0,7
β 45 661 6,1–11,4 0,20–0,35
η 47 175 1,9–2,7 0,16–0,25 Posiada zewnętrzne przedłużenie szerokości ok. 40 km
γ 47 627 3,6–4,7 0,7–0,9
δ 48 300 4,1–6,1 0,3–0,6 Zewnętrzna krawędź w rezonansie z Kordelią, posiada wewnętrzne przedłużenie
λ 50 023 1–2 0,1–0,2 Słaby pierścień pyłowy
ε 51 149 19,7–96,4 0,5–2,5 Wyraźny, pomiędzy orbitami księżyców pasterskichKordelii i Ofelii
ν 66 100 – 69 900 3800 5,4 × 10−6 Pomiędzy orbitami Porcji i Rozalindy, czerwonawej barwy
μ 86 000 – 103 000 17 000 8,5 × 10−6 Związany z księżycem Mab, błękitnej barwy

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Uranus rings 'were seen in 1700s'. BBC News, April 19, 2007. [dostęp 2010-11-03].
  2. Did William Herschel Discover The Rings Of Uranus In The 18th Century?. [w:] Physorg.com [on-line]. 2007. [dostęp 2010-11-03].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]