Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na masę
Lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na masę, w porządku malejącym. Lista jest niekompletna, gdyż masa wielu planetoid jest obecnie nieznana.
Kolejność obiektów jest podobna, jak na liście obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na promień. Niektóre tylko ciała są mniejsze, ale za to cięższe od innych, większych. Dla przykładu Neptun jest masywniejszy od Urana, ale mniejszy od niego. Podobnie Merkury jest cięższy od Ganimedesa i Tytana, aczkolwiek mniejszy.
- Nota: satelity zostały oznaczone gwiazdką.
Zakres jottagrama[edytuj | edytuj kod]
Następująca lista zawiera obiekty Układu Słonecznego o masie ponad 1021 kilogramów (1 jottagram [Yg]). Nawet najlżejsze obiekty z tej listy są w przybliżeniu sferyczne[1].
| Pozycja | Nazwa | Zdjęcie | Masa w Yg | Masa w kg | Mas Ziemi | Rodzaj obiektu |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Słońce |  |
1 989 100 000 | 1,9891×1030[2] | 332837 | gwiazda |
| 2 | Jowisz |  |
1 899 000 | 1,899×1027 | 318,721 | 5-ta planeta |
| 3 | Saturn |  |
568 460 | 5,6846×1026 | 95,152 | 6-ta planeta |
| 4 | Neptun |  |
102 430 | 1,0243×1026 | 17,145 | 8-ma planeta |
| 5 | Uran |  |
86 832 | 8,6832×1025 | 14,534 | 7-ma planeta |
| 6 | Ziemia |  |
5974,2 | 5,9742×1024 | 1 | 3-cia planeta |
| 7 | Wenus |  |
4868,5 | 4,8685×1024 | 0,81492 | 2-ga planeta |
| 8 | Mars |  |
641,85 | 6,4185×1023 | 0,107 | 4-ta planeta |
| 9 | Merkury |  |
330,2 | 3,302×1023 | 0,0553 | 1-sza planeta |
| 10 | * Ganimedes |  |
148,2 | 1,482×1023 | 0,0248 | księżyc Jowisza |
| 11 | * Tytan |  |
134,5 | 1,345×1023 | 0,0225 | księżyc Saturna |
| 12 | * Callisto |  |
107,6 | 1,076×1023 | 0,018 | księżyc Jowisza |
| 13 | * Io |  |
89,3 | 8,9319×1022 | 0,015 | księżyc Jowisza |
| 14 | * Księżyc |  |
73,5 | 7,3477×1022 | 0,0123 | księżyc Ziemi |
| 15 | * Europa |  |
48,0 | 4,80×1022 | 0,00803 | księżyc Jowisza |
| 16 | * Tryton | .jpg) |
21,5 | 2,147×1022 | 0,00359 | księżyc Neptuna |
| 17 | (136199) Eris |  |
16,6 | 1,67×1022 | ~0,0027 | planeta karłowata |
| 18 | (134340) Pluton |  |
13,1 | 1,305 ± 0.007×1022 | ~0,0022 | planeta karłowata |
| 19 | (136108) Haumea |  |
4,2 | 4,2 ± 0,1 × 1021 | ~0,00069 | planeta karłowata |
| 20 | (136472) Makemake |
 |
~4 | ~4 × 1021 | ~0,00067 | planeta karłowata |
| 21 | * Tytania | _color,_cropped.jpg) |
3,5 | 3,526×1021 | ~0,00059 | księżyc Urana |
| 22 | * Oberon |  |
3,0 | 3,014×1021 | ~0,00050 | księżyc Urana |
| 23 | (90377) Sedna |  |
~3 | ~3×1021 | ~0,00050 | obiekt transneptunowy |
| 24 | * Rea | _from_Voyager_1.jpg) |
2,3 | 2,3166×1021 | ~0,00039 | księżyc Saturna |
| 25 | (50000) Quaoar |  |
~2 | ~2×1021 | ~0,00033 | obiekt transneptunowy |
| 26 | * Iapetus |  |
2,0 | 1,9739×1021 | ~0,00033 | księżyc Saturna |
| 27 | * Charon |  |
1,5 | 1,52 ± 0,06×1021 | ~0,00025 | księżyc Plutona |
| 28 | * Ariel | .jpg) |
1,4 | 1,35×1021 | ~0,00022 | księżyc Urana |
| 29 | * Umbriel | .jpg) |
1,2 | 1,2×1021 | ~0,00020 | księżyc Urana |
| 30 | * Dione |  |
1,1 | 1,096×1021 | ~0,00018 | księżyc Saturna |
- Znak gwiazdki (* ) oznacza satelitę.
Zakres zettagrama[edytuj | edytuj kod]
Obiekty o masie od 1018 do 1021 kg (od 1 do 1000 zettagramów [Zg]). Największe obiekty w tym przedziale, takie jak Tetyda, (1) Ceres, czy Mimas, są spłaszczonymi elipsoidami obrotowymi – dzięki ich grawitacji, podczas gdy mniej masywne ciała (na przykład Amaltea, czy Janus), są tylko w przybliżeniu sferyczne. W tabeli opisano ich kształt jako "nieregularny".
Wszystkie elipsoidalne ciała mają lekkie spłaszczenie biegunowe zależne od szybkości ich rotacji, ale charakterystyczną cechą ciał "nieregularnych" jest wyraźna różnica długości średnic równikowych mierzona w różnych kierunkach.
- Zostało zasugerowane by obiektów transneptunowych o masie poniżej 1020 kg nie umieszczać na tej liście z powodu mało dokładnych danych o ich masie.
.jpg)
Zakres eksagrama[edytuj | edytuj kod]
Obiekty o masie od 1015 do 1018 kg (od 1 do 1000 eksagramów [Eg]). Te obiekty nie są sferyczne.
- Tylko niebywale warte uwagi planetoidy (na przykład odwiedzone przez sondę kosmiczną, o precyzyjnie znanej masie, bardzo specyficzne) są zamieszczone w tej sekcji.
_mathilde.jpg){kind=small}
_in_color.jpg)
Zakres petagrama[edytuj | edytuj kod]
Obiekty o masie od 1012 do 1015 kg (od 1 do 1000 petagramów [Pg]). Lista obejmuje kilka mniejszych, nieregularnych satelitów gazowych olbrzymów, a także największe planetoidy bliskie Ziemi. Inne obiekty bliskie Ziemi, nie będące planetoidami (na przykład komety krótkookresowe Układu Słonecznego), mają prawie zawsze masę mniejszą od 1 Pg.
| Nazwa | Masa w kg | Rodzaj obiektu |
|---|---|---|
| * Temisto | ~6,89×1014 | księżyc Jowisza |
| * Karpo | ~4,5×1014 | księżyc Jowisza |
| * S/2003 (130) 1 | ~4×1014 | księżyc planetoidy (130) Elektra |
| * Remus | ~2×1014 | księżyc planetoidy (87) Sylvia |
| (4179) Toutatis | ~5,0×1013 | NEA, Grupa Apolla, planetoida przecinająca orbitę Marsa |
| * Pallene | ~4,35×1013 | księżyc Saturna |
| * Polydeuces | ~3×1013 | księżyc Saturna |
| * Methone | ~1,85×1013 | księżyc Saturna |
| * Euporie | ~1,5×1013 | księżyc Jowisza |
| (1862) Apollo | ~5,1×1012 | NEA, Grupa Apolla, planetoida przecinająca orbitę Marsa |
| (1620) Geographos | ~4,0×1012[3] | NEA, planetoida przecinająca orbitę Marsa |
| (1566) Ikar | ~2,9×1012 | NEA, planetoida przecinająca orbitę Merkurego, orbitę Wenus i orbitę Marsa |
| 2007 CA19 | ~1,2×1012 | NEA |
Zakres teragrama[edytuj | edytuj kod]
Obiekty o masie od 109 do 1012 kg (od 1 do 1000 teragramów [Tg]). Obecnie wszystkie te obiekty są planetoidami bliskimi Ziemi.
| Nazwa | Masa w kg |
|---|---|
| (2062) Aten | ~7,6×1011 |
| (4769) Castalia | ~5,0×1011 |
| 2004 VD17 | ~3×1011[4] |
| 2009 WM1 | ~2,8×1010[5] |
| (99942) Apophis | ~2,7×1010[6] |
| 1994 WR12 | ~2 × 109[4] |
- Warto zanotować, że 1994 WR12 jest lżejszy od Wielkiej Piramidy w Gizie, której masa szacowana jest na 5,9 × 109
Zakres gigagrama[edytuj | edytuj kod]
Obiekty o masie od 106 do 109 kg (od 1 do 1000 gigagramów [Gg]). Obecnie wszystkie te obiekty są planetoidami bliskimi Ziemi.
| Nazwa | Masa w kg |
|---|---|
| 2000 SG344 | ~7×107[4] |
| 2006 QV89 | ~4×107[4] |
| 2004 FH | ~2,8×107[4] |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Lista ciał planetarnych w Układzie Słonecznym
- Lista ponumerowanych planetoid
- Definicja planety
- Mezoplaneta
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Wiele z podanych wartości zostało wziętych wprost z właściwych artykułów na Wikipedii. Niektóre zostały podane na podstawie Planetary Fact Sheets (ang.). Masa (20000) Waruna została oszacowana bazując na danych z [1] dotyczących jej gęstości i średnicy. Masa kilku większych obiektów nie jest jeszcze dokładnie znana. (24) Themis nie jest wymieniona z powodu kontrowersji na temat jego gęstości. (136199) Eris została dodana po odkryciu i wyznaczeniu orbity jej księżyca, Dysnomii.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ciała astronomiczne formują kuliste kształty (spłaszczona elipsoida obrotowa), gdy grawitacja jego własnej masy jest wystarczająca do przezwyciężenie sił spójności warunkujących sztywność jego wewnętrznej materii. Nazywane jest to zapadaniem grawitacyjnym.
- ↑ Sun Fact Sheet (ang.)
- ↑ Asteroid Fact Sheet (ang.)
- ↑ a b c d e Bazując na przeciętnej gęstości 2,6 g/cm³ danej przez the NASA NEO impact risk page https://www.webcitation.org/5wRY4rqQf?url=http://neo.jpl.nasa.gov/risk/index.html
- ↑ 2009 WM1 Earth Impact Risk. NASA/JPL. [dostęp 2009-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-27)]. (ang.).
- ↑ (99942) Apophis (2004 MN4) Earth Impact Risk. NASA/JPL. [dostęp 2009-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-12)]. (ang.).
| Planety (☾ ∅) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Planety karłowate | |||||||||||||||||
| Małe ciała Układu Słonecznego |
| ||||||||||||||||
- Zobacz też
- powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- ciała niebieskie
- lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na
- Portal: Astronomia