Powiat białobrzeski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Patrol110 (dyskusja | edycje) o 15:21, 6 lis 2010. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Szablon:Powiat infobox Powiat białobrzeski - powiat w Polsce (południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Białobrzegi.

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

Gmina Typ gminy Powierzchnia Populacja Gęstość zaludnienia
Białobrzegi miejsko-wiejska 78,93km² 10 412 129,6 osób/km²
Promna wiejska 120,74 km² 5625 48,4 osób/km²
Radzanów wiejska 82,59 km² 3872 46,8 osób/km²
Stara Błotnica wiejska 96,24 km² 5256 54,3 osób/km²
Stromiec wiejska 156,47 km² 5651 36,4 osób/km²
Wyśmierzyce miejsko-wiejska 104,31 km² 2854 27,9 osób/km²

Powiat białobrzeski graniczy z 4 powiatami województwa mazowieckiego: przysuskim, grójeckim, kozienickim, radomskim.


Historia

Powiat białobrzeski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie kieleckim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat białobrzeski złożyło się 1 miasto i 21 gromad, które wyłączono z dwóch ościennych powiatów [1]:

Utworznie powiatu białobrzeskiego spowodowało znaczną zmianę granicy województw kieleckiego i warszawskiego, ponieważ aż 5 gromad zmieniło przynależność wojewódzką. Na uwagę zasługuje też fakt, iż w momencie utworzenia powiatu białobrzeskiego jego stolica była wsią; prawa miejskie, które Białobrzegi utraciły w 1870 roku, zostały im ponownie przyznane dopiero 1 stycznia 1958 roku [3]; tego dnia do powiatu białobrzeskiego przyłączono również gromadę Dobieszyn z powiatu kozienickiego [4].

1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla a w ich miejsce reaktywowano gminy [5]. Powiat białobrzeski podzielono na 2 miasta i 6 gmin [6]:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu białobrzeskiego weszło w skład nowo utworzonego województwa radomskiego [7].

1 kwietnia 1983 roku z gminy Promna wyłączono sołectwo Jastrzębia i włączono je do gminy Mogielnica [8]. 1 lipca 1986 roku z gminy Radzanów wyłączono wieś Maksymilianów i włączono ją do gminy Przytyk [9]. 1 lutego 1991 roku miasto Wyśmierzyce (najmniejsze w Polsce) i gminę wiejską Wyśmierzyce połączono we wspólną gminę miejsko-wiejską [10], natomiast podobnej fuzji uległy 1 stycznia 1992 roku miasto i gmina Białobrzegi [11].

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w nowym województwie mazowieckim przywrócono powiat białobrzeski [12] o identycznych granicach co w 1975 roku.

W porównaniu z obszarem z 1956 roku jedynie obszar dawnej gromady Długie leży obecnie na terenie powiatu przysuskiego - pozostałe są ponownie w powiecie białobrzeskim.

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 8131 100 4101 50,44 4030 49,56
Miasto 8131 100 4101 50,44 4030 49,56
Wieś 0 0 12 587 12 827

Starostowie