Powiat garwoliński
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Państwo |  Polska
| ||||||||
| Województwo |  mazowieckie
| ||||||||
| TERYT | 1.14.21.03.00.0 | ||||||||
| Siedziba | Garwolin | ||||||||
| Starosta | Mirosław Walicki | ||||||||
| Powierzchnia | 1284,29 km² | ||||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
108 981[1] | ||||||||
| • gęstość | 84,9 os./km² | ||||||||
| Urbanizacja | 27,31% | ||||||||
| Tablice rejestracyjne | WG | ||||||||
Adres urzędu: ul. Mazowiecka 2608-400 Garwolin | |||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
| 51°54′N 21°38′E/51,900000 21,633333 | |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Portal  Polska
| |||||||||
Powiat garwoliński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Garwolin.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 108 981 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 108 940 osób[3].
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W skład powiatu wchodzą:
Gminy miejskie: Garwolin, Łaskarzew
Gminy miejsko-wiejskie: Pilawa, Żelechów
Gminy wiejskie: Borowie, Garwolin, Górzno, Łaskarzew, Maciejowice, Miastków Kościelny, Parysów, Sobolew, Trojanów, Wilga
Miasta: Garwolin, Łaskarzew, Pilawa, Żelechów
Gminy powiatu według liczby mieszkańców
|
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Powiat położony jest na pograniczu historycznego Mazowsza (ziemia czerska) obejmującego północą część regionu wraz z miastami Garwolin i Pilawa. Południowa część należy natomiast do ziemi stężyckiej w Małopolsce, położone są tam miasta Łaskarzew i Żelechów.
Zachodnią granicę powiatu stanowi Wisła. Północna część regionu wchodzi w skład Równiny Garwolińskiej, wschodnia należy do Wysoczyzny Żelechowskiej, zachodnia do Dolin Środkowej Wisły.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historię regionu ze stolicą w Garwolinie wywodzi się do 25 lutego 1539 r., kiedy to król Zygmunt I Stary nakazał przeniesienie roków ziemskich dla prawobrzeżnej części powiatu czerskiego (z wyłączeniem Karczewa i Radwankowa) do Garwolina. Do okresu zaborów region obejmował jednak tylko obszar na Mazowszu. Dopiero w XIX w. włączono weń większą część ziemi stężyckiej. W latach 1918-1938 należał do województwa lubelskiego, następnie został włączony do województwa warszawskiego. W podobnej postaci powiat przetrwał do 1975 r., kiedy to zlikwidowano powiaty. Po przywróceniu tych jednostek podziału administracyjnego w 1999 r. południowa część dawnego powiatu znalazła się w powiecie ryckim w woj. lubelskim.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2009):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 106 927 | 100 | 53 908 | 50,42 | 53 019 | 49,58 |
| Miasto | 29 993 | 28,05 | 15 459 | 14,46 | 14 534 | 13,59 |
| Wieś | 76 934 | 71,95 | 38 449 | 35,96 | 38 485 | 35,99 |
Gęstość zaludnienia wynosi 88,82 osób na 1 km². Stopień urbanizacji wynosi 27,3%, co oznacza, że zdecydowana większość ludzi zamieszkuje wsie – 72,7% (powiat jest klasyfikowany jako słabo zurbanizowany).
- Piramida wieku mieszkańców powiatu garwolińskiego w 2014 roku[4].
Religia[edytuj | edytuj kod]
Większość mieszkańców jest katolikami. Istnieje zbór Garwolin oraz diaspora Kościoła Katolickiego Mariawitów. Wyznaje się również prawosławie. Świadkowie Jehowy posiadają dwa zbory w Garwolinie i Pilawie[5]. Działalność religijną prowadzi też kilka innych wyznań.
Jeszcze kilka lat temu w Gocławiu (gm. Pilawa) istniał Kościół Starokatolickich Mariawitów. Budynek popadał w ruinę i został rozebrany.
Władze powiatu[edytuj | edytuj kod]
|
Przewodniczący Rady Powiatu:
|
Starostowie:
|
Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]
Z powiatem garwolińskim sąsiadują: Powiat grójecki, Powiat kozienicki, Powiat łukowski, Powiat miński, Powiat otwocki, Powiat rycki
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ Powiat garwoliński w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2021-04-30].
