Problem zła

Problem zła w teologii – problem pogodzenia obecności zła i cierpienia z istnieniem wszechwiedzącego, wszechpotężnego, wszechmiłosiernego i nieskończenie dobrego Boga. Problem zła często zajmował wielkich filozofów. Istniały dwie szkoły: jedna – hinduska – zło i dobro są równie potrzebne i niezbędne do harmonii i akwinacka – zło jest tylko konsekwencją błędów i karą za grzechy.

Niemal wszystkie religie w jakiś sposób starają się wyjaśnić istnienie zła.

Judeochrześcijaństwo

Chrześcijanie i Żydzi jako źródło zła wskazują Szatana, który jako wolny anioł zbuntował się przeciw wszechdobremu Bogu, oraz grzech pierwszych ludzi (patrz grzech pierworodny).

Bóg w żaden sposób, ani bezpośrednio, ani pośrednio, nie jest przyczyną zła moralnego.

Katechizm Kościoła Katolickiego, 311

Chrześcijanie wierzą, że Bóg dopuszcza zło, ponieważ może wyprowadzić z niego jeszcze większe dobro:

Dopuszczenie przez Boga zła fizycznego i zła moralnego jest tajemnicą. Bóg ją wyjaśnia przez swojego Syna, Jezusa Chrystusa, który umarł i zmartwychwstał, by zwyciężyć zło. Wiara daje nam pewność, że Bóg nie dopuściłby zła, gdyby nie wyprowadzał z niego dobra drogami, które poznamy w pełni dopiero w życiu wiecznym.

Katechizm Kościoła Katolickiego, 324

W judeochrześcijańskim kręgu wierzeń karą za złe życie jest odrzucenie od Boga (zob. Piekło).

Religie wschodu

• Hindusi uważają zło za niezbędny element świata.
• Buddyści twierdzą, że zło to wynik niedoskonałości człowieka, który nie chce się dalej doskonalić.

U hinduistów i buddystów kara przychodzi z kolejną inkarnacją – karma za złe uczynki skutkuje np. urodzeniem w złej kaście, z ułomnością bądź w ogóle zdegradowaniem do poziomu zwierzęcia.

Gnostycyzm

Gnostycy wierzą, że wszelkie zło pochodzi od niedoskonałości Demiurga, który nie będąc doskonałym Bogiem wykreował ułomny świat materialny.

Islam

Muzułmanie, podobnie jak judeochrześcijanie, jako źródło zła wskazują Szatana.

Agnostycyzm

Znany biblista Bart D. Ehrman uważa, że Biblia nie odpowiada na problem zła. Zmagając się z nim został agnostykiem, co opisał w swojej książce God's Problem.

Zobacz też

• wolna wola
• Lucilio Vanini

Linki zewnętrzne

• Wykład na YouTube: „Dlaczego Bóg czyni zło? – filozoficzne problemy religii” — prof. Ireneusz Ziemiński
• Problem zła z punktu widzenia ateizmu Racjonalista.pl
• Problem zła z punktu widzenia katolicyzmu apologetyka.katolik.pl
• Problem zła z punktu widzenia Świadków Jehowy jw.org

• MichaelM. Tooley MichaelM., The Problem of Evil, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 3 marca 2015, ISSN 1095-5054 [dostęp 2017-12-31]  (ang.). (Problem zła)
• Evil, problem of (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].