Puławianie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
nazwiska |
m lit. |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Puławianie''' – potoczna nazwa [[koteria|koterii]] (działalność frakcyjna była wówczas w partii zakazana) powstałej w kierownictwie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] w [[1956]]. Nazwa pochodzi od luksusowych, nowoczesnych przedwojennych budynków mieszkalnych utrzymanych w stylu funkcjonalizmu przy ul. Puławskiej 24 i 26 w [[Warszawa|Warszawie]], zasiedlonych po wojnie głównie przez wysokich funkcjonariuszy partyjnych, w których mieszkali niektórzy ze zwolenników tej frakcji. |
'''Puławianie''' – potoczna nazwa [[koteria|koterii]] (działalność frakcyjna była wówczas w partii zakazana) powstałej w kierownictwie [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]] w [[1956]]. Nazwa pochodzi od luksusowych, nowoczesnych przedwojennych budynków mieszkalnych utrzymanych w stylu funkcjonalizmu przy ul. Puławskiej 24 i 26 w [[Warszawa|Warszawie]], zasiedlonych po wojnie głównie przez wysokich funkcjonariuszy partyjnych, w których mieszkali niektórzy ze zwolenników tej frakcji. |
||
Do najbardziej prominentnych przedstawicieli puławian należeli [[Roman Zambrowski]] i [[Leon Kasman]]. Orientacja „puławska” skupiała głównie inteligentów, działaczy czynnych w pierwszym dziesięcioleciu Polski Ludowej. Do związanych z „puławianami” zaliczano również działaczy takich jak [[Jerzy Albrecht]], [[Antoni Alster]], [[Celina Budzyńska]], [[Tadeusz Daniszewski]], [[Ostap Dłuski]], [[Edward Gierek]], [[Romana Granas]], [[Piotr Jaroszewicz]], Helena Jaworska, Julian Kole, [[Wincenty Kraśko]], [[Stanisław Kuziński]], [[Władysław Matwin]], [[Jerzy Morawski]], [[Marian Naszkowski]], [[Roman Nowak]], Mateusz Oks, Józef Olszewski, [[Mieczysław Popiel]], [[Jerzy Putrament]], [[Mieczysław Rakowski]], [[Adam Schaff]], [[Artur Starewicz]], [[Stefan Staszewski]], [[Jerzy Sztachelski]], [[Michalina Tatarkówna-Majkowska]], [[Roman Werfel]], [[Janusz Zarzycki]]<ref name="eisler">[[Jerzy Eisler]], ''Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989'', BGW, Warszawa 1992, s. 61-63. ISBN 83-7066-208-0.</ref>, a także byli [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS- |
Do najbardziej prominentnych przedstawicieli puławian należeli [[Roman Zambrowski]] i [[Leon Kasman]]. Orientacja „puławska” skupiała głównie inteligentów, działaczy czynnych w pierwszym dziesięcioleciu Polski Ludowej. Do związanych z „puławianami” zaliczano również działaczy takich jak [[Jerzy Albrecht]], [[Antoni Alster]], [[Celina Budzyńska]], [[Tadeusz Daniszewski]], [[Ostap Dłuski]], [[Edward Gierek]], [[Romana Granas]], [[Piotr Jaroszewicz]], Helena Jaworska, Julian Kole, [[Wincenty Kraśko]], [[Stanisław Kuziński]], [[Władysław Matwin]], [[Jerzy Morawski]], [[Marian Naszkowski]], [[Roman Nowak]], Mateusz Oks, Józef Olszewski, [[Mieczysław Popiel]], [[Jerzy Putrament]], [[Mieczysław Rakowski]], [[Adam Schaff]], [[Artur Starewicz]], [[Stefan Staszewski]], [[Jerzy Sztachelski]], [[Michalina Tatarkówna-Majkowska]], [[Roman Werfel]], [[Janusz Zarzycki]]<ref name="eisler">[[Jerzy Eisler]], ''Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989'', BGW, Warszawa 1992, s. 61-63. ISBN 83-7066-208-0.</ref>, a także byli [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS-owcy]], jak [[Tadeusz Dietrich]], [[Henryk Jabłoński (polityk)|Henryk Jabłoński]], [[Oskar Lange]], [[Lucjan Motyka]], [[Adam Rapacki]]<ref>Wojciech Roszkowski, ''Najnowsza historia Polski 1914-1993'', Warszawa 1995.</ref>. Wielu z nich było pochodzenia żydowskiego, co Natolińczycy wykorzystywali w propagandzie, nazywając Puławian "Żydami". W czasach stalinowskich oprócz stanowisk w partii zajmowali wysokie stanowiska głównie w prasie partyjnej i w instytutach związanych z kierownictwem PZPR. |
||
Koteria puławian była opozycyjna wobec [[natolińczycy|natolińczyków]], którzy mieli poparcie ze strony [[Nikita Chruszczow|Nikity Chruszczowa]]<ref>Witold Jedlicki, ''Chamy i Żydy'', Paryż 1962, s. 3-41, „[[Kultura (miesięcznik)|Kultura]]” nr 12/1962.</ref>, I sekretarza KC [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. „Puławianie” wyrobili sobie wcześniej opinię „[[Dogmatyzm|dogmatyków]] i [[Stalinizm|stalinowców]]”<ref name="eisler" />. Jednak po śmierci [[Józef Stalin|Stalina]] zaczęli dążyć do [[Liberalizacja|liberalizacji]] systemu [[realny socjalizm|realnego socjalizmu]]. Zmiana ich orientacji była oceniana jako nieszczera i nieprawdziwa, służąca zachowaniu stanowisk i pozycji w państwie<ref name="eisler" />. Z czasem za „puławianami” opowiedział się ówczesny I sekretarz PZPR [[Edward Ochab]]<ref name="eisler" />. |
Koteria puławian była opozycyjna wobec [[natolińczycy|natolińczyków]], którzy mieli poparcie ze strony [[Nikita Chruszczow|Nikity Chruszczowa]]<ref>Witold Jedlicki, ''Chamy i Żydy'', Paryż 1962, s. 3-41, „[[Kultura (miesięcznik)|Kultura]]” nr 12/1962.</ref>, I sekretarza KC [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]. „Puławianie” wyrobili sobie wcześniej opinię „[[Dogmatyzm|dogmatyków]] i [[Stalinizm|stalinowców]]”<ref name="eisler" />. Jednak po śmierci [[Józef Stalin|Stalina]] zaczęli dążyć do [[Liberalizacja|liberalizacji]] systemu [[realny socjalizm|realnego socjalizmu]]. Zmiana ich orientacji była oceniana jako nieszczera i nieprawdziwa, służąca zachowaniu stanowisk i pozycji w państwie<ref name="eisler" />. Z czasem za „puławianami” opowiedział się ówczesny I sekretarz PZPR [[Edward Ochab]]<ref name="eisler" />. |
||
Wersja z 14:37, 29 mar 2013
Puławianie – potoczna nazwa koterii (działalność frakcyjna była wówczas w partii zakazana) powstałej w kierownictwie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w 1956. Nazwa pochodzi od luksusowych, nowoczesnych przedwojennych budynków mieszkalnych utrzymanych w stylu funkcjonalizmu przy ul. Puławskiej 24 i 26 w Warszawie, zasiedlonych po wojnie głównie przez wysokich funkcjonariuszy partyjnych, w których mieszkali niektórzy ze zwolenników tej frakcji.
Do najbardziej prominentnych przedstawicieli puławian należeli Roman Zambrowski i Leon Kasman. Orientacja „puławska” skupiała głównie inteligentów, działaczy czynnych w pierwszym dziesięcioleciu Polski Ludowej. Do związanych z „puławianami” zaliczano również działaczy takich jak Jerzy Albrecht, Antoni Alster, Celina Budzyńska, Tadeusz Daniszewski, Ostap Dłuski, Edward Gierek, Romana Granas, Piotr Jaroszewicz, Helena Jaworska, Julian Kole, Wincenty Kraśko, Stanisław Kuziński, Władysław Matwin, Jerzy Morawski, Marian Naszkowski, Roman Nowak, Mateusz Oks, Józef Olszewski, Mieczysław Popiel, Jerzy Putrament, Mieczysław Rakowski, Adam Schaff, Artur Starewicz, Stefan Staszewski, Jerzy Sztachelski, Michalina Tatarkówna-Majkowska, Roman Werfel, Janusz Zarzycki[1], a także byli PPS-owcy, jak Tadeusz Dietrich, Henryk Jabłoński, Oskar Lange, Lucjan Motyka, Adam Rapacki[2]. Wielu z nich było pochodzenia żydowskiego, co Natolińczycy wykorzystywali w propagandzie, nazywając Puławian "Żydami". W czasach stalinowskich oprócz stanowisk w partii zajmowali wysokie stanowiska głównie w prasie partyjnej i w instytutach związanych z kierownictwem PZPR.
Koteria puławian była opozycyjna wobec natolińczyków, którzy mieli poparcie ze strony Nikity Chruszczowa[3], I sekretarza KC KPZR. „Puławianie” wyrobili sobie wcześniej opinię „dogmatyków i stalinowców”[1]. Jednak po śmierci Stalina zaczęli dążyć do liberalizacji systemu realnego socjalizmu. Zmiana ich orientacji była oceniana jako nieszczera i nieprawdziwa, służąca zachowaniu stanowisk i pozycji w państwie[1]. Z czasem za „puławianami” opowiedział się ówczesny I sekretarz PZPR Edward Ochab[1].
Po wydarzeniach Poznańskiego Czerwca poparli kandydaturę Władysława Gomułki na pierwszego sekretarza PZPR.
Walkę między natolińczykami a puławianami opisał Witold Jedlicki w broszurze Chamy i Żydy[4].
- ↑ a b c d Jerzy Eisler, Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989, BGW, Warszawa 1992, s. 61-63. ISBN 83-7066-208-0.
- ↑ Wojciech Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1914-1993, Warszawa 1995.
- ↑ Witold Jedlicki, Chamy i Żydy, Paryż 1962, s. 3-41, „Kultura” nr 12/1962.
- ↑ [http://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/Bibl.htm Witold Jedlicki, Chamy i Żydy, Paryż 1962, s. 3-41, „Kultura” nr 12/1962.