Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Linki zewnętrzne: linkfix |
m →Historia inicjatywy: linkfix |
||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
[[Inicjatywa ustawodawcza|Inicjatywę ustawodawczą]] w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent [[Lech Kaczyński]]<ref name="gpr">{{cytuj stronę| url = http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/484187,bedziemy_mieli_nowe_swieto_narodowy_dzien_pamieci_zolnierzy_wykletych.html| tytuł = Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”| data dostępu = 2011-02-18| autor = PAP| opublikowany = gazetaprawna.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta {{cytat|jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (...). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata<ref name="druk nr 2854" />.}} |
[[Inicjatywa ustawodawcza|Inicjatywę ustawodawczą]] w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent [[Lech Kaczyński]]<ref name="gpr">{{cytuj stronę| url = http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/484187,bedziemy_mieli_nowe_swieto_narodowy_dzien_pamieci_zolnierzy_wykletych.html| tytuł = Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”| data dostępu = 2011-02-18| autor = PAP| opublikowany = gazetaprawna.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta {{cytat|jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (...). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata<ref name="druk nr 2854" />.}} |
||
Po [[Katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku|śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego]] prezydent [[Bronisław Komorowski]] podtrzymał projekt<ref name="prezydent">{{cytuj stronę| url = http://www. |
Po [[Katastrofa polskiego Tu-154 w Smoleńsku|śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego]] prezydent [[Bronisław Komorowski]] podtrzymał projekt<ref name="prezydent">{{cytuj stronę| url = http://www.prezydent2.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,1644,prezydencki-projekt-narodowego-dnia-pamieci-zolnierzy-wykletych.html | tytuł = Prezydencki projekt Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” | data dostępu = 2011-02-18| autor = PAP | opublikowany = prezydent.pl | praca = | data = | język =}}</ref>, ale uchwalenie nowego święta przeciągało się. O uchwalenie ustawy apelowała w grudniu 2010 roku Fundacja „Polska się Upomni”<ref name="apel">{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/apel-w-spr-zolnier-wyklet.pdf| tytuł = Apel w sprawie upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych”| data dostępu = 2011-02-18| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. Na początku 2011 roku Fundacja ta, organizacje kombatanckie i [[Jan Żaryn]] sygnowały ''Porozumienie na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych'', stanowiące sobie za główny cel wspieranie ustanowienia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych świętem państwowym<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.honor.pl/download/porozumienie-zolnierze-wykleci.pdf| tytuł = Porozumienia na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych| data dostępu = 2011-02-18| autor = Fundacja „Polska się Upomni”| opublikowany = honor.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. Działania porozumienia zostały przedstawione na konferencji prasowej w lutym 2011 roku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.ksd.media.pl/aktualnosci/292-porozumienia-na-rzecz-obchodow-dnia-i-roku-onierzy-wykltych| tytuł = Porozumienia na Rzecz Obchodów Dnia i Roku Żołnierzy Wyklętych| data dostępu = 2011-02-19| autor = Tadeusz Filipkowski, ZG ŚZŻAK| opublikowany = ksd.media.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. |
||
{{Cytat box |cytat = {{Cytat|<small>'''''W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu...'''''</small><br />|}} |źródło = <small>Początek preambuły ''Ustawy o ustanowieniu<br />Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”''</small> |width= 32% |align= left}} |
{{Cytat box |cytat = {{Cytat|<small>'''''W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu...'''''</small><br />|}} |źródło = <small>Początek preambuły ''Ustawy o ustanowieniu<br />Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”''</small> |width= 32% |align= left}} |
||
Wersja z 09:41, 1 mar 2015
 Obchody święta w 2011 roku | |
| Dzień | |
|---|---|
| Państwa | |
| Typ święta | |
| Upamiętnia |
żołnierzy antykomunistycznego podziemia w Polsce |
| Podobne święta |
Święto Wojska Polskiego, Narodowe Święto Niepodległości, Dzień Weterana |
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – polskie święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone pamięci Żołnierzy Wyklętych – żołnierzom antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, ustanowione na mocy ustawy z dnia 3 lutego 2011 roku[1]. Święto nie jest dniem wolnym od pracy[2].
Historia inicjatywy
W 2001 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, w której uznał zasługi organizacji i grup niepodległościowych, które po zakończeniu II wojny światowej zdecydowały się na podjęcie nierównej walki o suwerenność i niepodległość Polski, oddając w ten sposób hołd poległym i pomordowanym oraz wszystkim więzionym i prześladowanym członkom organizacji Wolność i Niezawisłość[3]. Było to pierwsze tej rangi uhonorowanie żołnierzy zbrojnego podziemia antykomunistycznego.
W 2009 roku organizacje kombatanckie, skupione wokół Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych, reprezentującego takie organizacje jak: Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, wsparte przez opolskie władze samorządowe, zwróciły się o ustalenie dnia 1 marca Dniem Żołnierzy Antykomunistycznego Podziemia[4][5]. Od początku poparcia dla inicjatywy zadeklarowały kluby parlamentarne Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości[5].
Inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 roku prezydent Lech Kaczyński[2]. Uzasadnienie dołączone do projektu ustawy głosiło, że ustanowienie święta
jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (...). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata[6].
Po śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt[7], ale uchwalenie nowego święta przeciągało się. O uchwalenie ustawy apelowała w grudniu 2010 roku Fundacja „Polska się Upomni”[8]. Na początku 2011 roku Fundacja ta, organizacje kombatanckie i Jan Żaryn sygnowały Porozumienie na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych, stanowiące sobie za główny cel wspieranie ustanowienia Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych świętem państwowym[9]. Działania porozumienia zostały przedstawione na konferencji prasowej w lutym 2011 roku[10].
Legislacja
Prezydencki projekt ustawy z dnia 26 lutego 2010 roku[6] wpłynął do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 1 marca 2010 roku[11]. W dniu 5 marca 2010 roku projekt skierowano do Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu[11]. Do reprezentowania stanowiska wnioskodawcy upoważnieni byli: zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Jacek Sasin i podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Andrzej Duda[6], lecz obaj zostali zdymisjonowani w kwietniu 2010 roku. 31 stycznia 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski upoważnił do reprezentowania swojego stanowiska sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Krzysztofa Łaszkiewicza[12].
Pismem z dnia 8 czerwca 2010 roku Rada Ministrów pozytywnie zaopiniowała przedstawiony jej projekt, wskazując, że uzupełnia on katalog świąt i dni pamięci, upowszechniających tradycje walk o Wolną Polskę. W opinii zauważono także, że
żołnierze tzw. drugiej konspiracji, którzy jako pierwsi walczyli o Wolną Polskę z okupantem sowieckim i zainstalowanym przez niego reżimem komunistycznym, zapłacili za wierność swoim ideałom niejednokrotnie cenę najwyższą – cenę swego życia. Nawet jeśli udało Im się przeżyć, przez kolejne 45 lat żyli z piętnem – jak to określała komunistyczna propaganda – „bandytów” i „faszystów”[13].
Tym samym pismem do reprezentowania stanowiska Rady Ministrów wyznaczona została Minister Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Fedak[13].
Pierwsze czytanie projektu ustawy oraz rozpatrzenie projektu odbyło się posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 2 lutego 2011 roku[14]. W trakcie prac komisja na wnioski posłanki Elżbiety Kruk[11] wprowadziła poprawki do preambuły oraz zmodyfikowała art. 3, regulujący termin wejścia ustawy w życie, dzięki czemu zaczęła ona obowiązywać z chwilą jej ogłoszenia (prezydencki projekt zakładał 14-dniowy termin wejścia w życie ustawy)[15]. Na posła sprawozdawcę członkowie komisji wybrali Piotra Babinetza[15]. Przyjęta w komisji wersja trafiła pod głosowanie do sejmu w tym samym dniu. Po wysłuchaniu sprawozdania niezwłocznie przystąpiono do III czytania. Ustawę w głosowaniu poparły niemal jednogłośnie wszystkie parlamentarne kluby poselskie. Za przyjęciem ustawy głosowało 406 spośród 417 obecnych posłów, 8 było przeciw, 3 się wstrzymało[11]. Przyjęta przez sejm ustawa trafiła pod obrady senatu 4 lutego 2011 roku. Sprawozdawcą komisji na posiedzeniu został senator Piotr Andrzejewski[16]. Senat przyjął ustawę bez poprawek[17]. Prezydent Bronisław Komorowski podpisał ustawę w dniu 9 lutego 2011 roku[18]. Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 32, poz. 160 z 15 lutego 2011 roku[1].
Termin
Uzasadnienie projektu ustawy nie wyjaśnia, dlaczego na celebrowanie Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wybrano dzień 1 marca. Pomysł ustanowienia święta w tym terminie wysunął ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka[4]. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce – będących ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”[19]. Jak wyjaśnił przedstawiciel wnioskodawcy na posiedzeniu Komisji, wybór daty był nieprzypadkowy także z tego powodu, że w ten sposób nawiązano do uchwały sejmowej z 2001 roku[15][3]. Inicjatorom powstania święta zależało szczególnie na ustanowieniu go przed 1 marca 2011 roku, aby pierwszymi obchodami uczcić 60. rocznicę zamordowania dowództwa WiN[8].
- ↑ a b Dz.U. z 2011 r. nr 32, poz. 160.
- ↑ a b PAP: Będziemy mieli nowe święto: Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. gazetaprawna.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ a b M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 157
- ↑ a b Jerzy Bukowski, POKiN: O uczczenie „żołnierzy wyklętych”. salon24.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ a b Anna Ambroziak: 1 marca dla żołnierzy niepodległości. naszdziennik.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ a b c Druk sejmowy nr 2854. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ PAP: Prezydencki projekt Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. prezydent.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ a b Fundacja „Polska się Upomni”: Apel w sprawie upamiętnienia „Żołnierzy Wyklętych”. honor.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Fundacja „Polska się Upomni”: Porozumienia na rzecz obchodów dnia i roku Żołnierzy Wyklętych. honor.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Tadeusz Filipkowski, ZG ŚZŻAK: Porozumienia na Rzecz Obchodów Dnia i Roku Żołnierzy Wyklętych. ksd.media.pl. [dostęp 2011-02-19].
- ↑ a b c d Sejm RP: Opis przebiegu procesu legislacyjnego dla projektu ustawy. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Pismo Prezydenta RP do Marszałka Sejmu RP z dnia 31 stycznia 2011 r. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
- ↑ a b Pismo Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 czerwca 2010 r. do Marszałka Sejmu RP. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
- ↑ Rozpatrywanie na posiedzeniach komisji i podkomisji. orka.sejm.gov.pl. [dostęp 2011-02-20].
- ↑ a b c Biuletyn z posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 147). orka.sejm.gov.pl, 2011-02-02. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Senat RP: Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci “Żołnierzy Wyklętych”. senat.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Senat RP: Uchwała Senatu RzP dnia 4 lutego 2011 roku w sprawie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ PAP: Prezydent podpisał ustawę o Dniu Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. prezydent.pl. [dostęp 2011-02-18].
- ↑ Janusz Kurtyka: „Niezłomni do końca” – prezes IPN Janusz Kurtyka o żołnierzach wiernych Rzeczypospolitej, wyklętych w PRL. ipn.gov.pl. [dostęp 2011-02-18].
Linki zewnętrzne
- Sprawozdanie stenograficzne z 84 posiedzenia Sejmu RP w dniu 3 lutego 2011 roku (Projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”: strony 218-222)
- Sprawozdanie stenograficzne z 70 posiedzenia Senatu RP w dniu 4 lutego 2011 roku (Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”: strony 18-26)
