SM U-73: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne
Linia 45: Linia 45:


== Budowa ==
== Budowa ==
Okręt SM U-72 był trzecim z dziesięciu okrętów typu ''UE I'', który był następcą [[Okręty podwodne typu U-66|typu ''U-66'']]. Był jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań oceanicznych, o długości 56,8 metra, [[Wyporność|wyporności]] w zanurzeniu 755 ton, zasięgu 5480&nbsp;[[mila morska|Mm]]{{r|Fontenoy}} przy prędkości 7 węzłów na powierzchni oraz 83&nbsp;Mm przy prędkości 4 węzły w zanurzeniu{{r|TypeU71}}. Załoga składała się z 32 osób: 28 marynarzy i 4 oficerów{{r|Greenhill}}. Typ ''UE I'' był wyposażony w działo pokładowe o kalibrze 88 mm, które we wszystkich oprócz U-72 zostało w 1917 roku wymienione na działo o kalibrze 105 mm{{r|Conway}}. Wewnątrz kadłuba sztywnego okręt przewoził 34 kotwiczne miny morskie{{r|Fontenoy}}, stawiane z dwóch rufowych aparatów minowych o średnicy 100 cm. Każdy z nich mieścił po 3 miny. Po ich otwarciu, ciężar wody (w sumie 6 ton) musiał być kompensowany zalewaniem dziobowych zbiorników balastowych. Wygospodarowanie miejsca dla min oznaczało również przesunięcie przedziału silnikowego w kierunku dziobu<ref>{{Cytuj książkę |autor = Showell Jak Mallmann|tytuł = The U-boat century|data = |strony = 58}}</ref>. Uzbrojenie torpedowe to dwie wyrzutnie (dziobowa i rufowa) kalibru 500 mm, typu zewnętrznego, z zapasem 4 torped.
Okręt SM U-73 był trzecim z dziesięciu okrętów typu ''UE I'', który był następcą [[Okręty podwodne typu U-66|typu ''U-66'']]. Był jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań oceanicznych, o długości 56,8 metra, [[Wyporność|wyporności]] w zanurzeniu 755 ton, zasięgu 5480&nbsp;[[mila morska|Mm]]{{r|Fontenoy}} przy prędkości 7 węzłów na powierzchni oraz 83&nbsp;Mm przy prędkości 4 węzły w zanurzeniu{{r|TypeU71}}. Załoga składała się z 32 osób: 28 marynarzy i 4 oficerów{{r|Greenhill}}. Typ ''UE I'' był wyposażony w działo pokładowe o kalibrze 88 mm, które we wszystkich oprócz U-72 zostało w 1917 roku wymienione na działo o kalibrze 105 mm{{r|Conway}}. Wewnątrz kadłuba sztywnego okręt przewoził 34 kotwiczne miny morskie{{r|Fontenoy}}, stawiane z dwóch rufowych aparatów minowych o średnicy 100 cm. Każdy z nich mieścił po 3 miny. Po ich otwarciu, ciężar wody (w sumie 6 ton) musiał być kompensowany zalewaniem dziobowych zbiorników balastowych. Wygospodarowanie miejsca dla min oznaczało również przesunięcie przedziału silnikowego w kierunku dziobu<ref>{{Cytuj książkę |autor = Showell Jak Mallmann|tytuł = The U-boat century|data = |strony = 58}}</ref>. Uzbrojenie torpedowe to dwie wyrzutnie (dziobowa i rufowa) kalibru 500 mm, typu zewnętrznego, z zapasem 4 torped.


== Służba ==
== Służba ==

Wersja z 08:02, 19 sty 2016

Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
SM U-73
Klasa

okręt podwodny

Typ

UE I

Projekt

Werk 29

Oznaczenie NATO

{{{oznaczenie NATO}}}

Historia
Stocznia

Kaiserliche Werft Danzig, Gdańsk

Początek budowy

{{{początek budowy}}}

Wodowanie

16 czerwca 1915

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

9 października 1915

Los okrętu

samozatopiony w Kotorze w dniu 30 października 1918

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


755 ton
832 ton

Długość

56,8 metry

Szerokość

5,9 metra

Zanurzenie testowe

50 metrów

Napęd
2 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne Benz (2×450 KM), 2 silniki/generatory elektryczne SSW (2x330 KM), 2 wały
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


10,6 węzła
7,9 węzła

Zasięg

powierzchnia: 5480 Mm / 7 węzłów
zanurzenie: 83 Mm / 4 węzłów

Uzbrojenie
2 zewnętrzne wyrzutnie torpedowe 500 mm (rufowa i dziobowa, zapas 4 torpedy), działo pokładowe 88 mm w 1917 roku zamienione na działo 105 mm[1], 2 aparaty minowe (34 miny kotwiczne)
Załoga

32

SM U-73 – niemiecki jednokadłubowy podwodny stawiacz min, trzeci okręt typu UE I, zbudowany w stoczni Kaiserliche Werft Danzig, Gdańsk w roku 1915[2]. Zwodowany 16 czerwca 1915 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine 9 października 1915 roku. W czasie swojej służby, SM U-73[a] zatopił 18 statków o łącznej pojemności 86 649 BRT, uszkodził trzy statki o pojemności 8067 BRT oraz zatopił trzy okręty (28 750 BRT)[3]. SM U-73 ma na swoim koncie największy statek zatopiony w okresie I wojny światowej – HMHS "Britannic"[4][5], bliźniak słynnego RMS "Titanic".

Budowa

Okręt SM U-73 był trzecim z dziesięciu okrętów typu UE I, który był następcą typu U-66. Był jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań oceanicznych, o długości 56,8 metra, wyporności w zanurzeniu 755 ton, zasięgu 5480 Mm[6] przy prędkości 7 węzłów na powierzchni oraz 83 Mm przy prędkości 4 węzły w zanurzeniu[7]. Załoga składała się z 32 osób: 28 marynarzy i 4 oficerów[8]. Typ UE I był wyposażony w działo pokładowe o kalibrze 88 mm, które we wszystkich oprócz U-72 zostało w 1917 roku wymienione na działo o kalibrze 105 mm[1]. Wewnątrz kadłuba sztywnego okręt przewoził 34 kotwiczne miny morskie[6], stawiane z dwóch rufowych aparatów minowych o średnicy 100 cm. Każdy z nich mieścił po 3 miny. Po ich otwarciu, ciężar wody (w sumie 6 ton) musiał być kompensowany zalewaniem dziobowych zbiorników balastowych. Wygospodarowanie miejsca dla min oznaczało również przesunięcie przedziału silnikowego w kierunku dziobu[9]. Uzbrojenie torpedowe to dwie wyrzutnie (dziobowa i rufowa) kalibru 500 mm, typu zewnętrznego, z zapasem 4 torped.

Służba

Pierwszym dowódcą okrętu został 9 października 1915 roku mianowany Gustav Siess[b][10]. Pod dowództwem Gustava Siessa SM U-73 zatopił 16 statków oraz trzy uszkodził[3].

30 kwietnia 1916 roku jednostka została przydzielona do II Flotylli. Pierwszym zatopionym przez SM U-73 statkiem był brytyjski żaglowiec "Inverlyon" (1827 BRT). 11 kwietnia 1916 roku płynący z Portland do Limerick z ładunkiem zboża statek został zatrzymany 108 mil na północny zachód od Fastnet Rock i zatopiony[11]. 17 kwietnia, w kontynuując marsz na Morze Śródziemne, SM U-73 zatopił kolejny statek, norweski parowiec "Terje Viken" (3579 BRT)[12].

Na przełomie kwietnia i maja 1916 roku okręt prowadził działania u wybrzeży Malty. 27 kwietnia u wejścia do Wielkiego Portu na postawione przez SM U-73 miny wpłynęły dwa brytyjskie okręty. Pierwszym był zbudowany w 1915 roku dla Royal Navy slup HMS "Nasturtium" o wyporności 1250 ton[13]. Zginęło 8 członków załogi[14]. Drugim zatopionym tego dnia okrętem był HMS "Russell". Zbudowany w 1899 roku w Palmers Shipbuilding and Iron Company w Jarrow przeddrednot typu Duncan o wyporności 14 000 ton[15]. Manewrujący u wejścia do Wielkiego Portu pancernik wszedł na dwie miny i w ciągu 20 minut zatonął. Z 720 osobowej załogi śmierć poniosły 124 osoby[16][17]. Następnego dnia na to samo pole minowe wpadł uzbrojony jacht, HMY Aegusa (dawny "Erin" sir Thomasa Liptona), i zatonął ze stratą sześciu ludzi[18].

SS "Burdigala"

14 listopada 1916 roku 2 mile od wejścia do portu na greckiej wyspie Kiea, na minę postawioną przez SM U-73 wszedł francuski krążownik pomocniczy SS "Burdigala". Ten zbudowany w 1897 roku w Gdańsku w Ferdinand Schichau Werft transatlantyk do 1912 roku pływał pod niemiecką banderą jako SS "Kaiser Friedrich". W 1912 roku został sprzedany francuskiej firmie Compagnie de Navigation Sud Atlantique. W sierpniu 1914 roku statek został przejęty przez Marine nationale. Statek służył do przewozu wojska z Tulonu do Dardaneli oraz Salonik w czasie bitwy o Gallipoli, a także w kolejnym roku[19]. 20 listopada na miny postawione u wejścia do portu w Pireusie wpłynęły dwa greckie parowce. Oba zostały poważnie uszkodzone. "Spetzai" (788 BRT) zatonął, jednak w późniejszym okresie został wydobyty i powrócił do służby[20]. Dzień później, w czasie rejsu z Neapolu do Mudros, na minę postawioną w okolicy wyspy Kiea wpłynął HMHS "Britannic" (48 158 BRT). "Britannic" był zbudowanym w latach 1911-1915 transatlantykiem, jednym z trzech podobnych statków typu Olimpic (innym był RMS "Titanic"); w czasie I wojny światowej służył jako statek szpitalny. "Britannic" zatonął w ciągu 55 minut; mimo, że na pokładzie było ponad 1100 liczba ofiar była stosunkowo niewielka: zginęło 9 oficerów i 21 marynarzy[21], a 40 zostało rannych[5]. W grudniu 1916 roku SM U-73 zatopił dwa brytyjskie statki. 21 grudnia 94 mile na północny wschód od Port Said tankowiec "Murex" (3564 BRT), a 23 grudnia 5 mil od Aleksandrii parowiec "Thistleban" (4117 BRT)[3].

"Pierieswiet" w 1901 roku.

2 stycznia 1917 roku na miny postawione 10 mil od Port Said wszedł "Pierieswiet" (ros. Пересвет), należący do Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego pancernik typu Pierieswiet (wyporność 13 500 ton)[22]. Zginęło 91 członków z liczącej 828 marynarzy i oficerów załogi. Pozostali zostali uratowani przez alianckie jednostki z Port Saidu. Ostatnim zatopionym przez SM U-73 pod dowództwem Gustava Siessa statkiem był brytyjski parowiec "Bilswood" (3097 BRT)[23]. Statek wszedł na minę 8 mil od portu w Aleksandrii.

22 maja 1917 roku dowództwo nad okrętem objął kapitan Ernst von Voigt[c][24] i dowodził okrętem do 15 stycznia 1918 roku. W tym okresie SM U-73 zatopił cztery statki. Trzy niewielkie żaglowce oraz brytyjski parowiec "Midlothian" (1321 BRT)[3]. 16 stycznia 1918 roku kolejnym dowódcą okrętu został kapitan Karl Meusel, który poprzednio dowodził okrętem SM U-155. Pod jego dowództwem SM U-155 zatopił 19 statków o łącznej pojemności 52 387 BRT oraz jeden uszkodził[d][25]. 16 czerwca SM U-73 przejął kapitan Carl Bünte, dowodził okrętem do 15 września 1918 roku. W tym okresie SM U-73 zatopił jeden statek, brytyjski parowiec "Almerian" (3030 BRT). Zbudowany w 1897 roku w stoczni R. Thompson & Sons, w Sunderland, parowiec płynął z ładunkiem siarki i ładunkiem drobnicowym z Livorno do Liverpoolu. W dniu 19 października 13 mil na południowy zachód od Sycylii wszedł na minę i zatonął[26]. "Almerian" był ostatnim statkiem zatopionym przez SM U-73.

Ostatnim dowódcą jednostki został Fritz Saupe[27], mianowany na to stanowisko 16 września 1918 roku. Pod jego dowództwem okręt nie odniósł dalszych sukcesów. 30 października 1918 roku okręt został samozatopiony u wejścia do zatoki Kotor[1].

  1. ↑ SM – Seiner Majestät.
  2. ↑ a b Gustav Sieß (11 grudnia 1883 – 14 października 1970) w czasie I wojny światowej dowódca SM U-73, SM U-33 i SM U-65. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Żelaznym, orderem Hohenzollernów, Pour le Mérite i Krzyżem Hanzeatyckim.
  3. ↑ a b Ernst von Voigt (16 czerwca 1888 – ) w czasie I wojny światowej dowódca SM U-73, SM UB-8, SM U-35 i SM UC-35. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Żelaznym.
  4. ↑ a b Karl Meusel (4 sierpnia 1888 – 7 grudnia 1941) w czasie I wojny światowej dowódca SM U-73, SM UB-142 i SM U-155. Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Żelaznym.
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „uwagi”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. ↑ a b c Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921 .... s. 178.
  2. ↑ WWI U-boats U 73. [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Ships hit by U 73. [w:] WWI U-boat Successes [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  4. ↑ Largest Ships sunk or damaged. [w:] The U-boats of World War One 1914-1918 [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  5. ↑ a b Britannic. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  6. ↑ a b Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact... s. 102.
  7. ↑ Type UE 1 UE ocean minelayers class. u-boat.net. [dostęp 2015-12-20]. (ang.).
  8. ↑ Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. s. 32.
  9. ↑ Showell Jak Mallmann: The U-boat century. s. 58.
  10. ↑ Kapitänleutnant Gustav Sieß. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  11. ↑ Inverlyon. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  12. ↑ Terje Viken. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  13. ↑ HMS Nasturtium. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  14. ↑ HMS Nasturtium (+1916). [w:] Wreck Site [on-line]. www.wrecksite.eu. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  15. ↑ HMS Russell. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  16. ↑ HMS Russell (+1916). [w:] Wreck Site [on-line]. www.wrecksite.eu. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  17. ↑ HMS Russell 100 years ago and now. u-boat.com.mt. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  18. ↑ HMY Aegusa. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-19]. (ang.).
  19. ↑ Dimitri Galon: The sad story of S/S Burdigala, former S/S Kaiser Friedrich (1897-1916). [w:] S/S Burdigala Project [on-line]. keadive.gr. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  20. ↑ Spetzai. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  21. ↑ Timothy PD Turner: RMS BRITANNIC or HMHS BRITANNIC. 2014. [dostęp 2016-01-19]. (ang.).
  22. ↑ Peresvet (Пересвет) [+1917]. [w:] Wreck Site [on-line]. www.wrecksite.eu. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  23. ↑ Bilswood. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  24. ↑ Kapitänleutnant Ernst von Voigt. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  25. ↑ Kapitänleutnant Karl Meusel. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  26. ↑ Almerian. [w:] Ships hit during WWI [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  27. ↑ Kapitänleutnant Fritz Saupe. [w:] WWI U-boat commanders [on-line]. u-boat.net. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia

  • Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 178. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007. ISBN 1-85367-623-3.
  • Jak Mallmann Showell: The U-boat century. Londyn: Chatham Publishing, 2006, s. 57-59. ISBN 978-1-86176-241-2.

Szablon:Okręty podwodne typu U-71

Typy niemieckich okrętów z okresu I wojny światowej
Lotniskowce
Drednoty
Krążowniki liniowe
Okręty liniowe
Pancerniki obrony wybrzeża
Krążowniki pancerne
Krążowniki pancernopokładowe / Krążowniki lekkie
Niszczyciele
Torpedowce
Okręty podwodne
Kanonierki
Ścigacze/Kutry torpedowe
Stawiacze min
Trałowce
Transportowce wodnosamolotów

Kaiserliche Marine

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q budowa anulowana/projekt
  2. ↑ a b okręt zdobyczny
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t okręt pojedynczy (unikatowy)
  4. ↑ ukończone po I wojnie światowej
  5. ↑ a b c d przebudowa
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=SM_U-73&oldid=44690727”