Karol Albert (król Sardynii): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m techniczne |
referencje |
||
Linia 55: | Linia 55: | ||
* [[Ferdynand Sabaudzki|Ferdynanda Marię]], księcia [[Genua|Genui]] (1822–1855), ojca [[Małgorzata Sabaudzka|Małgorzaty]] (żony [[Humbert I|Humberta I]]), i Tomasza (księcia Genui), |
* [[Ferdynand Sabaudzki|Ferdynanda Marię]], księcia [[Genua|Genui]] (1822–1855), ojca [[Małgorzata Sabaudzka|Małgorzaty]] (żony [[Humbert I|Humberta I]]), i Tomasza (księcia Genui), |
||
* Marię Krystynę (1826-1827), księżniczkę Sardynii i Piemontu. |
* Marię Krystynę (1826-1827), księżniczkę Sardynii i Piemontu. |
||
{{r|genealogics|peerage1gotha|genmarenostrum|sardimpex|leonardo}} |
|||
{{Królowie Sardynii}} |
{{Królowie Sardynii}} |
||
{{Przypisy|2|przypisy = |
|||
<ref name="genealogics">{{Cytuj stronę|url= http://www.genealogics.org/getperson.php?personID=I00004737&tree=LEO| tytuł= Vittorio Amadeo II de Savoie Duke de Carignan |nazwisko= van de Pas| imię= Leo |rok=2003|miesiąc=08 | język=en| data dostępu=2016-07-03}}</ref> |
|||
<ref name="peerage1" >{{Cytuj stronę | url =http://www.thepeerage.com/p10403.htm#i104024 | tytuł = The Peerage (Amadeo di Savoia-Aoste, Principe di Savoia) | nazwisko = | imię = | autor = (autor zbiorowy) | autor link = | data = | rok = | opublikowany = 2011-03-24 | język = en | archiwum = | zarchiwizowano = | data dostępu = 2016-06-23}}</ref> |
|||
<ref name="gotha">{{Cytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20080625031249/http://www.chivalricorders.org/royalty/gotha/italygen.htm | tytuł = Royal House of Italy | opublikowany = chivalricorders.org | język = en | data dostępu = 2015-065-02}}</ref> |
|||
<ref name="genmarenostrum" >{{Cytuj stronę | url =http://www.genmarenostrum.com/Savoia/savoia-carignano.htm | tytuł = Enciclopedia genealogica del Mediterraneo | nazwisko = | imię = | autor = La Società Genealogia Italiana (autor zbiorowy) | autor link = | data = | rok = | opublikowany = | język = it | archiwum = | zarchiwizowano = | data dostępu = 2016-06-23}}</ref> |
|||
<ref name="sardimpex" >{{Cytuj stronę | url =http://www.sardimpex.com/sito%20in%20costruzione/Savoia/savoia-carignano.htm | tytuł = GENEALOGIE DELLE FAMIGLIE NOBILI ITALIANE | nazwisko = | imię = | autor = Davide Shamà| autor link = | data = | rok = | opublikowany = | język = it | archiwum = | zarchiwizowano = | data dostępu = 2016-06-23}}</ref> |
|||
<ref name="leonardo" >{{Cytuj stronę | url =http://cronologia.leonardo.it/savoia/savoia01.htm | tytuł = Cronologia | nazwisko = | imię = | autor = Leonardo ADV S.r.l. (autor zbiorowy) | autor link = | data = | rok = | opublikowany = | język = it | archiwum = | zarchiwizowano = | data dostępu = 2016-06-23}}</ref> |
|||
}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
{{Kontrola autorytatywna}} |
Wersja z 17:00, 4 lip 2016
Ten artykuł od 2015-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Król Sardynii | |
Okres |
od 27 kwietnia 1831 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec |
Karol Emanuel, książę Carignano |
Matka | |
Żona | |
Dzieci |
Wiktor Emanuel, |
Odznaczenia | |
Karol Albert Sabaudzki, właśc. Carlo Alberto Amedeo di Savoia (ur. 2 października 1798 w Turynie, zm. 28 lipca 1849 w Oporto) – król Sardynii z dynastii sabaudzkiej w latach 1831-1849.
Życiorys
Wywodził się z bocznej linii dynastii sabaudzkiej – książąt Carignano, która brała swój początek od Tomasza Franciszka (syna Karola Emanuela I Wielkiego, księcia Sabaudii) i jego żony – Marii Burbon-Soissons. Jego ojcem był Karol Emanuel, książę Carignano (1770-1800). Jego matką była Maria Krystyna Wettyn (1779-1851), córka Karola Krystiana, księcia Saksonii i Polski, oraz Franciszki Krasińskiej. Królem został po śmierci swojego wuja Karola Feliksa, który z żoną Marią Krystyną Sycylijską nie doczekał się potomstwa.
W wieku 10 lat został wysłany do gimnazjum w Paryżu, a następnie pobierał nauki w Genewie w prywatnym kolegium protestanckim prowadzonym przez Y. P. Vauchera. W 1813 został porucznikiem 8 pułku dragonów w armii napoleońskiej. Powołany w 1814 pod broń w Piemoncie, gdzie przywrócono dynastię sabaudzką, został wkrótce uznany za spadkobiercę jej korony przez Kongres wiedeński.
Po mianowaniu regentem przez Wiktora Emanuela i na skutek ruchów karbonarskich (13 marca 1821) zgodził się na zaprzysiężenie demokratycznej konstytucji wzorowanej na hiszpańskiej, co nie zapobiegło wszakże wojnie domowej. Uczestniczył w ekspedycji Ludwika Antoniego, księcia Angoulême do Hiszpanii, odznaczając się w bitwie pod Trocadéro (31 sierpnia 1823).
Po powrocie do Piemontu w 1831 objął tron po swym wuju Karolu Feliksie. Przywrócił początkowo monarchię absolutną, krwawo tłumiąc zamieszki w 1833. Z czasem jednak, na polu wspólnej wrogości do Austrii zbliżył się do niepodległościowych nurtów liberalnych. Zwłaszcza po 1840 przychylał się do administracyjnych i gospodarczych reform w Piemoncie.
4 marca 1848 nadał królestwu konstytucję (Statut Albertyński), wzorowaną na konstytucji francuskiej z 1830. Po klęskach w wojnie z Austrią w bitwach pod Custozą i Novarą abdykował na rzecz swojego starszego syna.
Potomstwo
W 1817 ożenił się z Marią Teresą Habsburg, córką Ferdynanda III, wielkiego księcia Toskanii, i Luizy Marii, księżniczki sycylijskiej. Miał z nią troje dzieci:
- Wiktora Emanuela II, pierwszego króla Włoch (1820-1878),
- Ferdynanda Marię, księcia Genui (1822–1855), ojca Małgorzaty (żony Humberta I), i Tomasza (księcia Genui),
- Marię Krystynę (1826-1827), księżniczkę Sardynii i Piemontu.
- ↑ Leo van de Pas: Vittorio Amadeo II de Savoie Duke de Carignan. 08 2003. [dostęp 2016-07-03]. (ang.).
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiepeerage1gotha
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ La Società Genealogia Italiana (autor zbiorowy): Enciclopedia genealogica del Mediterraneo. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).
- ↑ Davide Shamà: GENEALOGIE DELLE FAMIGLIE NOBILI ITALIANE. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).
- ↑ Leonardo ADV S.r.l. (autor zbiorowy): Cronologia. [dostęp 2016-06-23]. (wł.).
<ref>
o nazwie „peerage1”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „gotha”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.- ISNI: 0000000110219936
- VIAF: 18030661
- LCCN: n84058006
- GND: 119384264
- LIBRIS: fcrv04vz5kznr94
- BnF: 120752804
- SUDOC: 029044324
- SBN: MUSV013566
- NKC: zcu20191053052
- BNE: XX4603791, XX1217739
- NTA: 071457909
- BIBSYS: 14040161
- Open Library: OL56269A
- PLWABN: 9810579285905606
- NUKAT: n2008142995
- J9U: 987007259761805171
- RISM: people/40208907
- WorldCat: lccn-n84058006
- Władcy Sardynii
- Dynastia sabaudzka
- Odznaczeni Orderem Annuncjaty
- Odznaczeni Orderem Świętych Maurycego i Łazarza
- Odznaczeni Orderem Marii Teresy
- Odznaczeni Orderem Złotego Runa
- Odznaczeni Orderem Sabaudzkim Wojskowym
- Odznaczeni Orderem Świętego Ferdynanda (Sycylia)
- Odznaczeni Orderem Świętego Józefa (Toskania)
- Odznaczeni Orderem Świętego Stefana
- Odznaczeni Orderem Wieży i Miecza
- Władcy, którzy abdykowali
- Urodzeni w 1798
- Zmarli w 1849
- Odznaczeni Orderem Sabaudzkim Cywilnym
- Ludzie związani z Turynem