Kalwaria: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa nr strony |
drobne techniczne |
||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
{{Przypisy| |
{{Przypisy| |
||
<ref name=sztuka1>{{cytuj książkę |tytuł = Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17| wydawca = Wydawnictwo Arkady | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 290-291 | isbn = 978-83-213-4726-4}}</ref> |
<ref name=sztuka1>{{cytuj książkę |tytuł = Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17| wydawca = Wydawnictwo Arkady | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 290-291 | isbn = 978-83-213-4726-4}}</ref> |
||
<ref name=pwn>{{cytuj książkę |tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | rok = 1996 | strony = 171 | isbn = 83-01-12365-6}}</ref> |
<ref name=pwn>{{cytuj książkę |tytuł = Słownik terminologiczny sztuk pięknych | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | rok = 1996 | strony = 171 | isbn = 83-01-12365-6}}</ref> |
||
Wersja z 20:51, 9 kwi 2018
Kalwaria (Calvaria – łac. odpowiednik hebr. Golgota – to znaczy czaszka) – zespół kościołów lub kaplic symbolizujących stacje Męki Pańskiej, zakładany zazwyczaj na wzgórzach, tak by przypominał swym położeniem Jerozolimę[1][2].
W okresie, gdy dostęp do „świętego miasta” był utrudniony, pielgrzymując do takiej kalwarii można było uzyskać takie same odpusty jak w czasie pielgrzymki do Jerozolimy.
Najstarsza w Europie kalwaria powstała w latach 1405‒1420 w Hiszpanii niedaleko Kordoby[2], z inicjatywy dominikanina Alwarusa. Nieco później zaczęły one powstawać na terenie Niemiec i Włoch. Po okresie reformacji powrócono do ich budowania. Było to też związane z rozwojem pobożności pasyjnej, do czego przyczynił się walnie swymi publikacjami z końca XVI w. Adrian Cruys, zwany Andrychomiuszem. Jego dzieła, w których opisywał Ziemię Świętą w czasach Chrystusa stały się bodźcem do tworzenia tego typu miejsc pielgrzymkowych. Pierwszą kalwarią w Polsce jest Kalwaria Zebrzydowska założona z inicjatywy Mikołaja Zebrzydowskiego w 1602 r.[1]
Kalwarie zawierały różne liczby stacji, od paru do parudziesięciu. Wraz z rozwojem nabożeństwa drogi krzyżowej (związanym głównie z postacią św. Leonarda z Porto Maurizio) stacje Męki Pańskiej, w liczbie 14, zaczęły być umieszczane także we wnętrzach kościołów.
Kalwarie na historycznych ziemiach polskich
- Głotowo
- Góra Kalwaria
- Góra Świętej Anny
- Kalwaria Kodeńska – Kodeń
- Kalwaria Krzeszowska – Krzeszów
- Kalwaria Pacławska
- Kalwaria Pakoska – Pakość
- Kalwaria Panewnicka – Katowice−Panewniki
- Kalwaria Piasecka – Piaseczno
- Kalwaria Piekarska – Piekary Śląskie
- Kalwaria Praszkowska
- Kalwaria Podlaska – Serpelice nad Bugiem
- Kalwaria Pszowska
- Kalwaria na Cierniaku
- Kalwaria Rokitniańska – Rokitno
- Kalwaria Świętokrzyska – Morawica
- Kalwaria Tokarska
- Ujście
- Wambierzyce
- Kalwaria Ujazdowska
- Kalwaria Wejherowska
- Kalwaria Wielewska
- Kalwaria Wileńska
- Kalwaria Winiatyniecka – Winiatyńce
- Kalwaria Zebrzydowska
- Kalwaria Żmudzka
Przypisy
- ↑ a b Sztuka świata. Słownik terminów A-K. tom 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 290-291. ISBN 978-83-213-4726-4.
- ↑ a b Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 171. ISBN 83-01-12365-6.
