Stefania Grodzieńska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: {{ka}} jest redirectem {{Kontrola autorytatywna}}
Oldpolihistor (dyskusja | edycje)
14 273 edycje
m drobne merytoryczne, źródła/przypisy, infobox, kat.
Linia 1: Linia 1:
{{Aktor infobox
{{Aktor infobox
|imię i nazwisko = Stefania Grodzieńska
|imię i nazwisko = Stefania Grodzieńska
|grafika = Stefania_Grodzie%C5%84ska.jpg
|imię i nazwisko org =
|grafika = Stefania_Grodzie%C5%84ska.jpg
|opis grafiki = Stefania Grodzieńska
|opis grafiki = Stefania Grodzieńska
|prawdziwe imię i nazwisko =
|prawdziwe imię i nazwisko =
|data urodzenia = [[2 września]] [[1914]]
|data urodzenia = 2 września 1914
|miejsce urodzenia = [[Łódź]]
|miejsce urodzenia = [[Łódź]]
|data śmierci = [[28 kwietnia]] [[2010]]
|data śmierci = 28 kwietnia 2010
|miejsce śmierci = [[Konstancin-Jeziorna]]
|miejsce śmierci = [[Konstancin-Jeziorna]]
|zawód = [[aktor]]ka<br />[[taniec|tancerka]]<br />[[pisarz|pisarka]]
|zawód = [[aktor]]ka<br />[[taniec|tancerka]]<br />[[pisarz|pisarka]]
|współmałżonek = [[Jerzy Jurandot]]
|współmałżonek = [[Jerzy Jurandot]]
|lata aktywności = [[1933]]–[[2010]]
|lata aktywności = [[1933]]–[[2010]]
|zespół artystyczny =
|zespół artystyczny =
|nagrody =
|nagrody =
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{order|GA|Z}}
|odznaczenia = {{order|OOP|KKO}} {{Order|O1000PP}} {{order|GA|Z}}
|commons = Category:Stefania Grodzieńska
|faksymile =
|wikicytaty = Stefania Grodzieńska
|opis faksymile =
|www =
|commons = Category:Stefania Grodzieńska
|wikicytaty = Stefania Grodzieńska
|www =
}}
}}
[[Plik:Jurandot grave.jpg|thumb|240px|Grób Stefanii Grodzieńskiej-Jurandot i [[Jerzy Jurandot|Jerzego Jurandota]] na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]
[[Plik:Jurandot grave.jpg|thumb|240px|Grób Stefanii Grodzieńskiej-Jurandot i [[Jerzy Jurandot|Jerzego Jurandota]] na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]
Linia 22: Linia 25:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Dzieciństwo spędziła w [[Łódź|Łodzi]]. Jej rodzice mieszkali za granicą, była wychowywana przez dziadków. Uczęszczała tam do [[Szkoła (oświata)|szkoły]] [[balet]]owej. Do [[Warszawa|Warszawy]] przeniosła się w 1933. Pracowała w teatrzyku Cyganeria, tańczyła w Teatrze Kameralnym, w końcu [[Fryderyk Jarosy]] zaangażował ją do zespołu Cyrulika Warszawskiego. W okresie wojny wraz z mężem trafiła do [[getto warszawskie|getta warszawskiego]], gdzie występowała w teatrze Femina<ref>[http://www.zchor.org/birenbaum/ney.htm Stefania Grodzieńska we wspomnieniach Heleny Birenbaum]</ref>. Pisała również wiersze pod pseudonimem Stefania Ney (było to nazwisko jej matki), wydane w [[1949]] przez Państwowy Instytut Wydawniczy w zbiorze „Dzieci getta”<ref>[https://web.archive.org/web/20160304023136/http://www.beitkrakow.pl/2010/04/stefania-grodzienska/ Magda Koralewska, ''Małe wspomnienie o osobie, o której dziś usłyszałam po raz pierwszy'', Beit Kraków]</ref>.
Dzieciństwo spędziła w [[Łódź|Łodzi]]. Jej rodzice mieszkali za granicą, była wychowywana przez dziadków. Uczęszczała tam do [[Szkoła (oświata)|szkoły]] [[balet]]owej. Do [[Warszawa|Warszawy]] przeniosła się w 1933. Pracowała w teatrzyku Cyganeria, tańczyła w Teatrze Kameralnym, w końcu [[Fryderyk Jarosy]] zaangażował ją do zespołu Cyrulika Warszawskiego. W okresie wojny wraz z mężem trafiła do [[getto warszawskie|getta warszawskiego]], gdzie występowała w teatrze Femina<ref>[http://www.zchor.org/birenbaum/ney.htm Stefania Grodzieńska we wspomnieniach Heleny Birenbaum]</ref>. Pisała również wiersze pod pseudonimem Stefania Ney (było to nazwisko jej matki), wydane w [[1949]] przez Państwowy Instytut Wydawniczy w zbiorze ''Dzieci getta''<ref>[https://web.archive.org/web/20160304023136/http://www.beitkrakow.pl/2010/04/stefania-grodzienska/ Magda Koralewska, ''Małe wspomnienie o osobie, o której dziś usłyszałam po raz pierwszy'', Beit Kraków]</ref>.


Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] zaczęła pisywać [[felieton]]y do [[Szpilki (czasopismo)|„Szpilek”]], pisywała także [[monolog]]i i [[skecz]]e. Jej teksty wykonywali m.in.: [[Hanka Bielicka]], [[Adolf Dymsza]], [[Loda Halama]], [[Alina Janowska]], [[Kalina Jędrusik]], [[Bogumił Kobiela]], [[Irena Kwiatkowska]]. Przez kilka lat Stefania Grodzieńska pracowała w [[Polskie Radio|Polskim Radiu]], a przez kilkanaście lat w redakcji rozrywki [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]].
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] zaczęła pisywać [[felieton]]y do [[Szpilki (czasopismo)|„Szpilek”]], pisywała także [[monolog]]i i [[skecz]]e. Jej teksty wykonywali m.in. [[Hanka Bielicka]], [[Adolf Dymsza]], [[Loda Halama]], [[Alina Janowska]], [[Kalina Jędrusik]], [[Bogumił Kobiela]], [[Irena Kwiatkowska]]. Przez kilka lat Stefania Grodzieńska pracowała w [[Polskie Radio|Polskim Radiu]], a przez kilkanaście lat w redakcji rozrywki [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]].


Od [[1937]] była żoną [[Jerzy Jurandot|Jerzego Jurandota]] – poety, dramaturga, satyryka i autora tekstów piosenek. Miała z nim córkę Joannę Jurandot-Nawrocką (1946-2016), realizatorkę telewizyjną i publicystkę.
Od [[1937]] była żoną [[Jerzy Jurandot|Jerzego Jurandota]] - poety, dramaturga, satyryka i autora tekstów piosenek. Miała z nim córkę Joannę Jurandot-Nawrocką (1946–2016), realizatorkę telewizyjną i publicystkę.


Zmarła po krótkiej chorobie 28 kwietnia 2010 w [[Dom Artystów Weteranów Scen Polskich|Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20100502024945/http://wiadomosci.gazeta.pl:80/Wiadomosci/1,80269,7823074,Zmarla_Stefania_Grodzienska.html|tytuł=Zmarła Stefania Grodzieńska|autor=dżek, PAP|data=28 kwietnia 2010|opublikowany=Gazeta.pl|data dostępu=28 kwietnia 2010}}</ref>. Została pochowana 4 maja [[2010]] roku na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/stefania-grodzienska-spoczela-na-powazkach-6037713737155713a|tytuł=Stefania Grodzieńska spoczęła na Powązkach|data=4 maja 2010|opublikowany=wp.pl|data dostępu=4 maja 2010}}</ref> (kwatera B37-1-7)<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=1&kwatera=B%2037&grob=7&dane=+imie=+nazwisko=Grodzie%C5%84ska+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2019+miesiac2=11+dzien2=19+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2019+miesiac_zg2=11+dzien_zg2=19+cmentarz=#kotwica|tytuł=Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze|opublikowany=cmentarzekomunalne.com.pl|data dostępu=2019-11-18}}</ref>.
Zmarła po krótkiej chorobie 28 kwietnia 2010 w [[Dom Artystów Weteranów Scen Polskich|Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie]]<ref>{{cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20100502024945/http://wiadomosci.gazeta.pl:80/Wiadomosci/1,80269,7823074,Zmarla_Stefania_Grodzienska.html|tytuł=Zmarła Stefania Grodzieńska|autor=dżek, PAP|data=28 kwietnia 2010|opublikowany=Gazeta.pl|data dostępu=28 kwietnia 2010}}</ref>. Została pochowana 4 maja [[2010]] na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/stefania-grodzienska-spoczela-na-powazkach-6037713737155713a|tytuł=Stefania Grodzieńska spoczęła na Powązkach|data=4 maja 2010|opublikowany=wp.pl|data dostępu=4 maja 2010}}</ref> (kwatera B37-1-7)<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=1&kwatera=B%2037&grob=7&dane=+imie=+nazwisko=Grodzie%C5%84ska+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2019+miesiac2=11+dzien2=19+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2019+miesiac_zg2=11+dzien_zg2=19+cmentarz=#kotwica|tytuł=Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze|opublikowany=cmentarzekomunalne.com.pl|data dostępu=2019-11-18}}</ref>.


== Twórczość ==
== Twórczość ==
Linia 50: Linia 53:


== Nagrody i wyróżnienia ==
== Nagrody i wyróżnienia ==
* nagroda Prezydenta m. st. Warszawy za książkę ''Narodził go Niebieski Ptak'' (1989),
* [[Diamentowy Mikrofon]]
*[[Diamentowy Mikrofon]] - Nagroda Honorowa z okazji 70-lecia Polskiego Radia (1995),
* [[Hiacynt (nagroda)|Hiacynt]]
* [[Mistrz Mowy Polskiej]] (2001)
*[[Mistrz Mowy Polskiej]] (2001),
*nagroda miasta stołecznego Warszawy (2008),
*[[Hiacynt (nagroda)|Hiacynt]] - nagroda przyznana przez [[Fundacja Równości|Fundację Równości]] za zasługi na rzecz tolerancji (2008).


Odznaczenia:
== Odznaczenia ==

* Krzyż Komandorski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej (2000)
* Krzyż Komandorski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (29 listopada 2000)<ref>[http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20010040078 M.P. z 2001 r. nr 4, poz. 78] „za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej”.</ref>,
* [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”|Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]] (2007)<ref name="Gloria Artis">{{cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20160312100646/http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,4764949.html | tytuł = 60-lecia Teatru Syrena w Warszawie | data = 14 grudnia 2007 | opublikowany = gazeta.pl | data dostępu = 16 grudnia 2012}}</ref>
*[[Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego]] (1967),
* Złoty [[Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]] (22 listopada 2007)<ref>{{Cytuj |tytuł = MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis |data dostępu = 2020-04-21 |url = http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/ministerstwo/odznaczenia/medal-zasluzony-kulturze---gloria-artis.php |język = pl}}</ref>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 78: Linia 85:
[[Kategoria:Mistrzowie Mowy Polskiej]]
[[Kategoria:Mistrzowie Mowy Polskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]

Wersja z 23:04, 21 kwi 2020

Stefania Grodzieńska
Ilustracja
Stefania Grodzieńska
Data i miejsce urodzenia

2 września 1914
Łódź

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 2010
Konstancin-Jeziorna

Zawód

aktorka
tancerka
pisarka

Współmałżonek

Jerzy Jurandot

Lata aktywności

1933–2010

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Grób Stefanii Grodzieńskiej-Jurandot i Jerzego Jurandota na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Stefania Nina Grodzieńska-Jurandot (ur. 2 września 1914 w Łodzi, zm. 28 kwietnia 2010 w Konstancinie-Jeziornie) – polska pisarka, aktorka estradowa i teatralna, satyryczka.

Życiorys

Dzieciństwo spędziła w Łodzi. Jej rodzice mieszkali za granicą, była wychowywana przez dziadków. Uczęszczała tam do szkoły baletowej. Do Warszawy przeniosła się w 1933. Pracowała w teatrzyku Cyganeria, tańczyła w Teatrze Kameralnym, w końcu Fryderyk Jarosy zaangażował ją do zespołu Cyrulika Warszawskiego. W okresie wojny wraz z mężem trafiła do getta warszawskiego, gdzie występowała w teatrze Femina[1]. Pisała również wiersze pod pseudonimem Stefania Ney (było to nazwisko jej matki), wydane w 1949 przez Państwowy Instytut Wydawniczy w zbiorze Dzieci getta[2].

Po II wojnie światowej zaczęła pisywać felietony do „Szpilek”, pisywała także monologi i skecze. Jej teksty wykonywali m.in. Hanka Bielicka, Adolf Dymsza, Loda Halama, Alina Janowska, Kalina Jędrusik, Bogumił Kobiela, Irena Kwiatkowska. Przez kilka lat Stefania Grodzieńska pracowała w Polskim Radiu, a przez kilkanaście lat w redakcji rozrywki Telewizji Polskiej.

Od 1937 była żoną Jerzego Jurandota - poety, dramaturga, satyryka i autora tekstów piosenek. Miała z nim córkę Joannę Jurandot-Nawrocką (1946–2016), realizatorkę telewizyjną i publicystkę.

Zmarła po krótkiej chorobie 28 kwietnia 2010 w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie[3]. Została pochowana 4 maja 2010 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[4] (kwatera B37-1-7)[5].

Twórczość

Zbiory felietonów:

  • Dzionek satyryka
  • Jestem niepoważna
  • Brzydki ogród (Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1974)
  • Felietony i humoreski
  • Plagi i plażki
  • Rozmówki
  • Kłania się PRL
  • Kawałki żeńskie, męskie i nijakie

Powieści:

  • Wspomnienia chałturzystki

Książki biograficzne:

  • Urodził go Niebieski Ptak (wspomnienia o Fryderyku Jarosym)
  • Już nic nie muszę (autobiograficzna)
  • Nie ma z czego się śmiać (autobiograficzna)

Nagrody i wyróżnienia

  • nagroda Prezydenta m. st. Warszawy za książkę Narodził go Niebieski Ptak (1989),
  • Diamentowy Mikrofon - Nagroda Honorowa z okazji 70-lecia Polskiego Radia (1995),
  • Mistrz Mowy Polskiej (2001),
  • nagroda miasta stołecznego Warszawy (2008),
  • Hiacynt - nagroda przyznana przez Fundację Równości za zasługi na rzecz tolerancji (2008).

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Stefania Grodzieńska we wspomnieniach Heleny Birenbaum
  2. ↑ Magda Koralewska, Małe wspomnienie o osobie, o której dziś usłyszałam po raz pierwszy, Beit Kraków
  3. ↑ dżek, PAP: Zmarła Stefania Grodzieńska. Gazeta.pl, 28 kwietnia 2010. [dostęp 28 kwietnia 2010].
  4. ↑ Stefania Grodzieńska spoczęła na Powązkach. wp.pl, 4 maja 2010. [dostęp 4 maja 2010].
  5. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
  6. ↑ M.P. z 2001 r. nr 4, poz. 78 „za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej”.
  7. ↑ MKiDN - Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online] [dostęp 2020-04-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefania_Grodzieńska&oldid=59523989”