Franz Jonas: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
|quote = |
|quote = |
||
}} |
}} |
||
'''Franz Josef Jonas''' ({{Wymowa|De-at Franz Jonas.ogg|[fʀanʦ ˈjoːnas]}}; ur. [[4 października]] [[1899]]<ref>Według przekazów Franz Jonas urodził się w rzeczywistości 29 września, a datę 4 października miała wpisać położna (zob. {{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20071008030144/http://www.europaschule.at/es/index.php?option=com_content&task=view&id=36&Itemid=61 |tytuł = Franz Jonas |data = 31 marca 2006 |opublikowany = europaschule.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}).</ref> w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[24 kwietnia]] [[1974]] tamże<ref name="parl">{{Cytuj stronę |url = https://www.parlament.gv.at/WWER/PAD_00737/index.shtml |tytuł = Franz Jonas |opublikowany = parlament.gv.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>) |
'''Franz Josef Jonas''' ({{Wymowa|De-at Franz Jonas.ogg|[fʀanʦ ˈjoːnas]}}; ur. [[4 października]] [[1899]]<ref>Według przekazów Franz Jonas urodził się w rzeczywistości 29 września, a datę 4 października miała wpisać położna (zob. {{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20071008030144/http://www.europaschule.at/es/index.php?option=com_content&task=view&id=36&Itemid=61 |tytuł = Franz Jonas |data = 31 marca 2006 |opublikowany = europaschule.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}).</ref> w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[24 kwietnia]] [[1974]] tamże<ref name="parl">{{Cytuj stronę |url = https://www.parlament.gv.at/WWER/PAD_00737/index.shtml |tytuł = Franz Jonas |opublikowany = parlament.gv.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>) – [[austria]]cki polityk, działacz [[Socjaldemokratyczna Partia Austrii|Socjalistycznej Partii Austrii]], deputowany, od 1951 do 1965 burmistrz [[Wiedeń|Wiednia]], w latach 1965–1974 [[Prezydenci Austrii|prezydent Austrii]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Urodził się w rodzinie robotniczej. Od 1913 przyuczał się do zawodu zecera, uczęszczał również do branżowej szkoły zawodowej. W 1917 w okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] zmobilizowany, wysłany na front rosyjski, a następnie na [[Bitwy nad Isonzo|front włoski]]. Po wojnie wstąpił do wojska nowej republiki, po czym w 1919 brał udział w walkach w [[Karyntia|Karyntii]]. Później pracował jako zecer i korektor. Działał w związku zawodowym drukarzy, młodzieżowej socjalistycznej organizacji robotniczej i Sozialdemokratische Arbeiterpartei (SDAP), poprzedniczce Socjalistycznej Partii Austrii. W 1923 zdał egzamin nauczycielski w zakresie [[esperanto]], prowadził później kursy językowe. Od 1928 był słuchaczem szkoły robotniczej w dzielnicy [[Döbling]]<ref name="bio">{{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20071008030144/http://www.europaschule.at/es/index.php?option=com_content&task=view&id=36&Itemid=61 |tytuł = Franz Jonas |data = 31 marca 2006 |opublikowany = europaschule.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. W latach 1932–1934 pełnił funkcję sekretarza SDAP w dzielnicy [[Floridsdorf]]<ref name="af">{{Cytuj stronę |url = https://austria-forum.org/af/AEIOU/Jonas,_Franz |tytuł = Jonas, Franz |opublikowany = austria-forum.org |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. W połowie lat 30. z powodów politycznych więziony, po zwolnieniu przez jakiś czas bezrobotny. Od 1938 ponownie pracował jako zecer, a od 1939 jako urzędnik do spraw rozliczeń w fabryce lokomotyw<ref name="bio" />. |
Urodził się w rodzinie robotniczej. Od 1913 przyuczał się do zawodu zecera, uczęszczał również do branżowej szkoły zawodowej. W 1917 w okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] zmobilizowany, wysłany na front rosyjski, a następnie na [[Bitwy nad Isonzo|front włoski]]. Po wojnie wstąpił do wojska nowej republiki, po czym w 1919 brał udział w walkach w [[Karyntia|Karyntii]]. Później pracował jako zecer i korektor. Działał w związku zawodowym drukarzy, młodzieżowej socjalistycznej organizacji robotniczej i Sozialdemokratische Arbeiterpartei (SDAP), poprzedniczce Socjalistycznej Partii Austrii. W 1923 zdał egzamin nauczycielski w zakresie [[esperanto]], prowadził później kursy językowe. Od 1928 był słuchaczem szkoły robotniczej w dzielnicy [[Döbling]]<ref name="bio">{{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20071008030144/http://www.europaschule.at/es/index.php?option=com_content&task=view&id=36&Itemid=61 |tytuł = Franz Jonas |data = 31 marca 2006 |opublikowany = europaschule.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. W latach 1932–1934 pełnił funkcję sekretarza SDAP w dzielnicy [[Floridsdorf]]<ref name="af">{{Cytuj stronę |url = https://austria-forum.org/af/AEIOU/Jonas,_Franz |tytuł = Jonas, Franz |opublikowany = austria-forum.org |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. W połowie lat 30. z powodów politycznych więziony, po zwolnieniu przez jakiś czas bezrobotny. Od 1938 ponownie pracował jako zecer, a od 1939 jako urzędnik do spraw rozliczeń w fabryce lokomotyw<ref name="bio" />. |
||
Po wojnie powrócił do działalności politycznej. W 1945 został członkiem władz dzielnicy Floridsdorf, a rok później jej burmistrzem. W 1948 dołączył do władz wykonawczych Wiednia, w których odpowiadał kolejno za kwestie dotyczące żywności (do 1949) i budownictwa (do 1951)<ref name="parl" />. Gdy w 1951 [[Theodor Körner]] został prezydentem Austrii, Franz Jonas zastąpił go na stanowisku burmistrza Wiednia<ref name="bio" /> |
Po wojnie powrócił do działalności politycznej. W 1945 został członkiem władz dzielnicy Floridsdorf, a rok później jej burmistrzem. W 1948 dołączył do władz wykonawczych Wiednia, w których odpowiadał kolejno za kwestie dotyczące żywności (do 1949) i budownictwa (do 1951)<ref name="parl" />. Gdy w 1951 [[Theodor Körner]] został prezydentem Austrii, Franz Jonas zastąpił go na stanowisku burmistrza Wiednia<ref name="bio" />, które zajmował do 1965 roku. W międzyczasie był też członkiem [[Rada Federalna (Austria)|Rady Federalnej]] (1952–1953) oraz [[Rada Narodowa (Austria)|Rady Narodowej]] VII, VIII, IX i X kadencji (1953–1965)<ref name="parl" />. |
||
W 1965 wystartował w [[wybory prezydenckie w Austrii w 1965 roku|wyborach prezydenckich]], które wygrał z wynikiem 50,7% głosów, pokonując byłego [[Austriacka Partia Ludowa|chadeckiego]] kanclerza [[Alfons Gorbach|Alfonsa Gorbacha]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20110615132226/http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_wahlen/bundespraes/historisches/BPW_1965.pdf |tytuł = Die Wahl des Bundespräsidenten am 23. Mai 1965. |opublikowany = bmi.gv.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. Urząd objął 9 czerwca tegoż roku<ref name="parl" />. W [[wybory prezydenckie w Austrii w 1971 roku|1971]] z powodzeniem ubiegał się o reelekcję |
W 1965 wystartował w [[wybory prezydenckie w Austrii w 1965 roku|wyborach prezydenckich]], które wygrał z wynikiem 50,7% głosów, pokonując byłego [[Austriacka Partia Ludowa|chadeckiego]] kanclerza [[Alfons Gorbach|Alfonsa Gorbacha]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20110615132226/http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_wahlen/bundespraes/historisches/BPW_1965.pdf |tytuł = Die Wahl des Bundespräsidenten am 23. Mai 1965. |opublikowany = bmi.gv.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. Urząd objął 9 czerwca tegoż roku<ref name="parl" />. W [[wybory prezydenckie w Austrii w 1971 roku|1971]] z powodzeniem ubiegał się o reelekcję – z wynikiem 52,8% głosów wygrał z [[Kurt Waldheim|Kurtem Waldheimem]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://web.archive.org/web/20110615092829/http://www.bmi.gv.at/cms/BMI_wahlen/bundespraes/historisches/BPW_1971.pdf |tytuł = Die Wahl des Bundespräsidenten am 25. April 1971. |opublikowany = bmi.gv.at |język = de |data dostępu = 2020-09-20}}</ref>. |
||
Chorował na [[Rak żołądka|raka żołądka]], zmarł w kwietniu 1974 w trakcie urzędowania<ref name="bio" /> (podobnie jak trzech jego poprzedników). Pochowany na [[Cmentarz Centralny w Wiedniu|Cmentarzu Centralnym w Wiedniu]]<ref name="bio" />. |
Chorował na [[Rak żołądka|raka żołądka]], zmarł w kwietniu 1974 w trakcie urzędowania<ref name="bio" /> (podobnie jak trzech jego poprzedników). Pochowany na [[Cmentarz Centralny w Wiedniu|Cmentarzu Centralnym w Wiedniu]]<ref name="bio" />. |
Wersja z 14:16, 7 paź 2020
Franz Jonas (1965) | |
Data i miejsce urodzenia |
4 października 1899 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 kwietnia 1974 |
Prezydent Austrii | |
Okres |
od 9 czerwca 1965 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Franz Josef Jonas (ⓘ[fʀanʦ ˈjoːnas]; ur. 4 października 1899[1] w Wiedniu, zm. 24 kwietnia 1974 tamże[2]) – austriacki polityk, działacz Socjalistycznej Partii Austrii, deputowany, od 1951 do 1965 burmistrz Wiednia, w latach 1965–1974 prezydent Austrii.
Życiorys
Urodził się w rodzinie robotniczej. Od 1913 przyuczał się do zawodu zecera, uczęszczał również do branżowej szkoły zawodowej. W 1917 w okresie I wojny światowej zmobilizowany, wysłany na front rosyjski, a następnie na front włoski. Po wojnie wstąpił do wojska nowej republiki, po czym w 1919 brał udział w walkach w Karyntii. Później pracował jako zecer i korektor. Działał w związku zawodowym drukarzy, młodzieżowej socjalistycznej organizacji robotniczej i Sozialdemokratische Arbeiterpartei (SDAP), poprzedniczce Socjalistycznej Partii Austrii. W 1923 zdał egzamin nauczycielski w zakresie esperanto, prowadził później kursy językowe. Od 1928 był słuchaczem szkoły robotniczej w dzielnicy Döbling[3]. W latach 1932–1934 pełnił funkcję sekretarza SDAP w dzielnicy Floridsdorf[4]. W połowie lat 30. z powodów politycznych więziony, po zwolnieniu przez jakiś czas bezrobotny. Od 1938 ponownie pracował jako zecer, a od 1939 jako urzędnik do spraw rozliczeń w fabryce lokomotyw[3].
Po wojnie powrócił do działalności politycznej. W 1945 został członkiem władz dzielnicy Floridsdorf, a rok później jej burmistrzem. W 1948 dołączył do władz wykonawczych Wiednia, w których odpowiadał kolejno za kwestie dotyczące żywności (do 1949) i budownictwa (do 1951)[2]. Gdy w 1951 Theodor Körner został prezydentem Austrii, Franz Jonas zastąpił go na stanowisku burmistrza Wiednia[3], które zajmował do 1965 roku. W międzyczasie był też członkiem Rady Federalnej (1952–1953) oraz Rady Narodowej VII, VIII, IX i X kadencji (1953–1965)[2].
W 1965 wystartował w wyborach prezydenckich, które wygrał z wynikiem 50,7% głosów, pokonując byłego chadeckiego kanclerza Alfonsa Gorbacha[5]. Urząd objął 9 czerwca tegoż roku[2]. W 1971 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję – z wynikiem 52,8% głosów wygrał z Kurtem Waldheimem[6].
Chorował na raka żołądka, zmarł w kwietniu 1974 w trakcie urzędowania[3] (podobnie jak trzech jego poprzedników). Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[3].
Przypisy
- ↑ Według przekazów Franz Jonas urodził się w rzeczywistości 29 września, a datę 4 października miała wpisać położna (zob. Franz Jonas. europaschule.at, 31 marca 2006. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).).
- ↑ a b c d Franz Jonas. parlament.gv.at. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).
- ↑ a b c d e Franz Jonas. europaschule.at, 31 marca 2006. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).
- ↑ Jonas, Franz. austria-forum.org. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).
- ↑ Die Wahl des Bundespräsidenten am 23. Mai 1965.. bmi.gv.at. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).
- ↑ Die Wahl des Bundespräsidenten am 25. April 1971.. bmi.gv.at. [dostęp 2020-09-20]. (niem.).
- Prezydenci Austrii
- Burmistrzowie Wiednia
- Politycy Socjaldemokratycznej Partii Austrii
- Posłowie Rady Narodowej Austrii
- Odznaczeni Odznaką Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii
- Odznaczeni Orderem Białej Róży Finlandii
- Odznaczeni Orderem Świętego Olafa
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Włoskiej
- Ludzie urodzeni w Wiedniu
- Pochowani na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1974