Dolina Rybiego Potoku: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:SK, źródła/przypisy |
drobne merytoryczne |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
* dalej w kierunku północnym: od Rysów, przez [[Niżnie Rysy]], [[Żabia Grań|Grań Żabich]]: [[Żabi Szczyt Wyżni]], [[Żabi Mnich]], [[Żabi Szczyt Niżni]] aż po kraniec grani – [[Siedem Granatów]], gdzie graniczy z [[Dolina Białej Wody|Doliną Białej Wody]]. |
* dalej w kierunku północnym: od Rysów, przez [[Niżnie Rysy]], [[Żabia Grań|Grań Żabich]]: [[Żabi Szczyt Wyżni]], [[Żabi Mnich]], [[Żabi Szczyt Niżni]] aż po kraniec grani – [[Siedem Granatów]], gdzie graniczy z [[Dolina Białej Wody|Doliną Białej Wody]]. |
||
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – [[Morskie Oko]]. Wyższe piętra to kocioł [[Czarny Staw pod Rysami|Czarnego Stawu pod Rysami]] oraz [[Dolinka za Mnichem]]. Doliną płynie [[Rybi Potok (Tatry)|Rybi Potok]] wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, |
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – [[Morskie Oko]]. Wyższe piętra to kocioł [[Czarny Staw pod Rysami|Czarnego Stawu pod Rysami]] oraz [[Dolinka za Mnichem]]. Doliną płynie [[Rybi Potok (Tatry)|Rybi Potok]] wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach<ref>{{Cytuj książkę|imię=Józef|nazwisko=Nyka|autor link=Józef Nyka|tytuł=Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza|miejsce=Warszawa|wydawca=Sport i Turystyka|rok=1956|isbn=}}</ref>. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – [[Rybie Stawki]]: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z [[Biała Woda Białczańska|Białą Wodą]] tworząc [[Białka (dopływ Dunajca)|Białkę]]. |
||
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i [[morena]] czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od [[regiel dolny|regla dolnego]] po środowisko [[Piętro subniwalne|turni]] (jedyny taki obszar w [[Polska|Polsce]]). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów [[świerk]]owo-[[Sosna limba|limbowych]]. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także [[jeleń|jelenie]] (rykowisko koło Wanty), [[niedźwiedź brunatny|niedźwiedzie]], [[ryś|rysie]], [[świstak]]i i [[kozica|kozice]]. |
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i [[morena]] czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od [[regiel dolny|regla dolnego]] po środowisko [[Piętro subniwalne|turni]] (jedyny taki obszar w [[Polska|Polsce]]). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów [[świerk]]owo-[[Sosna limba|limbowych]]. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także [[jeleń|jelenie]] (rykowisko koło Wanty), [[niedźwiedź brunatny|niedźwiedzie]], [[ryś|rysie]], [[świstak]]i i [[kozica|kozice]]. |
Wersja z 20:22, 21 paź 2011
Dolina Rybiego Potoku – dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku od południowym) przez:
- Opalone, które oddziela ją od Doliny Roztoki
- Opalony Wierch, Miedziane i należący już do głównej grani Tatr Szpiglasowy Wierch, na tym odcinku graniczy z Doliną Pięciu Stawów Polskich;
- główną granią Tatr, na wschód przez m.in.: Szpiglasowy Wierch, Zadni Mnich, Cubrynę, tu graniczy ze słowacką Doliną Ciemnosmreczyńską,
- kolejnym odcinkiem głównej grani od Cubryny, przez Mięguszowieckie Szczyty, Wołowy Grzbiet, Żabi Koń, Rysy, gdzie graniczy z Doliną Mięguszowiecką,
- dalej w kierunku północnym: od Rysów, przez Niżnie Rysy, Grań Żabich: Żabi Szczyt Wyżni, Żabi Mnich, Żabi Szczyt Niżni aż po kraniec grani – Siedem Granatów, gdzie graniczy z Doliną Białej Wody.
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – Morskie Oko. Wyższe piętra to kocioł Czarnego Stawu pod Rysami oraz Dolinka za Mnichem. Doliną płynie Rybi Potok wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach[1]. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – Rybie Stawki: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z Białą Wodą tworząc Białkę.
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i morena czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od regla dolnego po środowisko turni (jedyny taki obszar w Polsce). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów świerkowo-limbowych. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także jelenie (rykowisko koło Wanty), niedźwiedzie, rysie, świstaki i kozice.
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej szlaki turystyczne prowadzą w kierunku schroniska i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem, tuż za Wodogrzmotami Mickiewicza, odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez Kazalnicę na Przełęcz pod Chłopkiem, przez Dolinkę za Mnichem na Wrota Chałubińskiego lub na Szpiglasową Przełęcz i dalej do Doliny Pięciu Stawów.
Szlaki turystyczne
Czasy przejścia podane na podstawie mapy[2].
- – czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, dalej Doliną Rybiego Potoku wzdłuż szosy nad Morskie Oko i obok Czarnego Stawu na Rysy.
- Czas przejścia od Wodogrzmotów Mickiewicza do schroniska nad Morskim Okiem: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- Czas przejścia od schroniska do Czarnego Stawu: 50 min, ↓ 40 min
- Czas przejścia od schroniska na Rysy: 3:50 h, ↓ 3:10 h
- – asfaltowa szosa z parkingu na polanie Palenica Białczańska (niedostępna dla samochodów), łącząca się z czerwonym szlakiem przed Wodogrzmotami Mickiewicza. Czas przejścia z Palenicy nad Morskie Oko: 2:20 h, ↓ 1:55 h
- – czerwony dookoła Morskiego Oka. Czas przejścia: 50 min
- – niebieski znad Morskiego Oka przez Świstówkę Roztocką do schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Czas przejścia: 2 h, w drugą stronę 1:40 h
- – żółty znad Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz ("Ceprostrada"). Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:40 h
- – czerwony od szlaku żółtego na Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
- – zielony znad Czarnego Stawu przez Kazalnicę na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
- ↑ Józef Nyka: Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.