Dolina Rybiego Potoku: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot automatycznie zastąpił tekst (-Rybi Potok (Tatry) +Rybi Potok (dopływ Białki)); zmiany kosmetyczne |
m nazwy wg WET |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
{{Commonscat|Dolina Rybiego Potoku}} |
{{Commonscat|Dolina Rybiego Potoku}} |
||
'''Dolina Rybiego Potoku''' – dolina w [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]], odgałęzienie [[Dolina Białki|Doliny Białki]]. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku od południowym) przez: |
'''Dolina Rybiego Potoku''' ([[język słowacki|słow.]] ''dolina Rybieho potoka'', [[język węgierski|węg.]] ''Fischseetal'', [[język węgierski|węg.]] ''Halas-tavi-völgy''<ref name=wet>{{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}}</ref>) – dolina w [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]], odgałęzienie [[Dolina Białki|Doliny Białki]]. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku od południowym) przez: |
||
* [[Opalone]], które oddziela ją od [[Dolina Roztoki|Doliny Roztoki]] |
* [[Opalone]], które oddziela ją od [[Dolina Roztoki|Doliny Roztoki]] |
||
* [[Opalony Wierch]], [[Miedziane]] i należący już do głównej grani [[Tatry|Tatr]] [[Szpiglasowy Wierch]], na tym odcinku graniczy z [[Dolina Pięciu Stawów Polskich|Doliną Pięciu Stawów Polskich]]; |
* [[Opalony Wierch]], [[Miedziane]] i należący już do głównej grani [[Tatry|Tatr]] [[Szpiglasowy Wierch]], na tym odcinku graniczy z [[Dolina Pięciu Stawów Polskich|Doliną Pięciu Stawów Polskich]]; |
||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – [[Morskie Oko]]. Wyższe piętra to kocioł [[Czarny Staw pod Rysami|Czarnego Stawu pod Rysami]] oraz [[Dolinka za Mnichem]]. Doliną płynie [[Rybi Potok (dopływ Białki)|Rybi Potok]] wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach<ref>{{Cytuj książkę|imię=Józef|nazwisko=Nyka|autor link=Józef Nyka|tytuł=Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza|miejsce=Warszawa|wydawca=Sport i Turystyka|rok=1956|isbn=}}</ref>. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – [[Rybie Stawki]]: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z [[Biała Woda Białczańska|Białą Wodą]] tworząc [[Białka (dopływ Dunajca)|Białkę]]. |
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – [[Morskie Oko]]. Wyższe piętra to kocioł [[Czarny Staw pod Rysami|Czarnego Stawu pod Rysami]] oraz [[Dolinka za Mnichem]]. Doliną płynie [[Rybi Potok (dopływ Białki)|Rybi Potok]] wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach<ref>{{Cytuj książkę|imię=Józef|nazwisko=Nyka|autor link=Józef Nyka|tytuł=Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza|miejsce=Warszawa|wydawca=Sport i Turystyka|rok=1956|isbn=}}</ref>. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – [[Rybie Stawki]]: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z [[Biała Woda Białczańska|Białą Wodą]] tworząc [[Białka (dopływ Dunajca)|Białkę]]. |
||
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i [[morena]] czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od [[regiel dolny|regla dolnego]] po środowisko [[Piętro |
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i [[morena]] czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od [[regiel dolny|regla dolnego]] po środowisko [[Piętro turniowe|turni]] (jedyny taki obszar w [[Polska|Polsce]]). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów [[świerk]]owo-[[Sosna limba|limbowych]]. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także [[jeleń|jelenie]] (rykowisko koło Wanty), [[niedźwiedź brunatny|niedźwiedzie]], [[ryś|rysie]], [[świstak]]i i [[kozica|kozice]]. |
||
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej [[szlak turystyczny|szlaki turystyczne]] prowadzą w kierunku [[Schronisko PTTK nad Morskim Okiem|schroniska]] i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem, tuż za [[Wodogrzmoty Mickiewicza|Wodogrzmotami Mickiewicza]], odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez [[Kazalnica Mięguszowiecka|Kazalnicę]] na [[Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem|Przełęcz pod Chłopkiem]], przez Dolinkę za Mnichem na [[Wrota Chałubińskiego]] lub na [[Szpiglasowa Przełęcz|Szpiglasową Przełęcz]] i dalej do Doliny Pięciu Stawów. |
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej [[szlak turystyczny|szlaki turystyczne]] prowadzą w kierunku [[Schronisko PTTK nad Morskim Okiem|schroniska]] i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem, tuż za [[Wodogrzmoty Mickiewicza|Wodogrzmotami Mickiewicza]], odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez [[Kazalnica Mięguszowiecka|Kazalnicę]] na [[Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem|Przełęcz pod Chłopkiem]], przez Dolinkę za Mnichem na [[Wrota Chałubińskiego]] lub na [[Szpiglasowa Przełęcz|Szpiglasową Przełęcz]] i dalej do Doliny Pięciu Stawów. |
||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
{{DEFAULTSORT:Rybiego Potoku Dolina}} |
{{DEFAULTSORT:Rybiego Potoku Dolina}} |
||
[[Kategoria:Doliny Tatr Wysokich]] |
[[Kategoria:Doliny Tatr Wysokich]] |
||
[[Kategoria:Doliny polskich Tatr]] |
[[Kategoria:Doliny polskich Tatr]] |
||
Wersja z 23:49, 23 sty 2012
Dolina Rybiego Potoku (słow. dolina Rybieho potoka, węg. Fischseetal, węg. Halas-tavi-völgy[1]) – dolina w Tatrach Wysokich, odgałęzienie Doliny Białki. Powierzchnia doliny wynosi ok. 11,5 km², długość ok. 5,5 km. Dolina jest otoczona (od północnego zachodu, w kierunku od południowym) przez:
- Opalone, które oddziela ją od Doliny Roztoki
- Opalony Wierch, Miedziane i należący już do głównej grani Tatr Szpiglasowy Wierch, na tym odcinku graniczy z Doliną Pięciu Stawów Polskich;
- główną granią Tatr, na wschód przez m.in.: Szpiglasowy Wierch, Zadni Mnich, Cubrynę, tu graniczy ze słowacką Doliną Ciemnosmreczyńską,
- kolejnym odcinkiem głównej grani od Cubryny, przez Mięguszowieckie Szczyty, Wołowy Grzbiet, Żabi Koń, Rysy, gdzie graniczy z Doliną Mięguszowiecką,
- dalej w kierunku północnym: od Rysów, przez Niżnie Rysy, Grań Żabich: Żabi Szczyt Wyżni, Żabi Mnich, Żabi Szczyt Niżni aż po kraniec grani – Siedem Granatów, gdzie graniczy z Doliną Białej Wody.
W dolnym piętrze doliny znajduje się największe jezioro tatrzańskie – Morskie Oko. Wyższe piętra to kocioł Czarnego Stawu pod Rysami oraz Dolinka za Mnichem. Doliną płynie Rybi Potok wypływający z Morskiego Oka. Na tyłach starego schroniska, po wschodniej stronie potoku znajduje się małe, gruszkowatego kształtu jeziorko – Stawek przy Stadliskach[2]. Nieco poniżej Rybi Potok rozlewa się w kolejne jeziorka – Rybie Stawki: Małe Morskie Oko, Żabie Oko i Małe Żabie Oko. W pobliżu gajówki pod Wantą Rybi Potok łączy się z Białą Wodą tworząc Białkę.
W ukształtowaniu doliny wyraźnie widoczne jest działanie lodowca: kotły, piętrowy układ, podcięcia zboczy, ogładzone skały, usypiska moren bocznych i morena czołowa (jeden z ładniejszych przykładów), na której zbudowano schronisko. W dolinie można zobaczyć wszystkie piętra roślinne od regla dolnego po środowisko turni (jedyny taki obszar w Polsce). Szczególnie cenne są zachowane pierwostany górnoreglowych borów świerkowo-limbowych. Flora doliny składa się z ok. 350 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 170 gatunków to rośliny wysokogórskie. W dolinie spotyka się także jelenie (rykowisko koło Wanty), niedźwiedzie, rysie, świstaki i kozice.
Dolina Rybiego Potoku jest dostępna dla turystów. Wytyczone w niej szlaki turystyczne prowadzą w kierunku schroniska i Morskiego Oka. Jeszcze przed schroniskiem, tuż za Wodogrzmotami Mickiewicza, odchodzi znakowana droga przez grzbiet Opalonego do Doliny Pięciu Stawów. W pobliżu schroniska zbiegają się drogi prowadzące wokół Morskiego Oka, nad Czarny Staw i dalej na Rysy lub przez Kazalnicę na Przełęcz pod Chłopkiem, przez Dolinkę za Mnichem na Wrota Chałubińskiego lub na Szpiglasową Przełęcz i dalej do Doliny Pięciu Stawów.
Szlaki turystyczne
Czasy przejścia podane na podstawie mapy[3].
– czerwony z Toporowej Cyrhli przez Psią Trawkę, Rówień Waksmundzką, dalej Doliną Rybiego Potoku wzdłuż szosy nad Morskie Oko i obok Czarnego Stawu na Rysy.
- Czas przejścia od Wodogrzmotów Mickiewicza do schroniska nad Morskim Okiem: 1:30 h, ↓ 1:15 h
- Czas przejścia od schroniska do Czarnego Stawu: 50 min, ↓ 40 min
- Czas przejścia od schroniska na Rysy: 3:50 h, ↓ 3:10 h
- – asfaltowa szosa z parkingu na polanie Palenica Białczańska (niedostępna dla samochodów), łącząca się z czerwonym szlakiem przed Wodogrzmotami Mickiewicza. Czas przejścia z Palenicy nad Morskie Oko: 2:20 h, ↓ 1:55 h
- – czerwony dookoła Morskiego Oka. Czas przejścia: 50 min
– niebieski znad Morskiego Oka przez Świstówkę Roztocką do schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Czas przejścia: 2 h, w drugą stronę 1:40 h
– żółty znad Morskiego Oka na Szpiglasową Przełęcz ("Ceprostrada"). Czas przejścia: 2:15 h, ↓ 1:40 h- – czerwony od szlaku żółtego na Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
– zielony znad Czarnego Stawu przez Kazalnicę na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Józef Nyka: Dolina Rybiego Potoku (Morskiego Oka). Monografia krajoznawcza. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.
<ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.BŁĄD PRZYPISÓW
Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.