Kanibalizm: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
m Poprawiam szablon cytowania
m poprawiłem opis
Linia 25: Linia 25:
Niemal do końca [[renesans]]u we [[Włochy|Włoszech]] praktykowane było, jako zwieńczenie zemsty, zjadanie wątroby pokonanego przeciwnika (zwykle symboliczne) oraz, po obcięciu głowy, wytaczanie całej jego krwi. Za morderstwa o podobnym charakterze można uznać także te dokonane przez [[Elżbieta Batory|Elżbietę Batory]]. Według relacji [[Jakub Sobieski|Jakuba Sobieskiego]] obecnego w [[Paryż]]u podczas egzekucji [[François Ravaillac]]a, wielu widzów zbierało fragmenty ciała torturowanego zamachowca w celu konsumpcji. Makabryczną potrawą próbowano również poczęstować polskiego magnata<ref>[[Janusz Tazbir]]:''Okrucieństwo w nowożytnej Europie'', Warszawa, 1999</ref>.
Niemal do końca [[renesans]]u we [[Włochy|Włoszech]] praktykowane było, jako zwieńczenie zemsty, zjadanie wątroby pokonanego przeciwnika (zwykle symboliczne) oraz, po obcięciu głowy, wytaczanie całej jego krwi. Za morderstwa o podobnym charakterze można uznać także te dokonane przez [[Elżbieta Batory|Elżbietę Batory]]. Według relacji [[Jakub Sobieski|Jakuba Sobieskiego]] obecnego w [[Paryż]]u podczas egzekucji [[François Ravaillac]]a, wielu widzów zbierało fragmenty ciała torturowanego zamachowca w celu konsumpcji. Makabryczną potrawą próbowano również poczęstować polskiego magnata<ref>[[Janusz Tazbir]]:''Okrucieństwo w nowożytnej Europie'', Warszawa, 1999</ref>.


Do początku [[XX wiek|XX w.]](a lokalnie nawet do lat 50. wieku), kanibalizm nadal był praktykowany u wielu ludów [[Afryka|Afryki]], [[Oceania|Oceanii]] i wysp [[Morze Karaibskie|Morza Karaibskiego]], co wiązało się z wiarą w przechodzenie właściwości zjadanej osoby (np. męstwa) na osobę zjadającą.
Do początku [[XX wiek|XX w.]](a lokalnie nawet do lat 50. XX wieku), kanibalizm nadal był praktykowany u wielu ludów [[Afryka|Afryki]], [[Oceania|Oceanii]] i wysp [[Morze Karaibskie|Morza Karaibskiego]], co wiązało się z wiarą w przechodzenie właściwości zjadanej osoby (np. męstwa) na osobę zjadającą.


=== Wśród morderców ===
=== Wśród morderców ===

Wersja z 09:29, 19 lis 2018

Plik:Mormon cricket cannibals.jpg
Kanibalizm wśród zwierząt. Trzy samice świerszcza mormonów (Anabrus simplex) w trakcie żerowania na ciele samca

Kanibalizm – praktyka zjadania osobników własnego gatunku, dość rozpowszechniona w naturze. Występuje w wielu grupach zwierząt, m.in. u owadów, pajęczaków, ryb, płazów i ptaków, bardzo rzadko u ssaków. Może się nasilić ze względu na zbytnie zagęszczenie populacji lub w następstwie głodu. Do najbardziej znanych zwierząt praktykujących kanibalizm należą modliszki.

Kanibalizm wśród ludzi

Kanibalizm w Brazylii w roku 1557 według opisu Hansa Stadena
Kanibalizm w Wielkim Księstwie Litewskim i w Rosji w 1571, wywołany morowym powietrzem i spustoszeniami wojny litewsko-rosyjskiej, grafika niemiecka z XVI wieku

Zjawisko to spotykane jest także u ludzi – nekrofagia, ludożerstwo czyli antropofagia (gr. anthropos – człowiek, phagein – pożerać), często ma podłoże religijne. Jedzenie ludzkiego mięsa może być szkodliwie dla zdrowia. Zagrożenie powodują priony, wirusopodobne białka – wywołują one choroby z grupy zakaźnych encefalopatii gąbczastych. Wśród plemion Nowej Gwinei, zwłaszcza ludu Fore, szalała choroba, zwana kuru lub „śmiejącą się śmiercią”. Zarażenie prionami następowało przy rytualnym spożyciu ciał zmarłych krewnych. Fore zrezygnowali z kanibalizmu w 1957 r., lecz starsi członkowie ludu wciąż umierają na kuru.

Z głodu

Do aktów kanibalizmu powodowanych głodem miało dojść w czasie oblężenia Ma’arratu w 1098 roku w trakcie I wyprawy krzyżowej.

Około roku 1820 w Basutolandzie (obecnie Lesotho) zapanował głód, a miejscowe plemiona zaczęły polować na sąsiadów, których ciała następnie zjadano. Od tej pory kanibalizm zaczęto uprawiać tam regularnie. Schwytanym ofiarom łamano nogi, by nie mogły uciec. W ten sposób powstało coś w rodzaju „żywej spiżarni”. Za największy przysmak uchodziły dzieci i kobiety.

W latach 1932–1933 doszło do przypadków kanibalizmu na masową skalę w ZSRR, podczas wielkiego głodu na Ukrainie, rozkułaczania oraz przymusowej kolektywizacji[1].

Podczas II wojny światowej przypadki kanibalizmu odnotowano w getcie warszawskim[2].

Współcześnie kanibalizm z głodu zdarza się wśród ocalałych ofiar katastrof, np. lotniczych lub morskich. Jednym z najbardziej znanych takich przypadków jest los ocalałych w katastrofie urugwajskiego samolotu (lot 571) 13 października 1972 w Andach. Katastrofę przeżyło 32 z 45 pasażerów. W obliczu śmierci głodowej ocaleni zdecydowali się na jedzenie ciał zmarłych towarzyszy. Ekspedycja ratunkowa uratowała 16 osób.

Doniesienia o przypadkach kanibalizmu wywołanego głodem napływają także z Korei Północnej[3].

Z powodów rytualnych

Istnieją dowody, że kanibalizm wśród hominidów pojawił się na długo przed wykształceniem się gatunku homo sapiens[4].

Niemal do końca renesansu we Włoszech praktykowane było, jako zwieńczenie zemsty, zjadanie wątroby pokonanego przeciwnika (zwykle symboliczne) oraz, po obcięciu głowy, wytaczanie całej jego krwi. Za morderstwa o podobnym charakterze można uznać także te dokonane przez Elżbietę Batory. Według relacji Jakuba Sobieskiego obecnego w Paryżu podczas egzekucji François Ravaillaca, wielu widzów zbierało fragmenty ciała torturowanego zamachowca w celu konsumpcji. Makabryczną potrawą próbowano również poczęstować polskiego magnata[5].

Do początku XX w.(a lokalnie nawet do lat 50. XX wieku), kanibalizm nadal był praktykowany u wielu ludów Afryki, Oceanii i wysp Morza Karaibskiego, co wiązało się z wiarą w przechodzenie właściwości zjadanej osoby (np. męstwa) na osobę zjadającą.

Wśród morderców

Kanibalizm zdarza się wśród morderców, często seryjnych zabójców, mając niekiedy podłoże seksualne. Do znanych wypadków kanibalizmu o takim podłożu należy przypadek mordercy Armina Meiwesa, niemieckiego informatyka, poszukującego przez Internet młodych mężczyzn, w celu zabicia i zjedzenia. Innym głośnym przypadkiem było zamordowanie i zjedzenie człowieka przez Anthony Morleya, zwycięzcę pierwszego konkursu na najpiękniejszego geja w Wielkiej Brytanii[6]. Znane są także przypadki autokanibalizmu przymuszonego lub dobrowolnego.

Kanibalizm w czasach pogańskich, rycina w druku Heydenweldt vnd irer Götter anfängcklicher Vrsprung... z 1554 r.

Kanibalizm w literaturze

Kanibalizm w kinematografii

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Przypisy

  1. ↑ Nicolas Werth: Wyspa kanibali. Deportacja i śmierć na Syberii. Znak, 2011. ISBN 978-83-240-1624-2.
  2. ↑ Israel Gutman: Żydzi warszawscy 1939–1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 1993, s. 172. ISBN 83-85249-26-5.
  3. ↑ Cannibal horror of `quiet famine' Children eaten, say North Korea refugees.. Birmingham Post, 1998.
  4. ↑ Michael Kerrigan: Historia śmierci. Warszawa: Bellona, 2009, s. 157.
  5. ↑ Janusz Tazbir:Okrucieństwo w nowożytnej Europie, Warszawa, 1999
  6. ↑ Mr Gay 'cut up pal for eating'. Sun, 2008. [zarchiwizowane z tego adresu].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kanibalizm&oldid=55072605”