Przejdź do zawartości

Stanisław Bobrowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Bobrowski
Ilustracja
Stanisław Bobrowski (przed 1934)
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1893
Okocim, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

10 lipca 1990
Toronto, Kanada

Przebieg służby
Lata służby

od 1915

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Błękitna Armia

Jednostki

27 Dywizja Piechoty

Stanowiska

szef sztabu dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
I wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal WojskaMedal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Kawaler Orderu Orła Białego (Serbia) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja) Krzyż Kombatanta (Francja) Medal Pamiątkowy Ochotników Wolnej Francji
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Bobrowski (ur. 6 kwietnia 1896 w Okocimiu, zm. 10 lipca 1990 w Toronto) – pułkownik Wojska Polskiego, żołnierz Armii Hallera, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 i kampanii wrześniowej. W 1972 roku został awansowany przez prezydenta Augusta Zaleskiego do stopnia generała brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W Okocimiu spędził dzieciństwo i uczęszczał do szkoły podstawowej. Następnie rozpoczął naukę w gimnazjum klasycznym w Nowym Targu, którą kontynuował w Tarnowie, później w Krakowie i ukończył ją w 1915 w Wiedniu zdaniem matury[1].

W tym samym roku został powołany do cesarskiej i królewskiej armii i wcielony do tarnowskiego 57 pułku piechoty, jako jednoroczny ochotnik[1]. Podstawowe przeszkolenie wojskowe przeszedł w Přerovie w Czechach, a następnie został skierowany do szkoły oficerskiej, którą ukończył 24 lutego 1916. Wraz z pododdziałami 57 pp trafił na front włoski[1]. W lipcu 1916 roku został mianowany Kadett-Aspiranem (chorążym) i objął dowództwo plutonu piechoty. Walczył na odcinkach frontu w Tyrolu, Karyntii, Izonzo i Bainsizza. Brał udział w ofensywie w Tyrolu i nad Izonzo oraz zdobyciu wzgórz Ortigara i Lepozze. Po ukończeniu kursu karabinów maszynowych w Lissa pod Pragą, w lutym 1917, został mianowany dowódcą kompanii karabinów maszynowych.

W dniu 27 września 1917 trafił do niewoli włoskiej. Początkowo przebywał w obozie jenieckim w Cassino, a następnie w obozie dla jeńców narodowości polskiej w Santa Maria Capua Vetere pod Neapolem, gdzie działał przy tworzeniu polskich jednostek wojskowych mających walczyć przy armii włoskiej. Do Armii Polskiej wstąpił 5 listopada 1918 i po odbyciu kursu w szkole oficerskiej pełnił funkcję adiutanta II batalionu 1 pułku strzelców im. H. Dąbrowskiego[1].

W grudniu 1918 trafił do Francji, gdzie został przydzielony do 2 pułku strzelców polskich w składzie 1 Dywizji Strzelców Polskich, najpierw jako dowódca plutonu piechoty, a następnie plutonu saperów. W kwietniu 1919, wraz z Armią Hallera wrócił do Polski[1]. Od 3 maja 1919 brał udział w walkach na wschodzie, w ofensywie kijowskiej, a następnie wojnie polsko-rosyjskiej 1920 roku jako dowódca plutonu saperów oraz adiutant 2 psp (44 pułku Strzelców Kresowych)[1]. Uczestniczył w walkach pod Łuckiem, Równem, Połonnem, Miropolem, Holendrami, Ostrogiem, Krzemieńcem, Górynką, Biłką Szlachecką, Krasnem, Wolicą Śniatycką, Tyszowcami i Zwiahelem.

Po wojnie pozostał w Wojsku Polskim. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W tym samym roku objął dowództwo I batalionu 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych, a następnie został przeniesiony do dowództwa 13 Dywizji Piechoty na stanowisko oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej, płk. Jana Skorobohaty-Jakubowskiego[1]. 9 marca 1925 roku został przydzielony do Oddziału II Sztabu Generalnego w Warszawie na stanowisko referenta[2]. Szefem Oddziału II był wówczas płk inż. Michał Bajer. Początkowo pełnił tam funkcję szefa Wydziału „Zachód”, a następnie zastępcy szefa kontrwywiadu armii i szefa Referatu Informacyjnego DOK I Warszawa.

W maju 1926 roku, w czasie zamachu stanu wystąpił po stronie rządu i Prezydenta RP Wojciechowskiego. W czerwcu tego roku powrócił do macierzystego pułku w Równem na stanowisko dowódcy kompanii. 2 kwietnia 1929 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 61. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W lipcu tego roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy II batalionu 44 pp[3].

W okresie od 5 stycznia 1931 roku do 1 listopada 1932 roku był słuchaczem XI Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[1]. Uczelnię ukończył z siedemnastą lokatą na 120 studiujących oficerów. Otrzymał dyplom naukowy oficera dyplomowanego i przydział do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[1]. W listopadzie 1933 roku został przeniesiony do 45 pułk piechoty Strzelców Kresowych w Równem na stanowisko dowódcy batalionu[4][1]. W 1935 roku został oddelegowany do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, a następnie objął stanowisko szefa sztabu 27 Dywizji Piechoty w Kowlu, które piastował do września 1939 roku.

W kampanii wrześniowej 1939 przeszedł, wraz z 27 DP, szlak bojowy od Borów Tucholskich do Lasek pod Warszawą. Brał udział w walkach na przedmościu bydgoskim, pod Aleksandrowem Kujawskim, w okolicach Włocławka, w bitwie nad Bzurą i w Puszczy Kampinoskiej.

Do niewoli dostał się 20 września 1939 pod Laskami. Początkowo przebywał w obozie jenieckim w Hohnstein koło Drezna, a po jego likwidacji w oflagach w Arnswalde, Gross-Born i Dössel. We wszystkich obozach z narażeniem życia chronił polskich oficerów pochodzenia żydowskiego oraz prowadził tajne kursy wojskowe, szczególnie zakazane przez władze niemieckie.

Z niewoli został uwolniony 1 kwietnia 1945 przez oddziały amerykańskie. Po uwolnieniu pełnił funkcję komendanta obozu w Wetzlar, a następnie dowódcy garnizonu i łącznika 9 Armii amerykańskiej. Po nieudanej próbie dołączenia do oddziałów 2 Korpusu Polskiego w Ankonie we Włoszech, powrócił do Niemiec, gdzie spotkał się z rodziną, która przyjechała z Polski.

W 1948 wyemigrował do Kanady i zamieszkał w Toronto. Od 1950 roku działał aktywnie w Kongresie Polonii Kanadyjskiej oraz współpracował z Kongresem Polonii Amerykańskiej. Równocześnie został dożywotnim członkiem dwóch placówek kombatanckich: Placówki 114 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Toronto oraz Placówki 346 Canadian Legion i ściśle współpracował z Placówką 206 SWAP w Miami.

W 1972 roku został awansowany do stopnia generała brygady i mianowany delegatem Ministra Obrony Narodowej i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych na Kanadę. Po śmierci prezydenta Augusta Zaleskiego związał się z prezydentem Juliuszem Nowina-Sokolnickim, w którego rządzie pełnił obowiązki ministra ds. weteranów. W tym czasie mianowany został także kanclerzem kapituły orderu Polonia Restituta oraz awansowany kolejno do stopnia generała dywizji – 1 stycznia 1977 roku i generała broni – 15 sierpnia 1979 roku[5]. Tych dwóch ostatnich nominacji, w związku z napiętymi stosunkami jakie łączyły go z obozem prezydenta Sokolnickiego w końcu lat 70. XX w., Stanisław Bobrowski nigdy osobiście nie uznał.

W ciągu swego pobytu w Kanadzie prowadził bogatą korespondencję m.in. z Senatem Stanów Zjednoczonych Ameryki, rządem kanadyjskim, premierem Izraela M. Beginem, papieżem Janem Pawłem II, kardynałem S. Wyszyńskim i NSZZ Solidarność.

Jego memoriały dotyczące wojny w Wietnamie, konfliktu na Bliskim Wschodzie, ekonomii światowej i udziału Kanady w strukturach NATO i NORAD, znalazły uznanie w kręgach cywilnych i wojskowych USA i Kanady. W 1984 roku został mianowany honorowym admirałem floty stanu Nebraska.

Zmarł w Toronto 10 lipca 1990 roku w wieku 94 lat. 24 marca 1923 zawarł związek małżeński z Jadwigą Rutkowską.

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Bobrowski jest autorem kilkudziesięciu artykułów opublikowanych w prasie polskiej, amerykańskiej i kanadyjskiej.

Awanse

[edytuj | edytuj kod]
  • chorąży (Kadett-Aspirant) – lipiec 1916;
  • podporucznik – luty 1917;
  • porucznik – czerwiec 1919;
  • kapitan – 1922;
  • major – 1929;
  • podpułkownik – 1936[potrzebny przypis];
  • generał brygady – 1972[potrzebny przypis];
  • generał dywizji - 1977, generał broni – 1979 – awansów nie przyjął[potrzebny przypis].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Na emigracji[od Nowiny-Sokolnickiego?]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j Kolekcja GiO ↓, s. 4.
  2. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 27 z 06.03.1925 r.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 188.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 8.
  5. ↑ Jan Strzemieniewski, Generałowie Juliusza Nowina-Sokolnickiego 1973-1990, "Mars" Problematyka i historia wojskowości. Studia i materiały Nr 13 z 2002, s. 136-137.
  6. ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2862 z 13 kwietnia 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 16, poz. 560
  7. ↑ Kolekcja GiO ↓, s. 1.
  8. ↑ Kolekcja GiO ↓, s. 3.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Bobrowski&oldid=72935458”