Stanisław Kostka (1487–1555)
Dąbrowa | |
Data i miejsce urodzenia |
1487 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec |
Jakub Kostka |
Matka |
Anna Rokus von Sehfelden |
Żona | |
Dzieci |
Jan, |
Stanisław Kostka z Rostkowa herbu Dąbrowa (ur. 1487 w Sztemberku (dzisiejsze Stążki), zm. 7 grudnia 1555 w Malborku), wojewoda chełmiński i pomorski, kasztelan chełmiński i elbląski, podskarbi ziem pruskich.
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Syn Jakuba (1428-1494), pułkownika króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka, uczestnika bitwy z Krzyżakami pod Działdowem. Matka Anna Rokus von Sehfelden z Dźwierzna. Poślubił Elżbietę von Eulenburg, сórkę Wenda VI von Eulenburg, rycerza pochodzącego z Saksonii, pana na Galinach, i Barbary Lusian von Merklichenrade (Luzjańska)[1], siostry biskupa warmińskiego Fabiana Luzjańskiego. Ojciec 10 dzieci:
- Jana (1521-1581), wojewody sandomierskiego,
- Krzysztofa (1530-1594), wojewody pomorskiego,
- Stanisława, zm. 1548, pochowany w Lisewie,
- Andrzeja, zm. 1550,
- Elżbiety, późniejszej żony Melchiora Mortęskiego,
- Krystyny, poślubiła Pawła Działyńskiego, kasztelana słońskiego, dobrzyńskiego, starosty nieszawskiego i bobrownickiego,
- Małgorzaty, poślubiła Andrzeja Służewskiego, kasztelana brzesko-kujawskego,
- Anny (zm. 1578\1579), poślubiła Jerzego Konopackiego, kasztelana gdańskiego, elbląskiego i chełmińskiego,
- Barbary, poślubiła Fabiana Bystrama z Zajączkowa, sędziego ziemi tczewskiej i michałowskiej,
- Katarzyny, poślubiła w 1557 Andrzeja Sierpskiego, kasztelana rypińskiego, a po jego śmierci Jana Niemojewskiego, kasztelana chełmińskiego.
Stanisław Kostka został pochowany w Lisewie[2], gdzie w lokalnym kościele do dzisiaj znajduje się renesansowe rodzinne epitafium z 1591[3].
Urzędy ziemskie
[edytuj | edytuj kod]Stanisław Kostka był dworzaninem króla polskiego i węgierskiego, ekonomem Malborka. Był zarządcą (starostą) królewskim króla Zygmunta Starego na zamku w Szymbarku koło Iławy od 01.01.1520 do 1526 r., kiedy to starostwo odsprzedał von Polenzowi. Od 1531 roku był podskarbim ziem pruskich, a także kasztelanem elbląskim (1544-1545), kasztelanem chełmińskim (1545-1546), wojewodą pomorskim (1546-1551) i wojewodą chełmińskim (od 2 maja 1551 do śmierci). Piastował też urząd starosty: puckiego, tczewskiego, kościerskiego, golubskiego i lipieńskiego. Uczestniczył w wojnie z mistrzem krzyżackim Albrechtem (1519\1520). W poglądach politycznych zwolennik połączenia Prus z Polską. Od 1549 poseł na sejm pruski w Malborku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ COMPACTGEN names & titles starting with ILEBUR [online], www.compactgen.com [dostęp 2018-11-12] .
- ↑ Paweł Czaplewski , Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich : 1454-1772, Toruń: TNT, 1921, s. 123 .
- ↑ kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Lisewie [online], www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl [dostęp 2021-05-27] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- "Polski Słownik Biograficzny" (tom 14, str. 356)
- Marian Biskup, Irena Jarosz Biskupowa, Akta stanów Prus Królewskich, tom 8 (1520-1526) , Wyd. Warszawa- Toruń 1993, s. 100, 124, 125,192, 277, 280, 439 i 444
- Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa. Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6, ss. 480
- Materiały do biografii genealogii i historii rodu Kostków herbu Dąbrowa, praca zbiorowa pod red. Barbary Fabiszewskiej. Wyd. Stowarzyszenie Rodu Kostków, Białystok-Koszalin 2015, ISBN 978-83-927099-0-9, s. 12
- Dworzanie królewscy
- Ekonomowie malborscy
- Kostkowie herbu Dąbrowa
- Kasztelanowie elbląscy
- Kasztelanowie chełmińscy
- Ludzie związani z Malborkiem (I Rzeczpospolita)
- Podskarbiowie ziem pruskich
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Zygmunta II Augusta
- Starostowie kościerzyńscy (województwo pomorskie)
- Starostowie lipieńscy
- Starostowie puccy
- Starostowie tczewscy
- Starostowie golubscy
- Szlachta Prus Królewskich
- Uczestnicy wojny polsko-krzyżackiej 1519–1521 (strona polska)
- Urodzeni w 1487
- Wojewodowie chełmińscy
- Wojewodowie pomorscy (I Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1555