Szopowate
|
||
| Procyonidae[1] | ||
| Gray, 1825 | ||
 Przedstawiciel rodziny – szop pracz (Procyon lotor) |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | drapieżne | |
| Podrząd | psokształtne | |
| Nadrodzina | łasicokształtne | |
| Rodzina | szopowate | |
| Synonimy | ||
|
||
| Rodzaje | ||
|
zobacz opis w tekście |
||
Szopowate[2][3] (Procyonidae) – rodzina ssaków łożyskowych z rzędu drapieżnych. W zapisie kopalnym są znane od oligocenu.
Występowanie i biotop[edytuj]
Szopowate są ssakami Nowego Świata – występują w Ameryce Północnej i Środkowej – od południowej Kanady po południową Argentynę. Zajmują różne siedliska – od obszarów pustynnych przez różne typy lasów po mokradła, tereny rolnicze i zurbanizowane. Preferują tereny zalesione.
Charakterystyka[edytuj]
Do tej rodziny należą zwierzęta małe lub średnie, zwykle z długim ogonem i o szerokim pysku, o tępym uzębieniu przystosowanym do rozdrabniania różnorodnego pokarmu. Pysk wydłużony, krótszy niż u psowatych, ale dłuższy niż u kotowatych. Uszy krótkie, sterczące. Ubarwienie szare lub brązowe, u niektórych kontrastowe w części twarzowej głowy, z ciemnymi i jasnymi pierścieniami na ogonie. Szopowate są stopochodne, ich kończyny mają po pięć palców zakończonych krótkimi, zakrzywionymi pazurami.
| Wzór zębowy | I | C | P | M | |
|---|---|---|---|---|---|
| 36-42 | = | 3 | 1 | 3-4 | 2 |
| 3 | 1 | 3-4 | 2-3 | ||
Są zwierzętami wszystkożernymi, żywiącymi się pokarmem pochodzenia roślinnego i zwierzęcego włącznie z małymi ssakami i ptakami. Niektóre gatunki żyją w grupach rodzinnych, inne w parach, a samce ostronosów prowadzą samotniczy tryb życia. Większość szopowatych jest aktywna w nocy. Wszystkie potrafią wspinać się po drzewach, często szukają tam schronienia przed drapieżnikami. Ze względu na cenne futro są często obiektem polowań.
Systematyka[edytuj]
Większość badaczy wyróżnia dwie podrodziny szopowatych: Procyoninae (szopy) i Potosinae. Badania Klausa-Petera Koepfli i in. wykazały trzy linie rozwojowe szopowatych[4]. Poniżej przedstawiono rodzaje i gatunki obecnie zaliczane do tej rodziny z pominięciem podziału na podrodziny[2][5].
- Bassaricyon – olingo
- Bassariscus – szopik
- Nasua – ostronos
- Nasuella – ostronosek – jedynym przedstawicielem jest Nasuella olivacea – ostronosek górski
- Potos – kinkażu – jedynym przedstawicielem jest Potos flavus – kinkażu żółty
- Procyon – szop
Początkowo do rodziny szopowatych zaliczano występującą w Azji pandkę rudą i pandę wielką, obecnie klasyfikowane odpowiednio w rodzinach pandkowatych i niedźwiedziowatych.
Przypisy
- ↑ Procyonidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 163-165. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 354, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ Koepfli Klaus-Peter, Phylogeny of the Procyonidae (Mammalia: Carnivora): Molecules, morphology and the Great American Interchange, Molecular Phylogenetics and Evolution, Volume 43, Issue 3, June 2007, Pages 1076-1095 doi:10.1016/j.ympev.2006.10.003 {abstrakt) (en)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Procyonidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-08-14]
Bibliografia[edytuj]
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Myers, P.: Procyonidae (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2000. [dostęp 29 maja 2008].
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 146. ISBN 83-01-14344-4.
|
|||||||||||
