Tadeusz Kraśko
Data i miejsce urodzenia |
28 października 1940 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 lutego 2019 |
Zawód |
dziennikarz, reportażysta, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych |
Lata aktywności |
1971–1988 |
Tadeusz Kraśko (ur. 28 października 1940 w Wornianach, zm. 23 lutego 2019[1] w Warszawie) – polski dziennikarz telewizyjny, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych[2], reportażysta, publicysta, dyplomata, polityk lewicowy. Laureat trzech Złotych Ekranów i nagród Zakopiańskiego Festiwalu Filmów o Sztuce. Autor kilkudziesięciu tytułów literatury faktu, m.in. literackich rozmów z Jerzym Turowiczem, Arturem Międzyrzeckim i prof. Adamem Zielińskim, dyrektor Instytutu Polskiego w Sztokholmie, dyrektor programowy pierwszej prywatnej telewizji Top Canal. Realizator licznych reportaży zagranicznych m.in. z Włoch, Kuby, Litwy, Rosji, USA, Szwecji, Niemiec i Chorwacji[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się pod Wilnem w miejscowości Worniany[2] (obecnie na Białorusi) jako syn Wincentego Kraśki[4] – działacza komunistycznego z czasów PRL, członka Komitetu Centralnego PZPR[5]. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego[6].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W czasach PRL pracował dla Telewizji Polskiej, zastępca redaktora naczelnego Redakcji Publicystyki Kulturalnej TVP1, szef Redakcji Reportażu i Filmu Dokumentalnego TVP2. Autor i realizator wielu programów telewizyjnych, reportaży zagranicznych. Wyróżniony przez Zakopiański Festiwal Filmów o Sztuce w 1972 za film Wyprawa do kresu fotografii i w 1974 za film Zbigniewa Makowskiego pejzaże niedostępne. W 1986 otrzymał nagrodę Złote Ekrany przyznawaną przez czasopismo „Ekran” w kategorii „Cykl programów publicystycznych”. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Na przełomie lat 70/80 pełnił funkcję radcy ambasady PRL i był dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej w Sztokholmie[7].
Na początku lat 90. zwolniony z TVP2[8]. Po 1991 był dyrektorem programowym pierwszej prywatnej telewizji Top Canal. Od tego czasu publikował książki, głównie wywiady-rzeki z dziennikarzami z okresu PRL[9]. Od 2002 do 2003 członek Rady Nadzorczej spółki Glob Investment[10].
Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]Należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Później był rzecznikiem prasowym Krajowej Partii Emerytów i Rencistów[11]. W 2001 kandydował jako jej działacz bezskutecznie do Sejmu w okręgu koszalińskim z listy SLD-UP[12], a w 2002 z listy KPEiR do rady Warszawy[13]. W 2003 był wśród założycieli partii Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej[11][14]. Wkrótce ponownie związał się z KPEiR. W 2005 był pełnomocnikiem jej komitetu wyborczego[15], a w 2010 kandydował z jej listy do sejmiku mazowieckiego[16]. W 2011 jako bezpartyjny startował bez powodzenia do Sejmu w okręgu warszawskim z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej[17]. W późniejszym czasie ponownie był rzecznikiem KPEiR[18]. W 2018 bezskutecznie kandydował z listy SLD Lewica Razem do rady warszawskiej dzielnicy Śródmieście[19].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty z producentką i scenarzystką filmową Barbarą Pietkiewicz[20], ich synem jest dziennikarz Piotr Kraśko (ur. 1971)[21]. Jego drugą żoną była Nina Terentiew[22]. Miał córkę Ewę (ur. 1985), która także została dziennikarką i współpracowała ze stacjami TVP2, TVN i TVN Meteo[5].
Pochowany wraz z ojcem na cmentarzu wojskowym na Powązkach[23].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Nie tędy droga! (1991, z Adamem Schaffem);
- Początek raz jeszcze: Z Andrzejem Szczypiorskim rozmawia Tadeusz Kraśko (1991)
- Leszek Moczulski: wygram tę wojnę! (1992, z Ewą Sochacką)
- Pasjans telewizyjny (1992)
- Chocholi taniec. Miesiąc w Roku Koguta: rozmowy z Andrzejem Szczypiorskim (1993)
- Wierność: rozmowy z Jerzym Turowiczem (1995)
- Z Adamem Zielińskim wiedeńskie rozmowy: opowieść o ryzyku, uporze, chińskiej tajemnicy, bałkańskiej tragedii i wiedeńskiej nostalgii (1995)
- Rzeczpospolita demokracji lokalnej: rozmowy z Prof. Jerzym Regulskim, Prof. Michałem Kuleszą, Sen. Jerzym Stępniem, Prof. Piotrem Buczkowskim (1996, z Ewą Sochacką)
- U progu XXI wieku (1996, z Arturem Międzyrzeckim)
- U progu XXI wieku: o Monte Cassino – cezaryzmie – i minimum powagi – o pięknej lokalności poezji – o Rimbaudzie i klasykach – o surrealizmie i poezji amerykańskiej – o hasłach: „śmierć intelektualistom!”, „wykosić wszystko, co wystaje!” i „patrz pan, szatan!' (1996 z Arturem Międzyrzeckim)
- Gdzie jest niedźwiedź?, czyli Z Adamem Zielińskim wiedeńskich rozmów ciąg dalszy (1998)
- Czas skorpiona (1998)
- Moje schody (1998, z Grzegorzem Tuderkiem)
- Rak (1999, z Andrzejem Kułakowskim)
- Wspomnienia oficera polskiego wywiadu Tadeusza Szadkowskiego – pułkownika W. P. w st. spoczynku (2003)
- Licheń – świątynia trzeciego tysiąclecia (2004 z Grzegorzem Tuderkiem)
Filmografia (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Reżyser i scenarzysta
- Kuba (1989)
- Leningrad – nadzieja (1988)
- Leningrad z Afganistanem (1988)
- Spotkanie z prof. Schaffem (1988)
- Litwa – prawda (1987)
- Litwa – Polonia (1987)
- Moskwa (1987)
- Pamięć (1986)
- Wyżej niż góry (1986)
- Za horyzontem słońce (1978)
- Obraz i ramy (1973)
- Akademia (1973)
- Krzesło i ramy (1973)
- Brawa i brawka (1971)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michał Dziedzic: Nie żyje Tadeusz Kraśko, ojciec Piotra Kraśki. Wirtualna Polska, 2019-02-23. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ a b Tadeusz Kraśko. Portal Filmowy. [dostęp 2019-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-24)].
- ↑ Blog Tadeusza Kraśki.
- ↑ Kraśko o dziadku w PZPR: był uczciwym człowiekiem. Fakt.pl, 2016-08-10. [dostęp 2024-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ a b Piotr Kraśko ma siostrę? Mroczny sekret dziennikarza. „Super Express”, 2017-02-09. [dostęp 2019-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ Piotr Kraśko – rodzina: ojciec, dziadek, pierwsza i druga żona. Kim są?. Fokus TV, 2015-06-29.
- ↑ Robert Wit Wyrostkiewicz: Życiorys Niny Terentiewej-Kraśko. Fronda.pl, 2010-03-11. [dostęp 2013-12-11].
- ↑ Nina Terentiew. Wirtualne Media, 2003-09-21. [dostęp 2013-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-04)].
- ↑ Komunistyczne klany. „Nasz Dziennik”, 2012-12-08. [dostęp 2013-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-26)].
- ↑ Tadeusz Kraśko (’40). Monitor Sądowy i Gospodarczy. [dostęp 2013-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ a b Powstała Centrolewica Rzeczypospolitej Polskiej. Wirtualna Polska, 2003-03-14. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ „Wychowywałem się z mamą i babcią”. Trudna relacja Piotra Kraśki z tatą. Kim był jego ojciec?. Viva!, 2023-05-30. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2013-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ Władze KPEiR. Krajowa Partia Emerytów i Rencistów. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2024-08-17].
- ↑ Monika Kotowska: Nieznane mamy znanych gwiazd. Polki.pl.
- ↑ Piotr Kraśko: Nieznane fakty z życia. Żona, dzieci, wiek, Instagram. Gala.pl. [dostęp 2018-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ Anita Czupryn: Caryca mediów, Nina Terentiew, nie zna słowa „emerytura”. „Polska The Times”, 2013-04-01. [dostęp 2013-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-23)].
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2024-08-17].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Kraśko w bazie filmpolski.pl
- Tadeusz Kraśko w bazie Filmweb
- Publikacje Tadeusza Kraśki na stronie worldcat.org
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Osobowości telewizyjne związane z TVP
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy Centrolewicy Rzeczypospolitej Polskiej
- Politycy Krajowej Partii Emerytów i Rencistów
- Politycy SdRP i SLD
- Polscy dziennikarze telewizyjni
- Polscy publicyści
- Polscy reżyserzy telewizyjni
- Polscy scenarzyści filmowi
- Przedstawiciele dyplomatyczni Polski Ludowej w Szwecji
- Rzecznicy prasowi w Polsce
- Urodzeni w 1940
- Zmarli w 2019