Przejdź do zawartości

Via Carpatia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 213.199.220.205 (dyskusja) o 12:58, 1 wrz 2017. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Via Carpatia (również Via Carpathia) – budowana etapami europejska międzynarodowa trasa relacji „północ-południe”, łącząca Kłajpedę na Litwie z Salonikami w Grecji.

Droga przebiegać ma przez Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i Grecję, stanowiąc szlak transportowy prowadzący wzdłuż granicy wschodniej UE, z Europy Środkowej do Azji, krzyżujący się z korytarzami prowadzącymi z Europy Zachodniej do Rosji i łączący się przez porty Morza Czarnego ze szlakiem TRACECA (Europa – Kaukaz – Azja)[1]. Trasa na całej długości ma mieć parametry autostrady bądź drogi ekspresowej.

Historia

Inicjatywa utworzenia szlaku „Via Carpatia” powstała w 2006 r. Szczegóły związane z trasą zostały ustalone 27 października 2006 w Łańcucie, podczas zorganizowanej w tym celu międzynarodowej konferencji pt. „Jedna droga – cztery kraje”, z udziałem m.in. prezydenta RP, Ministrów Transportu, przedstawicieli wysokiego szczebla rządowego i samorządowego z nw. krajów oraz Komisji Europejskiej[2]. Zgromadzeni na niej wówczas ministrowie transportu: Litwy, Polski, Słowacji i Węgier, popisali tzw. „Deklarację Łańcucką w sprawie rozszerzenia Transeuropejskiej Sieci Transportowej poprzez utworzenie najkrótszego szlaku drogowego na osi Północ-Południe, łączącego Litwę, Polskę, Słowację i Węgry”. W październiku 2010 r. do inicjatywy „Via Carpatia” przystąpiły Bułgaria, Rumunia oraz Grecja[3].

Koncepcja powstania takiego połączenia komunikacyjnego była omawiana również w trakcie wizyty premier Polski Beaty Szydło w Budapeszcie na spotkaniu z premierem Węgier Viktorem Orbánem 9 lutego 2016 roku[4][5].

Przebieg trasy

„Via Carpatia” ma przebiegać wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej z Kłajpedy przez Kowno, Białystok, Lublin, Rzeszów, Koszyce, Debreczyn i dalej do Rumunii. W Rumunii szlak rozwidla się w kierunku portu morskiego Konstanca oraz w kierunku Swilengradu. Dalej przez Bułgarię do Sofii i portów greckich nad Morzem Egejskim w Salonikach.

Polska

W Polsce Via Carpatia wg planów z roku 2017 przebiegać ma[6] od granicy z Litwą w Budzisku przez Augustów do Ełku, dalej trasą S16 do Knyszyna, stamtąd trasą S19 przez Dobrzyniewo Duże – Choroszcz – Siemiatycze – do węzła Lublin Rudnik, następnie S12 przez Lublin Sławinek, dalej przez Nisko do węzła Rzeszów Wschód, przez A4 do węzła Rzeszów Zachód, stamtąd przez Barwinek do granicy ze Słowacją.

Do sieci bazowej TEN-T (realizacja do roku 2023) należą następujące odcinki Via Carpatia[7]:

  • S61 Budzisko (granica z Litwą) – obwodnica Augustowa;
  • S19 Lublin – Rzeszów.

W sieci kompleksowej TEN-T (realizacja do roku 2050) znajdują się następujące odcinki:

  • S19 Rzeszów – Barwinek (granica ze Słowacją)

Część odcinków dróg S19 i S61 już powstało, inne są w budowie, np. odcinek Lublin – Rzeszów ma zapewnione finansowanie (Program Infrastruktura i Środowisko 2014-2020) i na kilku odcinkach jest budowany[8].

Stan przygotowań i realizacji Via Carpatia (S19) na Podkarpaciu (1 wrzesień 2017)[9]:

  • odcinki zrealizowane: Stobierna – w. Rz. Wschód, w. Rz. Zachód – w. Świlcza i Sokołów Młp. Północ – Stobierna (12,5 km)
  • odcinki w realizacji: w. Świlcza – w. Rz. Południe (6,4 km)
  • odcinki w przetargu: Lasy Janowskie – Sokołów Młp. Północ (6 odc.) 54,2 km
  • odcinki przed przetargiem: w. Rz. Południe – Barwinek (85,2 km)

„Via Carpatia” w Polsce na odcinku z Kuźnicy do Korycina szlak biegnie wraz z drogą „Via Baltica”. Biegnąc wzdłuż wschodniej granicy Polski trasa przecinać ma obszary województw: podlaskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego, stanowiąc połączenie ważnych ośrodków położonych przy wschodniej granicy kraju, tj. miast: Białystok, Lublin i Rzeszów[3].

Słowacja

Część „Via Carpatii” prowadząca przez Słowację od granicy z Polską w Barwinku do granicy z Węgrami (Milhorst) ma liczyć 127 kilometrów[10]. Ze słowackiego odcinka trasy w użyciu są jedynie fragmenty w okolicach Svidníka (ok. 5 km), pomiędzy Preszowem a Koszycami (ok. 35 km) oraz Koszycami a granicą z Węgrami (ok. 15 km). Z Preszowa w kierunku północnym zaplanowano drogi jednojezdniowe (w takim standardzie zbudowana jest już obwodnica Svidníka). Pozostałe odcinki na południe od Preszowa zbudowano w standardzie autostrady i podobnie będą wyglądały brakujące odcinki tamtej części Via Carpatia. Najbardziej optymistyczne plany zakładają ukończenie całej trasy do 2022[11].

Węgry

Część trasy prowadząca przez Węgry ma liczyć 340 kilometrów[10].

Rumunia

Przez Rumunię przebiegać ma najdłuższa część trasy o długości 1566 kilometrów[10].

  1. ↑ Strategia rozwoju infrastruktury komunikacyjnej w regionie północno-wschodniej Europy. Economy and Management – 1/2011, s. 31.
  2. ↑ Szlak komunikacyjny „Via Carpatia”: Wpływ na rozwój województwa lubelskiego.
  3. ↑ a b Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie: Szlak Transportowy Via Carpatia. [dostęp 2016-02-15].
  4. ↑ Rządowe rozmowy ws. szlaku Via Carpatia. [dostęp 2016-02-14].
  5. ↑ Autostradą z Budapesztu do wschodniej Polski. Po spotkaniu Szydło z Orbanem. [dostęp 2016-02-14].
  6. ↑ Leonard Dolecki: Cała Via Carpatia w realizacji lub przygotowaniu. [Rynek Infrastruktury http://www.rynekinfrastruktury.pl/], 2017-05-18. [dostęp 2017-06-22].
  7. ↑ Minister Infrastruktury i Rozwoju, pismo z 23.12.2014 (pdf) [dostęp: 3.03.2016]
  8. ↑ Budowa Via Carpathia w Polsce. Ministerstwo Rozwoju, 28.01.2016.
  9. ↑ Via Carpathia jedną z najbardziej strategicznych inwestycji. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, 29-01-2016.
  10. ↑ a b c „Via Baltica” i „Via Carpatia” a gospodarka Lubelszczyzny (cz. II).
  11. ↑ [1]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Via_Carpatia&oldid=50248874”