Waldemar Chrostowski
Waldemar Chrostowski | |
prałat | |
![]() |
|
Kraj działania | ![]() |
Data i miejsce urodzenia | 1 lutego 1951 Chrostowo |
Przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich | |
Okres sprawowania | 2003–2013 |
Wyznanie | katolickie |
Kościół | rzymskokatolicki |
Prezbiterat | 6 czerwca 1976 |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Waldemar Chrostowski (ur. 1 lutego 1951 w Chrostowie) – polski duchowny katolicki, profesor doktor habilitowany teologii, biblista, konsultor Rady Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, profesor zwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich, zaangażowany w dialog katolicko-żydowski. Do roku 1998 współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Członek Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. Autor ponad 2000 publikacji naukowych i popularnonaukowych. Zajmuje się głównie Starym Testamentem.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Biografia naukowa[edytuj | edytuj kod]
W 1964 ukończył szkołę podstawową w Chrostowie. Następnie uczęszczał do Liceum Ogólnokształcące pw. św. Augustyna w Warszawie. W 1968 wstąpił do seminarium duchownego w Łomży. Opuścił je po roku nauki i w 1969 rozpoczął studia jako świecki na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. We wrześniu 1970 rozpoczął naukę w seminarium duchownym w Warszawie. Przyjął święcenia kapłańskie 6 czerwca 1976. W latach 1976-1978 był wikariuszem w parafii w Ząbkach. W latach 1978-1983 studiował w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, a w latach 1979-1980 na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. W 1981 uzyskał w Rzymie licencjat nauk biblijnych. Od 1983 pracował jako wikariusz w parafiach warszawskich. W 1986 obronił pracę doktorską Interpretacja dziejów Izraela w Ez 16,20 i 23 oraz jej reinterpretacja w Septuagincie i w Targumie. W 1987 został wykładowcą na Akademii Teologii Katolickiej, a w 1988 otrzymał zwolnienie z obowiązków wikariusza, pozostając od tego czasu księdzem-rezydentem. 30 września 1996 uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie nauk teologicznych, specjalność: biblistyka na podstawie rozprawy habilitacyjnej Ogród Eden – zapoznane świadectwo asyryjskiej diaspory. 1 maja 1998 został profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem katedry egzegezy Starego Testamentu na ATK, a w latach 1999-2002 prorektorem nowo powstałego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W 2001 rozpoczął równoległe pracę na nowo powstałym wydziale teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2003 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
Dialog katolicko-żydowski[edytuj | edytuj kod]
Od 1986 uczestniczył w posiedzeniach podkomisji, a następnie komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem (był jej wiceprzewodniczącym w latach 1994-1996). Od 1990 do 2000 wchodził w skład Międzynarodowej Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. W 1991 był jednym z założycieli Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, której współprzewodniczył do 1998. Za działalność w radzie otrzymał w 1997 nagrodę im. brata Alberta (razem ze Stanisławem Krajewskim). Ustąpił ze swojej funkcji wobec różnic dzielących go od innych członków rady na tle tzw. krzyża papieskiego postawionego w Oświęcimiu w miejscu Mszy świętej odprawionej w 1979 przez Jana Pawła II. W 1994 został kierownikiem Instytutu Dialogu Katolicko-Judaistycznego, w ramach którego od 1996 wydaje półrocznik „Maqom”.
Aktualna działalność[edytuj | edytuj kod]
Obecnie jest kierownikiem Katedry Egzegezy Starego Testamentu oraz Zakładu Dialogu Katolicko-Judaistycznego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, a także kierownikiem Zakładu Egzegezy i Teologii Biblijnej Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest pomysłodawcą Prymasowskiej Serii Biblijnej wydawanej od 1994 oraz redaktorem naukowym wielu jej tomów[1]. Przewodniczył Stowarzyszeniu Biblistów Polskich od chwili jego powstania w 2003 do 2013 r.[2] Od 1990 pełni funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Collectanea Theologica”[3]. Jest stałym publicystą kwartalnika „Fronda”, fronda.pl, „Naszego Dziennika”, „Mojej Rodziny” oraz współpracownikiem redakcji katolickiej TVP. Należał do rady redakcyjnej „Przeglądu Powszechnego”. Często uczestniczy w audycjach Radia Maryja[4] i Telewizji Trwam. Papież Benedykt XVI powołał go do grona ekspertów 12. Zgromadzenia Zwyczajnego Synodu Biskupów, który odbywał się w październiku 2008 w Watykanie.
Był konsultantem ds. religijnych przy produkcji filmów Quo vadis (w tym miniserialu o tym samym tytule z 2002 roku) oraz Kto nigdy nie żył... z 2006 roku[5].
Wywiady-rzeki[edytuj | edytuj kod]
Do szerszej publiczności skierowane były dwa „wywiady-rzeki” opublikowane przez wydawnictwo „Fronda”: Bóg, Biblia, Mesjasz (2007) oraz Kościół, Żydzi, Polska (2009). W pierwszej, przez pryzmat biografii Chrostowskiego prezentowana jest współczesna biblistyka, przy czym autor porównuje perspektywy chrześcijańskie i judaistyczne[6]. Druga mówi o dialogu chrześcijańsko-judaistycznym oraz polsko-żydowskim.
Kontrowersje wokół Kościół, Żydzi, Polska[edytuj | edytuj kod]
W wywiadzie-rzece Kościół, Żydzi, Polska ks. W. Chrostowski przedstawił własną, krytyczną ocenę kształtu dialogu katolicko-żydowskiego w latach 80 i 90. Abp Józef Życiński krytykował radykalizm treści tej książki, odległy jego zdaniem od myśli Jana Pawła II[7]. W obronie Chrostowskiego wystąpiło wydawnictwo „Fronda”, które wydało tę książkę, a także m.in. „Nasz Dziennik”, Radio Maryja, Telewizja Trwam, „Rzeczpospolita”, „Niedziela”, „Najwyższy Czas!” oraz katolickie portale, podkreślając „ciekawe spojrzenie autora na sprawy dialogu z judaizmem w oparciu o nieznane dotąd lub mało znane fakty z historii bez politycznej poprawności”[8][9]. W obronę duchownego bardzo mocno zaangażowali się Stanisław Michalkiewicz[10] oraz Jerzy Robert Nowak[11] i Tomasz Terlikowski[12].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
W roku 2011, z okazji 60. rocznicy urodzin ks. prof. W. Chrostowskiego, Stowarzyszenie Biblistów Polskich wydało poświęconą mu trzytomową księgę pamiątkową. Pierwszy tom stanowi wykaz publikacji. Pierwsza jego publikacja ukazała się w 1966 roku (Satura lanx, Filomata 1966 nr 198, s. 431). Do czerwca 2011 liczba publikacji wyniosła 2054. Nie uwzględniono publikacji multimedialnych[13].
Własne[edytuj | edytuj kod]
- Bohaterowie wiary Starego Testamentu, Akademia Teologii Katolickiej (1992), ISBN 83-7072-807-3.
- Rozmowy o dialogu, Vocatio, ISBN 83-7146-059-7.
- Bóg, Biblia, Mesjasz, Fronda, ISBN 83-60335-65-6.
- I będę mówił do jej serca – księga proroka Ozeasza, producent: Salwator, (2007) – audiobook, analiza Księgi Ozeasza.
- Kościół, Żydzi, Polska, Fronda, ISBN 978-83-60335-53-6.
- Babilońskie deportacje mieszkańców Jerozolimy i inne studia, wyd. Vocatio, Warszawa 2009.
- Trzecia Świątynia w Jerozolimie i inne studia, wyd. Vocatio, Warszawa 2012.
- Między Synagogą a Kościołem. Dzieje św. Pawła, Wydawnictwo M, Kraków 2015.
- Dziedzictwo Chrztu. 966 - 1966 - 2016, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków 2016.
- Prawda. Chrystus. Judaizm, Fronda, ISBN 978-83-80793-54-5.
Opracowania[edytuj | edytuj kod]
- Jan Paweł II, oprac. ks. prof. Waldemar Chrostowski; Apokalipsa św. Jana. Jan Paweł II rozważa, Rosikon Press, EAN 9788388848261;
- Jan Paweł II, Benedykt XVI, oprac. ks. prof. Waldemar Chrostowski, Andrzej Maria kardynał Deskur; Komplet – Apokalipsa św. Jana i psalmy – Sonety Rzymskie. Jan Paweł II i Benedykt XVI rozważają, Rosikon Press, EAN 9788388848469;
- Jan Paweł II, Benedykt VI, oprac. ks. prof. Waldemar Chrostowski; Psalmy. Jan Paweł II i Benedykt XVI rozważają, Rosikon Press, EAN 9788388848384;
- Jan Paweł II, Benedykt XVI, oprac. ks. prof. Waldemar Chrostowski; Psalmy. Jan Paweł II i Benedykt XVI rozważają, Rosikon Press, EAN 9788388848391;
- Collectanea Theologica, nr 1/2007, red. ks. Waldemar Chrostowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ISSN 0585-6985 – kwartalnik teologów polskich;
- Collectanea Theologica, nr 2/2007, red. ks. Waldemar Chrostowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ISSN 0585-6985.
- Waldemar Chrostowski (oprac.); Biblia dla rodziny, Vocatio, ISBN 978-83-7146-184-2.
- Waldemar Chrostowski (oprac.); Biblia dla wszystkich, Vocatio, ISBN 83-7146-192-5.
- Waldemar Chrostowski (oprac.); Biblia dla przedszkolaków, Vocatio
- Waldemar Chrostowski (opr. i red.); Czynić sprawiedliwość w miłości, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ISBN 83-7072-198-2.
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- 1992 – Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”[14]
- 1998 – Złoty Krzyż Zasługi[14]
- 2003 – Medal Komisji Edukacji Narodowej
- 2004 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[14][15]
- 2008 – nominacja na Kapelana Honorowego Jego Świątobliwości[16]
- 2010 – Nagroda Rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu II stopnia[14]
- 2012 – Kawaler Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[17]
- 2014 – Nagroda Ratzingera[18]
- 2017 – Książka Roku 2016 za książkę Dziedzictwo Chrztu. 966 - 1966 - 2016[19]
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
Ks. Waldemar Chrostowski był także konsultantem ds. religijnych w filmach:
- Quo vadis w reżyserii Jerzego Kawalerowicza (2001),
- Opowieść o Zbawicielu w reżyserii Philipa Saville (2003).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marta Putkowska: Rozmowa z księdzem prof. Waldemarem Chrostowskim o Prymasowskiej Serii Biblijnej. kosciol.pl, 10 maja 2006. [dostęp 2010-02-16].
- ↑ Skład osobowy Zarządów. sbp.net.pl.
- ↑ Czasopisma naukowe. uksw.edu.pl.
- ↑ Informacje na stronie radiomaryja.pl. [dostęp 20 stycznia 2012].
- ↑ Waldemar Chrostowski (pol.). filmpolski.pl. [dostęp 2013-04-08].
- ↑ Obwoluta okładki Bóg, Biblia, Mesjasz.
- ↑ Józef Życiński: Daleko od Jana Pawła II. wyborcza.pl, 29 marca 2009.
- ↑ Drogi i bezdroża dialogu. naszdziennik.pl, 4 kwietnia 2009.
- ↑ Życiński sekuje ks. Chrostowskiego. kosciol.pl, 2 kwietnia 2009.
- ↑ Wyziewy z perfumerii. michalkiewicz.pl, 4 kwietnia 2009.
- ↑ Antypolonizm tropicieli antysemityzmu. jerzyrobertnowak.pl.
- ↑ Publicysta: abp Życiński jest „cynglem GW” i błaznem. onet.pl, 27 lutego 2009.
- ↑ Więcej szczęścia w dawaniu niż w braniu. Księga Pamiątkowa dla Księdza Profesora Waldemara Chrostowskiego. pod red. Barbary Strzałkowskiej, Stowarzyszenie Biblistów Polskich, Warszawa 2011, s. 217, 218.
- ↑ a b c d Ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski (pol.). teologia.uksw.edu.pl. [dostęp 2014-01-29].
- ↑ M.P. z 2005 r. Nr 1, poz. 6
- ↑ Barbara Strzałkowska, Przedmowa, w: Więcej szczęścia w dawaniu niż w braniu. Księga Pamiątkowa dla Księdza Profesora Waldemara Chrostowskiego, Stowarzyszenie Biblistów Polskich, Warszawa 2011, s. 31.
- ↑ Inwestytura OESSH Lublin 2012. oessh.opoka.net.pl. [dostęp 2016-08-24].
- ↑ Ks. prof. Waldemar Chrostowski laureatem Nagrody Ratzingera (pol.). ekai.pl, 2014-06-17. [dostęp 2014-06-17].
- ↑ Znamy już Książki Roku Magazynu Literackiego KSIĄŻKI [dostęp 2017-02-13] .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Waldemar Chrostowski w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI).
- Grzegorz Polak Kto jest kim w Kościele, wyd. KAI 1999
- Kto jest kim w Polsce, edycja IV (zespół redakcyjny Beata Cynkier i inni), Warszawa 2001, s. 117–118
- Więcej szczęścia jest w dawaniu, aniżeli w braniu. Księga pamiątkowa dla ks. prof. Waldemara Chrostowskiego w 60. rocznicę urodzin, t. 1, Barbara Strzałkowska (red.), Stowarzyszenie Biblistów Polskich, Warszawa 2011, ISBN 978-83-7232-983-7.
- Absolwenci Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie
- Członkowie komitetów naukowych PAN
- Duchowni archidiecezji warszawskiej
- Polscy teolodzy katoliccy
- Ludzie związani z Radiem Maryja
- Osobowości telewizyjne związane z Telewizją Trwam
- Polscy bibliści
- Publicyści Przeglądu Powszechnego
- Urodzeni w 1951
- Wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Laureaci Nagrody Ratzingera
- Polacy odznaczeni Orderem Grobu Świętego
- Wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Odznaczeni Medalem „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”