X (ujednoznacznienie)

X – dwudziesta czwarta litera alfabetu łacińskiego.

X

Matematyka

• cyfra rzymska oznaczająca liczbę $10$
• zwyczajowe oznaczenie pierwszej ze współrzędnych układu kartezjańskiego, tzw. odciętej, czyli osi $X$ albo $OX$

Nauki przyrodnicze

• promieniowanie X – zakres częstotliwości fal elektromagnetycznych, inna nazwa promieniowania rentgenowskiego
• dawka ekspozycyjna – wielkość fizyczna opisująca promieniowanie
• reaktancja elektryczna, lub opór elektryczny bierny – wielkość fizyczna dotycząca elektryczności
• pozaukładowa jednostka długości

Kultura

• XXX – używany jest do oznaczania filmów, pism i innych dzieł o charakterze pornograficznym (od ang. X rated)
• XXX – używany jest jako podpis przez analfabetów
• X – tytuł mangi i anime autorstwa grupy Clamp
• X – album Kylie Minogue
• X – album Roberta Gawlińskiego z 1999 roku
• X – album muzyczny zespołu INXS
• X – album muzyczny zespołu IRA z 2013 roku
• X – płyta brytyjskiej hardrockowej grupy Def Leppard
• X – płyta Eda Sheerana
• X – album muzyczny zespołu Roll Deep
• X – album muzyczny Chrisa Browna
• X – album muzyczny fińskiej grupy The 69 Eyes
• X – singel Xzibita
• X – singel Nicky'ego Jama i J Balvina
• X – singel zespołu Jonas Brothers
• X – singel Miss Li
• X – amerykański zespół punkrockowy
• King’s X – grupa progresywna
• X – japoński zespół metalowy
• X – skrót pseudonimu amerykańskiego rapera DMX-a
• XXX – symbol ruchu społeczno-kulturalnego Straight edge powstałego w Stanach Zjednoczonych na początku lat 80. XX wieku.
• X – fikcyjna postać serialu Z Archiwum X
• X – amerykański slasher z 2022 roku

Serwisy społecznościowe

• X, nowa nazwa serwisu mikroblogowego znanego wcześniej pod nazwą Twitter

Przedsiębiorstwa

• X Development – amerykański półtajny ośrodek badawczo-rozwojowy założony przez Google
• X Corp. – amerykańska firma technologiczna założona przez Elona Muska

Osoby

• Benedykt X
• Grzegorz X
• Innocenty X
• Jan X
• Klemens X
• Ludwik X
• Malcolm X
• Muhammad X
• Leon X
• Pius X
• Sadat X

Inne

• X Window System
• Andromeda X
• AirAsia X
• Archiwum X
• Chromosom X
• Czynnik X
• Generacja X
• Generation X
• Jason X
• Madame X
• Marci X
• Moto X
• Narząd X
• Nokia X
• Panzer X
• Partia X
• Pasmo X
• Planeta X
• Projekt X
• Studio X
• X – francuski eksperymentalny okręt podwodny z początku XX wieku
• X – dawniej skrót umieszcany przed imieniem lub nazwiskiem, oznaczający księdza

x

Technika

• x – znak „na” służący do opisywania wymiarów (zobacz też rozmiar koperty)
• oznaczenie mnożnika służące do podania jakiejś wartości jako wielokrotności innej wartości (na przykład CD-ROM o prędkości odczytu 32x odczytuje dane z prędkością dochodzącą do 4800 KiB/s, czyli trzydzieści dwa razy szybciej niż używana jako wartość odniesienia 150 KiB/s)
• oznaczenie powiększenia w urządzeniach optycznych (np. obraz widziany przez lupę o powiększeniu 3x będzie postrzegany jako trzy razy większy od oryginału)
• w oznaczeniach lornetek separuje wartość powiększenia od wielkości obiektywu (np. lornetka 7x40 ma przybliżenie siedmiokrotne i obiektyw o średnicy czterdzieści milimetrów)
• grubość przedmiotów (np. x2 (mm))
• kąt ścięcia rogów przedmiotów (np. 7x45° (7 mm pod kątem 45 stopni))

Inne

• x – symbol IPA spółgłoski
• popularne oznaczenie niewiadomej, np. $2x-3=3x-3$
• x – spontaniczny zastępnik znaku mnożenia (zobacz też asterysk)
• w emotikonach – oznacza przymknięte oczy, np. xD

Zobacz też

• × – znak iloczynu kartezjańskiego, np. $f:U\times V\to T$
• skrót jednoliterowy
• X wiek
• Xz – skrót pseudonimu amerykańskiego rapera Xzibita